« Poprzednie hasło: NIEUCHRONNIE | Następne hasło: [NIEUCIECZNY] » |
NIEUCHRONNY (15) ai
W pisowni łącznej (10), w rozłącznej (5).
e oraz o jasne.
Fleksja
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | nieuchronny | f | N | n | N | nieuchronn(e) | |
G | nieuchronnégo | G | nieuchronnéj | G | ||||
A | nieuchronny | A | A | |||||
I | I | nieuchronną | I | |||||
L | nieuchronnym | L | L | |||||
V | V | nieuchronnå | V |
pl | ||
---|---|---|
A | subst | nieuchronné |
I | n | nieuchronn(e)mi |
sg m N nieuchronny (2). ◊ G nieuchronnégo (1). ◊ A nieuchronny (2). ◊ L nieuchronnym (1). ◊ f G nieuchronnéj (1). ◊ I nieuchronną (1). ◊ V nieuchronnå (1). ◊ n N nieuchronn(e) (1). ◊ pl G nieuchronnych (2). ◊ A subst nieuchronné (2). ◊ I n nieuchronn(e)mi (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII (z Cn) – XVIII w.
Znaczenia
Taki, przed którym się nie da schronić, skryć, uciec; ineffugabilis, ineluctabilis, inevitabilis Cn (15): Iego [Boga] woyſká niezliczné: wozów nie vchronnych Cmy nieprzeyźrzáne ſtoią/ y Anyołów konnych. KochPs 98; Z tąd wedla ćiebie tyśiąc głów polęże/ Z tąd drugi tyśiąc: ćiebie nie dośięże Miecz nie vchronny KochPs 138, 175, 209; O Nieuchronna śmierci/ tákżeś ocży moie/ Smętnie łzámi żálałá? WisznTr 18; GoslCast 70.
a. Niechybny, nie do uniknięcia, nieodwracalny; pewny; inaversabilis, indeclinabilis, indeclinatus Cn (9): Nieſpráwiedliwy źle myśli dobrému/ [...] A Pan/ ná niebie śiedząc/ z niego ſzydźi/ Bo vpad nad nim nie vchronny widźi. KochPs 53; KochTr 22; Y ták iedno zábićie mnoży wiele złośći? Nieuchronnych kłopotów/ ták wiele trudnośći? ZawJeft 42; pewienem ia tego/ że nieuchronne ieſt moie z tym obłudnym świátem rozłącżenie LatHar 637, 639; KołakCath B3v; Gdy o czym wiele mówią/ czynić zániedbáią/ Vpadek nieuchronny z tego vznawáią. GosłCast 38, 20, 34.
Synonimy: nieustrzeżony, nieuwiarowany; a. niechybny, niepochybny, nieuwarowany, nieuwiarowany, pewny.
KK