Wyrażenia: »faryzeuszowie obłudni« = pharisaei hypocritae PolAnt, Vulg [szyk 10:1] (11): MurzNT Matth 23/23, 25; CzechEp 208, 250; Biádá wam Doktorowie y Pháryzeuſzowie obłudni: iż obchodźićie morze y źiemię WujNT Matth 23/15, Matth 23/13, 14, 23, 25, 27, 29.

»Judaszowie obłudni« (1): [Chrystus musi] Iudaſze obłudne/ y Száwły też docżáſu nie z wiádomośći grzeſzące/ przy boku ſwym znośić: poki cżas od Bogá oycá zámierzony nie przyidźie. CzechEp 62.

»obłudny książę świata tego« = szatan (1): Tu iuż pewnie wiedz/ iż on duch zły á obłudny kſiążę ſwiátá tego/ tuż ſtoi nád tobą/ tuż roſciąga nad tobą ſkrzydłá ſwoie á roſkoſzy ſwoie RejPos 114v.

»obłudni ludzie, obłudny człowiek« = hypocrita PolAnt [szyk 18:15] (22:11): GlabGad M3, M7v, N6v, O4v; MurzHist Qv; obłudny człowiecze wyimi przedzyi trám zoka ſwégo/ a tedy przeirzyſz ku wyięćiu trzáski zoka brata ſwégo. MurzNT Matth 7/5, k. 38v, 51 marg, Matth 15/7, Mar 7/6; LubPs B, O6, aa4v; KrowObr 61v, 150v, 235v; BibRadz I 281a marg, Ps 26/4, II 128b marg, 138a marg; A nie modląć śie z ſercá ludźie obłudni KuczbKat 370, 370; RejZwierc 42; RejPosWstaw [110²]; CzechRozm 112v; CzechEp 164; KochFr 102; LatHar 136; WujNT 248; JanNKar H4 [2 r.]; W ten ſię cżás obłudnego cżłowieká nawięcey ſtrzeż/ kiedy naſmácżniey y napowabniey mowi: kiedy ięzykiem pochlebia: kiedy rękę cáłuie: kiedy ſię kłánia y dudkuie KlonWor ded **2v, 28.

»obłudny nauczyciel« (1): Czo zá chytrość ieſt obłudnych náucżycielow. LubPs P2 marg.

»niewiasta obłudna« (2): (nagł) Niewiáſtá obłudna. (–) RejZwierz 116v, bb.

»obłudny pochlebca« (1): Więc do tego/ co przedtym przeráźił obłudny Pochlébcá vcho páńſkié/ tám iuż teraz trudny Ma przyſtęp do páná GosłCast 18.

»obłudny przechera« (1): Nie ſzydź z ludźi/ nie mrugay powieką nieſzcżerą/ Nie bądź łżywym oſzuſtem/ obłudnym przecherą. KlonWor 41.

»przyjaciel obłudny« [szyk 2:1] (3): Záłobá á vſkárżenie ná niewiáry przyiacioł obłudnych/ iáko byli Achitofel á Iudaſz. LubPs L3 marg; Leop Eccli 6 arg; BibRadz Ps 41 arg.

peryfr. »szynkarz obłudny wina słodkiego« = kusiciel (1): A ćić to vmieráią w Pánu ktorzy mocno zá żywotow ſwoich dzyerżeli wiárę ſwą vprzeymą Pánu/ á nie dáli ſie zwieść od niego tym ſzynkarzom obłudnym tego winá ſłodkiego RejAp 124.

»obłudny zwodnik« (1): ktorzyby ſłucháli głoſow iákich omylnych/ tych to fáłeſznych Prorokow á wymyſlácżow y obłudnych zwodnikow ſwiátá tego. RejPos 188.

Szeregi: »chytry a obłudny« [szyk 1:1] (2): GlabGad O4v; [Amurates] przeprawiwſzy ſie przez morze nazwane Helleſpontu^m iako chytry á obłudny [vafer et astutus] dokonanie walki przewłacżał. MiechGlab 66. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»fałszywy (a. fałeszny) albo (i) obłudny« (2): kyedy fáłſſywi álbo obłudni bráćya chćyeli/ áby [św. Paweł] Titá był obrzázał/ nye vſtąmpił im áni ná yednę godźinę KromRozm III N4v; RejPos 188. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»kłamliwy a obłudny« (1): Nie záſiádałem z ludźmi kłamliwemi/ á z ludźmi obłudnymi nie miałem towárzyſtwá [odivi malignantium coetum et cum impiis non sedebo]. BibRadz Ps 26/4. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»łżywy, obłudny« (1): KlonWor 41 cf »obłudny przechera«. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»niepobożny i obłudny« (1): W tych słowiech ſkryćie okázuie/ iżby Iob był niepobożny y obłudny człowiek BibRadz I 281a marg. [Ponadto w połączenia szeregowym 1 r.]

»obłudny a nieprawy« (1): Ty wáſze báłwany/ obłudni ſą á niepráwi Bogowie. SkarŻyw 126.

»tak prawdziwy jako i obłudny« (1): Kryſtus/ ieſt w nas iáko w krześćiánach poſpolicie/ to ieſt ták w prawdziwych iáko y w obłudnych/ ktorzy tylko imieniem ſą krześćiánie RejPos Wiecz² 92. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»sztuczny, obłudny« (1): A w tym gdy Pan w izdebce/ oſtátek rozkradną Sżtucżni obłudni ſłudzy/ gdy cżego dopádną. KlonWor 57.

»wierny i obłudny« (3): O wiernym y obłudnym przyiaćielu/ o podnieſieniu w myſlách/ o duſſy złoſliwey/ o mowie łágodney Leop Eccli 6 arg; RejPosWiecz² 95 [2 r.].

»zły a obłudny« (1): RejPos 114v cf »obłudny książę świata tego«. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

Zwrot: »mylić [kogo] obłudną postawą« (1): [Chodorowscy] Nie paráią ſie nicżym/ iedno zacną ſławą/ Y nie mylą nikogo/ obłudną poſtáwą. RejZwierz 83v.

Wyrażenia: »obłudna chytrość« (1): Techna – Zdrada, obludną chitroſc. Calep 1050a.

»obłudna nadzieja« (2): WisznTr 22; O obłudna śmiertelnych nádźieio/ o prędka ná wſzyſtko złe odmiáno/ o ślepa nieprawdźiwych dobr pożądliwośći WysKaz 2.

»obłudna obłuda« (1): A ták nic ſie ty nie przećiẃ tey obłudney obłudzie tey nędzney fortunie/ á cięgni ſie zá oycem ſwym niebieſkim RejZwierc 178v.

»pokrytość obłudna« (1): Niémáſz nic ſzkodliwſzégo/ á miedzy wſzytkiémi/ Nád pokritość obłudną/ wyſtępki ſproſnémi. GosłCast 47.

»sen obłudny« (1): Zywem? czy mię ſen obłudny fráſuie? Który kośćiánym oknem wylátuie/ A ludzkié myśli tym y owym báwi/ Co błąd ná iáwi. KochTr 15; [Mozg też nápełnia [soczewica] grubymi wilgotnośćiámi z melánkoliey/ przeto bywa przycżyną bolenia głowy/ ſtráſznych ſnow y obłudnych. Cresc 1571 173].

»obłudne słowa« (1): [Mieczysław III] Po dwákroć iednák obłudnemi ſłowy, Doſtawał rządow przez chytre vmowy. KlonKr Dv.

»obłudny(-e) świat, mieszkanie« [szyk 26:22] (47:1): OpecŻyw 16; RejKup n4; MurzHist M2v, V3v; LubPs B2v, Rv marg, V3 marg, aa6v [3 r.]; RejWiz 103v, 163v, 190; RejZwierz 43, 125; BielKron 238; RejAp 64v, 76v, 127; RejPos 3v, 7, 180, 187v, 196 (12); [przyrodzenie nasze] przykłonnieyſze ieſt do ſwiátá tego obłudnego/ y do nábycia omylnych przyſmáków iego/ niżli do cnoty RejZwierc 65, 14v, 83, 141v, 191v; KochFr 34; KochMRot B4; ReszPrz 25; Maſz ſię tedy ſpráwić k temu/ ábyś możnie boiował/ Przećiw świátu obłudnemu ArtKanc L19, L2v; GrabowSet R; LatHar 1, 233, 239, 637; WysKaz 3, 48.

»obłudne wymysły, zwody świata tego« (1:1): obchodzimy thy ſwięte dni twoie/ nie wedle woley áni wedle roſkazánia twego ſwięthego/ ále wedle ſwowoleńſtwá thego márnego ciáłá náſzego/ á wedle obłudnych wymyſłow ſwiátá tego. RejPos 226v, 187v.

Szeregi: »chytry a obłudny« [szyk 3:1] (4): RejWiz 103v; otworzą ſie walki y nienawiśći/ á to z nowych przyczyn/ iáko z niećierpliwości/ z wielkiey żądze ku pomśćie/ z hárdośći/ z łákomſtwá/ y tudzież z chytrych á obłudnych porad LeovPrzep B4v; Pan náſz náukę zoſtháwić racżył/ iáko mu mamy dawáć odpowiedź ná thy chytre á obłudne obietnice iego [szatana] RejPos 239v, 241v.

»obłudny i fałszywy« (1): dla iego [Symona Czarnoksiężnika] obłudnych ſpraw/ y cudów fałſzywych/ ktore zá cżárámi y poſługą dyabelſką cżynił/ zá Bogá mieć go ſobie śmieli SkarŻyw 600.

»obłudny i kuglarski« [szyk 1:1] (2): Apoſtołowie ſwięći/ y ſtárego kośćiołá ludzie/ nic niewiedzieli/ áni ſlycháli/ o tákowych kuglárſkich/ y obłudnych Mſzach. KrowObr 194v, 199.

»marny a obłudny« (2): A ták thu mamy pocieſzliwe ſłowá w tym pſalmie przećiw káżdemu przeſládowániu náſzemu tu ná tym márnym á obłudnym ſwiecie. LubPs B2v; RejPos 300.

»mizerny, (a) obłudny« (5): RejWiz 163v; RejAp 76v; nic ſie ty nie vnoś zá ſwiátem tym nędznym/ áni zá tymi mizernemi á obłudnemi ſpráwámi á wymyſły iego. RejPos 277v, 316; nie możeſz inácżey tego mizernego á obłudnego mieſzkánia náſzego názwáć/ iedno iáko piſmo ſwiát wſzytek zowie złodzieyſką klatką á łotrowſką iáſkinią. RejZwierc 191v.

»obłudny, (a) nędzny« [szyk 1:1] (2): Pan tey ſpráwiedliwośći potrzebuie [...] iżbychmy ſie temu nędznemu á obłudnemu ſwiátu nigdy nie dáli odłudzáć á odnośić od niego RejZwierc 141v, 178v.

»omylny a obłudny« (2): RejPos 187v; Abowiem nic nas nie vwodzi naſnádniey s tey poććiwey drogi iedno omylne towárzyſtwo á ich obłudne przykłády y obycżáie. RejZwierc 137v.

»obłudny a srogi« (1): Podobieńſtwo obłudne^go á ſrogiego ſwyátá/ ktoryby to kroleſtwo Páńſkie chcyał zániſzcżyć. LubPs V3 marg.

»zmyślony i obłudny« (2): Ocży żołtawe, zmyſloną pokorę y obłudne nabożenſtwo vkazuią GlabGad N7; KrowObr 88v.

Wyrażenia: »kłamstwo obłudne« (1): [o sprzeciwnikach] oni dla pychy ſwey wpádli w pomſtę ſpráwnye/ A przedſię ták z onego ſercá vpornego/ Dzyerżą ſie w powyeſcyach ſwych kłamſtwá obłudne^go LubPs O4v.

»obłudna(-e) przyjaźń, przyjacielstwo« [szyk 2:2] (3:1): Pátrz iáko ſie Pożytek vpſtrzył náwſzem cudnie/ Chociay zwirzchu chędogo lecż ná ſpodku brudnie. Tákżeć też y ći wſzyſcy táką bárwę máią/ Co z obłudną przyiáźnią pożytkow ſzukáią. RejWiz 40; RejPos 145; OrzJan 15; KlonWor 54.

»wiara obłudna« [szyk 3:1] (4): Abowiem tám niemáſz/ áni prawdziwey náuki Páná Iezu Kryſtá ſyná Bożego/ áni prawdziwego ſſafowáuia [!] ſwiątośćiámi iego/ áni żywotá vććiwego/ iedno ieſt/ y náuka fáłſzywa/ y wiárá obłudna/ y ſwiątośći fáłſzywe KrowObr A3v, 59, 59v, 61.

Szeregi: »fałszywe (a. fałeczne) i (a, abo) obłudne« [szyk: 2:1] (3): KrowObr 114; A choćby też nalepiey rozumieli: tedy tego będą fáłecżnemi á obłudnemi wywody bronić á podpieráć/ iáko naiáſnieyſzey prawdy. RejPos 340; CzechEp 163.

»obłudny i kłamliwy« (1): Cudá Antychriſtowe będą obłudne y kłamliwe: nie iáko cudá Chriſtuſowe y świętych prawdziwe. WujNT 715 marg.

»łagodny a obłudny« (1): Cżłowiek ktory łágodnemi á obłudnemi ſłowy [blandis fictisque sermonibus] mowi do przyiaćielá ſwego/ zárzca ſieć poſtępkom ſwoim. Leop Prov 29/5.

»obłudny a omylny« [szyk 1:1] (2): Abowiem nie ieſt nikt ták ſproſny áby nie obacżył iáka ieſth obłudna á omylna przyiaźń á miłość miedzy ludźmi wedle tego ſwiátá. RejPos 145, 345v.

»(nie)zmyślony i (ani) obłudny« (3): Nic zmyſlonego áni obłudnego niechay w thobie nie będźie. BibRadz I 9a marg; wſzyſtki grzechy ktoreſmy pocżynili/ miec w nienawiści y żáłowác zá nie muśimy/ by ſnadź ieſlibyſmy niektorych tylko żáłowáli/ zmyślona y obłudna/ á nie oná zbáwienna Pokutá w nas niebyłá. KuczbKat 205; CzechRozm 211v.

Wyrażenia: »obłudna miłość« (1): W Piérwſzy kwiát moiéy młodośći/ Wąż ten obłudnéy miłośći/ Wpuśćił téż był w ſerce moie/ Iádowité żądło ſwoie. GosłCast 41.

»obłudne mniemanie« (1): To yeſt/ ſprawa przyiſcza mego Bych cżę v wiodł z obłudnego Mniemania/ któréć vroſło I zlecż było barzo poſło RejKup r6.

peryfr. »obłudne morze« = życie (1): nam nędznikom więcey tho przyſtoi/ kthorzy ſie ieſzcże iáko ſwinie we błocie nurzamy á topimy w tym obłudnym morzu náſzym/ wołáć ku temu Pánu RejAp 129v.

»myśl obłudna« [szyk 5:2] (7): RejKup h3; Będąć ſłowká cukrowne á poſtawká cudna/ Poźrzyſz iedno kęs dáley álić myſl obłudna. RejWiz 76, 101v; RejZwierc 237v; PaprPan Hh; JanNKar H4 [2 r.].

»obłudne postępki« (1): Dayćie pokoy/ ma natym karánia doſyć/ iſz zna/ że ſą obłudne poſtępki y Cżárnokśięſtwá iego. SkarŻyw 600.

»rada obłudna« (1): Chceſzli mie ieſcze żywą w domu tym zachowáć/ Niechćiéyże mię rádámi obłudnémi pſowáć GosłCast 51.

»obłudna wiara« [szyk 1:1] (2): SienLek 199; drudzy záſię wſzyſcy którzy obłudnéy ráczéy wierze niż zdrowiu ſwému folgowáć woleli/ ſprosnie giną OrzJan 122.

»obłudne zmyślenie« (1): Vcżyń mię Panie Boże moy [...] ćierpliwym bez ſzemránia/ pokornym bez obłudnego zmyślenia LatHar 22.

Szeregi: »fałeszny, obłudny« (1): A ktora ſie kolwiek náuká ábo piſmo nie zgadza s ſłowy ſwiętemi iego/ iuż ieſth fáłeſzne/ iuż ieſt obłudne RejPos 190.

»marny a obłudny« (1): wyſtąpili Anyeli/ kthorzy mieli rozlicżne pomſty [...] wylewáć ná złoſniki á ná niewierniki Páńſkie po wſzey ſzyrokośći tej márney á obłudney ziemie. RejAp 131.

»obłudny a swowolny« (1): Tákże też y to obłudne á ſwowolne ciáło/ ktoremu więcey ſłużymy niż iákiemu krolowi RejZwierc 115v.

»zły, obłudny« (1): A ták ten náſz thu żywot ieſt rycerſtwo trudne/ Záwżdy z námi woiuią złe myſli obłudne. RejWiz 101v.

Szereg: »swowolny i obłudny« (1): Vpádliśćie/ zginęliśćie/ ieſli P. Bog ná was nie weyrzy [...] ábyśćie nie o wolnośći ſwowolney y obłudney: ále o záchowániu zdrowia y máiętnośći [...] myślili. SkarKazSej 696a.