[zaloguj się]
[pdf]

NIEPŁOCHY (7) ai

W pisowni łącznej (4), w rozłącznej (3).

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNniepłochy fN
I Iniepłochą
pl
N subst niepłoch(e)
A m pers niepłoch(e)
subst niepłoch(e)

sg m N niepłochy (2). ◊ f I niepłochą (2). ◊ pl N subst niepłoch(e) (1). ◊ A m pers niepłoch(e) (1) ◊ subst niepłoch(e) (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

Oswojony, taki, który się nie boi; cicur, placidus Mącz; mansuefactus, mansuetus, manum patiens, mitigatus Cn (7): Cicur. Swoyski/ Niepłochi/ Okrocony/ Ogłaskány. Mącz 53a, 302b.
W przen (1):
Wyrażenie: »dwonoga i niepłochą łani« = kobieta lekkich obyczajów (1): Moſtowy oſtrow vyźrzyſz wnet przed ſobą/ Tám cheſzli [!] ſię też ſtáwić ſwą oſobą Naydźieſz dwonogie y nie płoche łánie Myśliwy Pánie. KlonFlis Gv.
Przen (4):
a) Nieustępliwy, surowy (1): A ieſli ſię będźie przał; znowu do ćiemnice: [...] Będźie męcżon ták długo/ áż iednáko powie: Aż ſię niepłochy vrząd iáſney rzecży dowie. KlonWor 39.
b) Poważny, nielekkomyślny, mądry (3): A tego ná zachodzye Sobiepánem zową/ (marg) Sobiepan/ hethman łákomſtwá á zazdrośći. (‒) To też wierz mi cżyſty pan/ á z niepłochą głową. RejWiz 168v; ále ná tákie ſpráwy potocżne wybierz męże mądre/ boiące ſie Boga/ prawdę miłuiące/ [...] á vſtaẃ z nich Dzyeſiątniki/ Setniki/ Woźne/ y ine przełożone/ coby nie płoche/ ći miáſto ciebie niechay ſądzą lud poſpolity káżdy cżás BielKron 32; nieboyćie ſie nieprzyiaćielá [...] áby mu wtym więtſze ſerce nieroſło ále ſporadą ſtátecżną nie płochą zbroię náſię bierzćie przeſpiecżnie BielKron 255.

Synonimy: łaskawy, nieunoszony, ogłaskany, okrocony, swojski.

Cf PŁOCHY

JB