[zaloguj się]
[pdf]

NIEOBŁUDNY (20) ai

W pisowni łącznej (10), w rozłącznej (10).

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNnieobłudny fNnieobłudnå nNnieobłudn(e)
G Gnieobłudn(e)j Gnieobłudn(e)go
D Dnieobłudn(e)j D
A Anieobłudną Anieobłudné
Inieobłudnym I Inieobłudnym
L Lnieobłudn(e)j L
pl
G nieobłudnych

sg m N nieobłudny (1). ◊ I nieobłudnym (1). ◊ f N nieobłudnå (1). ◊ G nieobłudn(e)j (3). ◊ D nieobłudn(e)j (1). ◊ A nieobłudną (2). ◊ L nieobłudn(e)j (2). ◊ n N nieobłudn(e) (1). ◊ G nieobłudn(e)go (1). ◊ A nieobłudné (4); -é (1), -(e) (3). ◊ I nieobłudnym (1). ◊ pl G nieobłudnych (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Szczery, prawdziwy, nie udawany; rzetelny; prostolinijny, prawdomówny; simplex Calep, Vulg, Cn; non fictus PolAnt, Vulg; non dolosus Vulg; antiquus, apertus, candidus, incallidus, integer, liquidus, meraculus, meracus, merus, purus, putatus, putus, sincerus Cn (20): Ciebie na moijch rękach Iezu mily ſcijſkám/ tobie znamię miloſcij nieobluné [!] dzialám. OpecŻyw 18v; A koniec roſkazania ieſtći miłoſć z ſzczyrego ſercá y ſumnienia dobrego/ y wiáry nie obłudney [Leop: nie obłędney]. BibRadz 1.Tim 1/5; Pánie Boże day káżdemu rychłe y nieobłudne pokáiánie y náwrocenie ſię do ćiebie. CzechEp 63; WujNT 2.Cor 6/6, 1.Tim 1/5, 2.Tim 1/5, 1.Petr 1/22.

W połączeniu szeregowym (1): ten obycżay mieſzkánia y bytnośći w Pánie Kryſtuſie/ należy w prawdziwey/ ſzcżyrey á nie zmyſloney/ y nie obłudney wierze. RejPosWiecz2 92v.

W charakterystycznych połączeniach: dziewictwo nieobłudne(-a), (braterska) miłość (znamię miłości) (4), nawrocenie się, pokajanie, przepowiadanie apostolskie, sumnienie, wiara (5).

Wyrażenie: »nieobłudna szczyrość« (1): Człeká ták odmiennego ćirpieć nie możemy/ Nie obłudney ſzczyrosći záwżdy pilnuiemy. Prot A4v.
Szeregi: »nieobłudny, niezdradny« (1): A ták y miłość zgánić kto może pocżćiwą/ Gdy kto w niey záchowywa powinność prawdziwą. Nie obłudną/ nie zdrádną/ nikomu k lekkośći/ Wiárę náwſzem chowáiąc beze wſzey chytrośći. RejWiz 37.

»prawdziwy, (a) nieobłudny« (2): okazuiąć miloſć prawdziwą á nieobłudną przeciw bliznemu ſwemu SeklKat I2; KrowObr 228. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»szczery, (a) nieobłudny« (3): RejZwierc 240; Calep 981b; Iż przez ſzczere á nie obłudne przepowiedánie Apoſtolſkie/ ſłowo Boże ieſt wſzytkim obiáwione. WujNT 2.Cor 4 arg. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

W przen (5): Vſlyſz vſzyma modlitwę moię (ktora wychodzi) z vſt moich nie obłudnych. WróbŻołt 16/1; Anioł ktory náucżył puſtelniká/ ieſthći cżyſte ſumnienie/ á nie obłudne káżdego práłatá á ſpowiedniká HistRzym [89]; RejZwierc 240; Ieſli go według ſłowá Bożego vżywáią: cáłym á nie obłudnym/ áni dwoiſtym ſercem/ tedy nie ieden z tąd pożytek biorą CzechRozm 259v; KochPs 21.
a. W funkcji rzeczownika (1):
Szereg:»niepochlebca albo nieobłudny« (1): IEſtli kiedy vzrzyſz iż cżłowiek mały będzie pokornym, wyſoki mądrym/ [...] łagodnie mowny nie pochlebczą albo nieobłudnym Szepiołka nie zdradny, pochmurno patrzączi á nie oſzuſt GlabGad P8.

Synonimy: niechytry, niefałszywy, niekłamliwy, nieobłędliwy, nieobłędny, nieomylny, niezdradliwy, niezmyślony, prawdziwy, prawy, prosty, szczyry, źrzetelny.

Cf OBŁUDNY

ZZa