« Poprzednie hasło: OGŁASKANIE | Następne hasło: OGŁASKIWAĆ » |
OGŁASKANY (9) part praet pass pf
o jasne, pierwsze a pochylone, drugie a w formach złożonych jasne, w formie niezłożonej pochylone.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | ogłåskany, ogłåskån | n | N | ogłåskan(e) |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | ogłåskan(e) |
sg m N ogłåskany (6), ogłåskån (1); ~ (praed) ogłaskany (1) GosłCast, ogłåskån (1) Calag. ◊ n N ogłåskan(e) (1). ◊ pl N subst ogłåskan(e) (1).
Składnia dopełnienia sprawcy: ogłaskany od kogo (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. ogłaskać.
Znaczenia
Uspokojony, uśmierzony; delinitus Calep; mitigatus Cn (9): Delinitus – Oggłaskany, zmiękczony. Calep 301a.
a. Obłaskawiony, oswojony (o zwierzęciu); cicur Mącz, Calag, Calep, Cn; mansuetus Calag, Calep, Cn; mansuefactus, mansues Cn (8): Placida animalia cui fera opponuntur. Skromne/ Ogłaskáne/ Niepłoche. Mącz 302b, 53a; Zam werden. Vkrocon Ogłaſkan być. Cicurari. Calag 579b, 579a; Calep 193b, 636b.
Szereg: »nieskrocony ani ogłaskany« (1): ono oſlę ktore ieſzcże było nieſkroczone áni ogłaſkáne/ známionowáło narod pogáńſki/ ktory był nie ſkrocon/ áni zakonem áni żádnemi vſtáwámi RejPos 2v.
Przen (być może z wykorzystaniem znaczenia etymologicznego ‘głaskać, pieścić’) (1): będźie ſwé świątobliwośći Vdawał [...] iákby nietykány/ A nigdy od białéy płći nie był ogłaſkány GosłCast 50.
Synonimy: zmiękczony; a. łaskliwy, objeżdżony, okrocony, skrocony, ukrocony, uśmierzony.
Cf NIEOGŁASKANY, OGŁASKAĆ
AL