[zaloguj się]

NIEZBOŻNY (242) ai

W pisowni łącznej (239), w rozłącznej (3).

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mNniezbożny fNniezbożnå nNniezbożn(e)
Gniezbożn(e)go Gniezbożn(e)j Gniezbożn(e)go
Dniezbożnému Dniezbożn(e)j Dniezbożn(e)mu
Aniezbożn(e)go, niezbożny Aniezbożną Aniezbożn(e)
Iniezbożnym, niezbożnem Iniezbożną Iniezbożnym
Lniezbożnym Lniezbożnéj L
Vniezbożny V Vniezbożn(e)
pl
N m pers niezbożni
subst niezbożné
G niezbożnych
D niezbożnym
A m pers niezbożné, niezbożnych
subst niezbożné
I m niezbożnymi, niezbożn(e)mi
f niezbożn(e)mi
L niezbożnych

sg m N niezbożny (33).G niezbożn(e)go (11).D niezbożnému (6); -ému (1) KochPs, -emu (1) KochTr, -(e)mu (4).A niezbożn(e)go (5), niezbożny (1).I niezbożnym (8), niezbożnem (1) MurzHistL niezbożnym (1).V niezbożny (3).f N niezbożnå (11).G niezbożn(e)j (5).D niezbożn(e)j (1).A niezbożną (6).I niezbożną (6).L niezbożnéj (1).n N niezbożn(e) (8).G niezbożn(e)go (2).D niezbożn(e)mu (1).A niezbożn(e) (3).I niezbożnym (3).V niezbożn(e) (1).pl N m pers niezbożni (29). subst niezbożné (9); -é (1), -(e) (8).G niezbożnych (45).D niezbożnym (9).A m pers niezbożné (14), niezbożnych (1) StryjKron; -é (2), -(e) (12). subst niezbożné (3); -é (1), -(e) (2).I m niezbożnymi (8), niezbożn(e)mi (3); -ymi WujJud, BudBib, CzechRozm, CzechEp, NiemObr; -(e)mi SkarŻyw (2); -ymi : -(e)mi WujNT (3:1). f niezbożn(e)mi (1).L niezbożnych (3).

stp w innym znaczeniu, Cn notuje, Linde XVIXVII w.

1. Postępujący wbrew prawu bożemu, grzeszny; niesprawiedliwy, niegodziwy, niecnotliwy; impius Mącz, PolAnt, Calep, Vulg, Cn; a pietate a. a religione remotus, sacrilegus Cn (153): U pana boga kiedyś ty niezbożny wſzyſtko twoie nic niewáży MurzNT 11 marg; GroicPorz A4; BielSat C; Swiádek niezbożny ſzydzi z ſądu/ á vſtá niezbożnych żrą niepráwość. BudBib Prov 19/28, Prov 13/17, I 386c marg, Ez 21/30[25], Nah 1/11; CzechRozm 184, 241; Dáli też znáć niektorzy niezbożni Ceſarzowie Greccy/ iż tylo ná złość Láćinie y Papieżowi/ Greckiego kośćiołá ziednocżyć niechćieli SkarJedn 255, 110; Niezbożny Ceſarzu/ beſtye Bogá znáią tworcę ſwego: á ty rozum máiąc/ wierzyć weń niechceſz. SkarŻyw 553, 299, 535; CzechEp 128; NiemObr 124; Więc w nádźieię/ y práwá nie dobrego/ y vrżędniká niezbożnego/ pozowie drugi dobrego człowieká/ tylko dła tego/ żeby go do prżyśięgi ták prżyprowadźił/ iżby ſię iey odkupowáć muśiał GórnRozm 12; ZawJeft 9; Calep 512a; WujNT 563; SkarKazSej 681a.

W połączeniu z imieniem [imię + niezbożny (7), niezbożny + imię (5)] (12): Bo Athália niezbożna y ſynowie iey popſowáli Dom Boży á wſzytki rzeczy poświęcone z Domu Páńſkiego obroćili ná báłwany. BibRadz 2.Par 24/7; WujJud 9v; SkarJedn 315; ZA cżáſu Iulianá niezbożnego Ceſarzá/ wiele poimáno Chrześćian y w więzieniu dręcżono SkarŻyw 428, 392 [2 r.], 429, 566; WujNT 53, 159, Yyyyy3; PowodPr 29.

W połączeniach szeregowych (4): Impius, pio contrarium, Niebogoboyny/ Niepobożny/ Niezbożny/ Przesduſz- ny/ Zły/ Nie máyący Bogá przed oczimá. Mącz 301d; CzechRozm 246; CzechEp 7; Iedzmy/ piymy/ bo iutro vmrzemy. Iáko mowią niewierni/ y niezbożni/ y beſtyálſcy ludźie/ ktorzy o przyſzłym żywoćie ná ktory ſtworzony ieſt człowiek y innym ſzczęśćiu lepſzym nie wiedzą SkarKaz 207b.

W połączeniach pleonastycznych (18): GrzegRóżn E3v; á pámiątkę iego [Chrystusa] z ſerc ludzkich z onym Iulianem Apoſtátą niezbożnym zgłádźić chcećie. WujJud 9v, 208v; WujJudConf 215; BudBib Dan 12/10; CzechRozm 186v; SkarJedn 316; z Heretyki niezbożnemi walcżył/ y co od nich vćierpiał: trudno wſzytko wypowiedzieć SkarŻyw 388, 279, 483; Chodźił Stopolk Michael Kniáź Kijowſki ná Połowcow á z nim Olha Stosławic [...] y poráźili niezbożnych Pogánow StryjKron 185; CzechEp 43; Stądći Iulian niezbożny Apoſtátá/ y iego pochlebcá Libánius/ wzięli byli ono ſwe bluznierſtwo przećiw Pánu Zbáwićielowi náſzemu WujNT 57, 159, 833, Iudae 15; PowodPr 7; CiekPotr 17.

W przeciwstawieniach: »sprawiedliwy (2), usprawiedliwiony ... niezbożny« (3): BudBib Eccle 7/17; Bo ieſli Chriſtus vmárł zá nas ieſzcże niezbożne: dáleko więcey zbáwi iuż vſpráwiedliwione przez krew ſwoię. WujNT Rom 5 arg, s. 536.

Wyrażenia: »niezbożny celnik« (1): Kośćiołowi nieposłuſzni máią być iáko niezbożni Celnicy. WujNT Xxxxx4.

»niezbożni(-y) ludzie, człowiek (a. człek), mąż« = impius PolAnt, Vulg; vir impius PolAnt [szyk 27:9] (29:6:1): gdyſz tak wielka ieſt liczba ludźi niezbożnych i od Boga odrzuconych a barżo mało ku zbawięniu wybranich MurzHist Q2v, P, Pv, Vv, V2; MurzNT 56; Nie fáłſzuy niezbożny cżłowiecże ſłowá Páńſkiego. WujJud 259, A5v, 258; Niewierni lepák á niezbożni ludźie poydą nádoł z Dyabły do Piekłá ná wiecżny ogień y męki nieſkońcżone. WujJud 72, 72; Tám nágodził ſię mąż niezbożny/ á imię iego Szewá BudBib 2.Reg 20/1, Iob 21/28; HistHel B; BudNT przedm bv; iż on ſądy ſwe y wolą zbáwienną chćiał zákryć przed niezbożnymi/ y w mądrosći wynioſłymi ludźmi CzechRozm 149, 101; przyiáchał do onego miáſtecżká/ Athárydus/ Roteſtá kśiążęcia ſyn/ z wielkim pocżtem ludzi niezbożnych SkarŻyw 328, 483; iż iuż ieſt Antychriſt: y domyśli ſię tego/ kto nim ieſt/ ktory tákże złe báłwochwálcę y inſze niezbożne ludźi forytuie CzechEp 369; ReszPrz 106; GrabowSet C4; A niezbożnego cżłeká záwſze trápi trwogá/ Wie że obraźił ludźie obráźił y Bogá KołakSzczęśl C2v, A, B3v, B4v; Wielka poćiechá Kátholikom/ w prześládowániu Turkow/ Haeretykow y niezbożnych ludzi. WujNT 44, 249, 533, 635, 832, Iudae 4 (9); Zá oycow náſzych/ tych grzechow/ y ták ſwowolnych ludźi/ y niezbożnych nie było SkarKazSej 701b.

Szeregi: »niezbożny i cielesny« (1): Iáko y fałſzywi prorocy czynili/ ktore niezbożni oni y ćieleſni Zydzi zálecáli y wielce ważyli. WujNT 217.

»fałszywy i niezbożny« (2): CzechRozm 104; O niebożętá/ pomamione przez te fałſzywe y niezbożne náucżyćiele y wodze/ obacżayćie ſię wżdy poki ieſt cżás CzechEp 112.

»głupi a niezbożny« (1): zá cżem páná Iezuſá y znáuką iego świętą głupi á niezbożni ludzie bluznią y zápámiętále depcą. BudNT przedm bv.

»grzeszny i niezbożny« (1): Gdy rzekł: iam ieſt Wilhelmus Komes grzeſzny y niezbożny/ ktoregoś ty ſłuſznie od ćiáłá kośćiołá Bożego iáko cżłonek zárażony odćiął SkarŻyw 166.

»niezbożny i nieczysty« (1): IVDY s. APOSTOLA LIST [...] 1 Vpomina/ áby byli mocni w wierze raz podáney. 4 Náprzećiw powſtáiącym niezbożnym y nieczyſtym haeretykom. WujNT Iudae arg.

»niewierny a (i) niezbożny« (3): CzechEp 43; Bábilonia ieſt miáſto dyabelſkie/ to ieſt wſzytek zbor niewiernych á niezbożnych ludzi WujNT 872, 877. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»niewstydliwy i niezbożny« (1): Iż ia niechcę być ták niewſtydliwym y niezbożnym/ ábych miał Brátá Iágełá z Kroleſtwá iego złupić StryjKron 562.

»odporny i niezbożny« (1): Tákże też precż odrzucamy przećiwniki Rzecżypoſp. odporne y niezbożne wſzetecżniki y łotroſtwá. WujJudConf 215.

»niezbożny i odrzucony« (1): Bo tem ſpoſobem zwykł karać niezbożné i odrzuconé ludzie MurzHist P.

»niezbożny, pogański« (1): Co ieſliże kiedy cżyniłá oná pierwſza beſtya/ to ieſt Rzymſcy Ceſárze niezbożni pogáńſcy: tedy nie mniey Antychriſt toż cżyni CzechEp 381.

»niezbożny a przezduszny« (1): á poſpolitowánia żadnego [...] z tákimi niezbożnymi á przezduſznymi ludźmi [errata usuwa: nic] nie mieli WujJud A5v. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»świecki i niezbożny« (1): Rozumiey on pokoy zły/ ktory ieſt miedzy świeckimi y niezbożnemi ludzmi WujNT 249.

»zły a niezbożny« (3): Przeto ieſli zły á niezbożny Kápłan Mſzą ma: tedyć oná przedśię Kośćiołowi bárzo pomocna ieſt/ nie prze ſpráwę álbo zaſługę Kápłáńſką [...] ále dla vſtáwy y zaſługi Páná Chriſtuſowey WujJud 222; ták imię kápłaná nie ma być v Chrześćijánow w mnieyſzey wadze prze to/ iż kápłani Zydowſcy zli á niezbożni byli. WujNT 243, 533. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

W przen(1): O nieſzcżęśćie niezbożne thák ſie mnie mocno dzierżyſz HistRzym 25v.
a. W funkcji rzeczownika; impius PolAnt, Calag, Vulg; nefarius Vulg (52): Niezbożni (mowi) ktemu aby mieli ſądźic/ niepowſtáną/ ale żeby byli ſądźęni. MurzHist S3v, S3v; iáko też ktorzy w wierze/ y w dobrych vcżynkach trwále ſtali/ koniecżnie przy báránku Bożym/ wiecżne [!] ſie będą rádowáć: á nie zbożni w wiecżnym ogniu ćiepieć będą Leop VVv; GrzegŚm 15; WujJudConf 64v; Niech nieprzychodzi ku mnie nogá pyſzná/ á ręká niezbożnych niech mię nie ruſza [et manus impiorum ne migrare faciat me]. BudBib Ps 35/11[12], 3.Reg 8/32, I 189d marg, Ps 17/20[22], 36/29[28], 105/18 (11); BudNT 2.Petr 3/17, Iudae 4; Gottloſz. Niezbożny/ et Złośnik. Impius. Calag 254a; Pokarz iáwnie przewrotné złé ludźi/ żadnému Nie ćierṕ/ áni okázuy łáſki niezbożnému. KochPs 85; SkarŻyw 153, [282], 337, 374, 389, 398; Smierć mówiſz ſtráſzna tylko niezbożnemu KochTr 16; StryjKron A6; ReszPrz 106; Gdźie dźiś ogniſté pioruny twé Pánie? Gdźie ogień ſtráſzny niezbożnych karánié? ZawJeft 28, 17; KołakSzczęśl B4; WujNT Yyyyy2v; Czemu ná hárde, pátrzyſz a milczyſz/ gdy niezbożny depce po lepſzym niżli ſam [Quare respicis super iniqua agentes et taces devorante impio iustiorcm Vulg Hab 1/13]? SkarKaz 3a; Tym gromem Ian ś. iáko ſyn gromu/ zábija przeklętego Aryuſzá y wſzytki Nowochrzczeńce/ y inne niezbożne/ ktorzy Syná Bożego ſtworzeniem czynią SkarKaz 485b, 161b; SkarKazSej 659b.

W połączeniach szeregowych (2): BudNT 1.Tim 1/9; Lecż gdy náſtáli Heretykowie/ Ceſarze y inni niezbożni/ zgołá ſię znimi Pátryárchowie Cárogroccy z poſłuſzeńſtwá Rzymſkiego kośćiołá wyłamáli. SkarJedn 190.

W przeciwstawieniach: »sprawiedliwy (9), dobry, pobożny, szczyry ... niezbożny« [w tym: dobry i pobożny (1)] (12): Dom niezbożnych zniſzcżon będzie/ záś namiot ſzcżyrych roſpłodzi ſię [Domus impiorum delebitur, sed tabernaculum rectorum Deus germinare faciet] BudBib Prov 14/11; (Iáko) zrzodło zádeptáne á zdroy zápſowány/ (ták ſprawiedliwy vſtępuiący przed niezbożnym [sic est iustus lapsus coram impio] BudBib Prov 25/25[26], Prov 13/25, Eccle 7/15, Ez 18/20; BudNT 1.Tim 1/9; iż nie ták bárzo [Antyoch] złym y niezbożnym ſzkodźił/ iáko dobrym y pobożnym CzechEp 368; iż co niezbożni czynią dla boiázni karánia/ to ſpráwiedliwi dobrowolnie y z miłośći czynią. WujNT 722, 1.Petr 4/18, s. 885, 888.

Szeregi: »niezbożny i grzeszny« (1): A ieſli ſpráwiedliwy ledwo zbáwion będźie: niezbożny y grzeſzny [impius et peccator] gdźież ſię okażą? WujNT 1.Petr 4/18. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»odszczepieniec i niezbożny« (1):Fáłſzywego Biſkupá poſtáwiwſzy ſobie (odſzcżepieńcy) śmieią ſię przewozić do ſtolice Piotrowey/ [...] y tám liſty odſzcżepieńcow y niezbożnych nośić. SkarJedn 104.

»niezbożny i wszetecznik« (1): A ták gánimy y odrzucamy wſzyſtki niezbożne y wſzetecżniki WujJudConf 91.

»zły i niezbożny« (2): Lecż iedná ſtroná záwołáłá/ iſz to ſię nie godzi/ ták złemu y niezbożnemu tákie dáry Boſkie poſyłáć. SkarŻyw 30; CzechEp 368.

2. Niezgodny z prawem bożym, grzeszny, nieuczciwy, zły; iniquus Vulg (83): MurzNT 73 v; Zydowie o tym Moiżeſzu rozmáitego mnimánia ſą. Opuściwſzy iego piſmo ſwięte/ ktore im po ſobie zoſtáwił/ rzucili ſie do iney dzikiey náuki niezbożney/ ktorą oni zową Kábálá BielKron 46, 226v, GrzegRożn M3 [2 r.]; Odrzucamy tedy y potępiamy polygámią/ wielożeńſtwo niezbożne WujJudConf 211, 69v, 112, 126v; CzechRozm 252; SkarJedn 316, SkarŻyw 89, 206, 278, 483, 493, StryjKron 572; A to ieſt proſte Pſálmu tego wyrozumienie/ bez tych niezbożnych álegoriy y domyſłow Filozowſkich/ ktore Dawidowi y żadnemu przed nim y po nim świętemu chwalcy bożemu nigdy do ſercá nie wſtępowáły. CzechEp 162, 80, 110, 214, 233, 247 (8); Ten Arcybiſkup przyśiągwſzy Krolowi pánu ſwemu/ wierność y poſłuſzeńſtwo/ [...] potymtego żáłował/ y káiał ſię tey przyśięgi/ máiąc ią zá niezbożną NiemObr 171, 64, 76, 89; ReszPrz 106; ArtKanc M16v; ZawJeft 29; GrabowSet I2v, OrzJan 26; Ieden ſię tylko nálazł náſzych czáſow w Litwie Symon Budny bluznierz ſproſny/ ktory w ſwych niezbożnych przypiſkách ná Teſtáment nowy to mieyſce Iſáiaſzowe w wątpliwość przywodzi WujNT 4, 93, 2.Petr 2/8, s. 811 marg, Iudae 15, s. 844; PowodPr 39 [2 r.], 40.

W połączeniu szeregowym (5): A przetoż to zeznáć muśi káżdy/ iż odeymowánie drugiey cżąſtki Sákrámentu/ to ieſt kielichá/ ieſt nieſłuſzne/ nieſpráwiedliwe/ niezbożne. WujJudConf 247v; Przeto ieſt ſzkodliwa/ zła/ niezbożna/ ſproſna/ y nieprzyſtoyna tá wáſzá dumá/ o przytomnośći ćieleſney Chriſtuſá przy wiecżerzey iego/ według wykłádu wáſzego. CzechRozm 265v; CzechEp 77, 108, 228.

W charakterystycznych połączeniach: niezbożny(-a, -e) dekret, kupy (2), nauka (6), rada (2), sejmik, słow(k)a (2), sprawy, uchwały, uczynki (4), wyrok, zebranie, żywot.

Wyrażenia: »niezbożne nabożeństwo« (1):ſrodze grzeſzą ktorzy to niezbożne nabożeńſtwo záchowuią y iego bronią. WujJudConf 240v.

»rzecz niezbożna« [szyk 4:1] (5): Ktemu też te Paćierze ich álbo Godźiny/ máią w fobie wiele rzecży niezbożnych/ ktorych miánowáć teraz niechcemy. WujJudConf 187v; CzechEp 139, 232; ále opuśćić rodzice w potrzebie/ y nie dáć im pożywienia dla tego ábyś ráczey dał do kośćiołá/ to niezbożna rzecz/ y przećiwna Pánſkiemu przykazaniu. WujNT 151; PowodPr 37.

Szeregi: »niezbożny i kacerski« (1): w krotkim cżáśie náſtał ná toſz Biſkupſtwo Cárogrockie Antymus Ewtycheſowego iádu wilk: ktory o iedney woley wPánie náſzym niezbożną y kácerſką náukę rozśiewał. SkarJedn 391.

»niezbożny a lekkomyślny« (1): Niezbożna á lekkomyſlna przyśięgá: á ieſzcze niezbożniey wypełniona. Gdyż nieſłuſzna przyśięgá nikogo nie obowiązuie. WujNT 60.

»niezbożny a niechrześcijański« (1): I patrząc na nędzę inſzych abo inſzy na naſzę rozżałowaliśię ſami śiebie/ [...] więcyi na śię pana nieżbożnem a niechrześćjańkięm żywotem niepobudzali MurzHist B2.

»nieprzystojny i niezbożny« (1): Z Nowangelikámi [!] záśię coż przyidźie vcżynić? Tákże ich też razem zgołá zbyć/ rzecż ieſt niepodobna: przyznáć też błąd ich/ y konfederacią vtwierdźić/ rzecż ieſt nieprzyſtoyna a niezbożna PowodPr 37. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»niezbożny, pogański« (1): Ktory głos vznał dawno Auguſtyn S. nie krześćiáńſkim/ ále niezbożnym Pogáńſkim/ ktory cżáſow ſwych ſtrofował PowodPr 40.

»niezbożny a przeklęty« (1): Tákże okupowánie/ y przedawánie Swiątośći w Koſciele Rzymſkim zwycżáyne/ niezbożne á przeklęte być rozumiemy. WujJudConf 161v.

»sprosny i niezbożny« (1): Toć pewna/ iż błąd Papieſki około vſpráwiedliwienia znácżny ieſt: y to wiádoma/ iż ſie iuż nim wiele ludźi rozmáitych/ iáko ſproſnym y niezbożnym bárzo brzydzą. CzechRozm 223. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»szakarady a niezbożny« (1): Zwinglius ktory ná ten cżás Káznodzieią był v nich rozwodził im to/ áby tego poniecháli zołnierſtwá/ zwłaſzcá Skrześćiáni bo to ſzkárády pożytek á nie zbożny BielKron 197.

»świętokrajski i niezbożny« (1): á iedność S: kośćielną/ zá świeckie panowánie przedawáli/ świętokráyſkim y niezbożnym ſercem SkarJedn 256.

»zbytni a niezbożny« (1): zácżymby też zbytnie á niezbożne w onych rzecżách źiemſkich nád Bogá ſię zákochánie/ w oſtátecżne bez końcá vtrapienie onym ſię obracáło. PowodPr 7.

»niezbożny i złościwy« (1): Ktora [nauka] ſię naporząd w niwecż práwie obráca tymi niezbożnymi y złośćiwemi wymyſłámi. CzechEp 362.

»zły i niezbożny« (1): tych piſárzow/ ktorych piſmy chce ozdobić y vtwierdźić rzecż ſwoię złą y niezbożną. CzechEp 139. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

a. Godny potępienia, zasługujący na naganę (19): GrzegRóżn M3v; dam ſie ná towárzyſze y bráćią wáſzę Trideity/ y Anábáptyſty/ ktorzj rowno y zgodnie z wámi przećiw Kośćiołowi niezbożną woynę podniowſzy/ was przedśię zá odſzcżepieńce obłędliwe máią. WujJud 3; Heretyk ten ieſt/ ktory zániedbawſzy zwierzchnośći Kościołá Powſzechnego niezbożnych wymyſłow ſwych vporną myślą broni. WujJud 21, 240v [2 r.]; WujJudConf 240v; gdy kácerſtwá niezbożne záślepiwſzy ludzie/ do pogáńſtwá ie wiodą: y wiárę S. pſuiąc/ gotuią Antychryſtowi droge [!] SkarŻyw 306; CzechEp 44, 109, 173, 388; dekret/ ktorym tę niezbożną pychę Rzymſką/ w oſobie Ianá Konſtántynopolitáńſkiego Biſkupá oſądźił y potępił. NiemObr 66; Phil S2; WujNT 579; PowodPr 21, 68 marg; Tákie ſię złodźieyſtwá miedzy ludźmi w dobrách poſpolitych roſkwitnęły/ tákie lichwy niezbożne zágęśćiły/ [...] iż trudno poznáć ieſli tu Chrześćijánie/ á ieſli Bogá znáią ná tym mieyſcu. SkarKaz 351b.

W charakterystycznych połączeniach: niezbożne(-y, -a) bluźnierstwo, błąd, kacerstwo (2), lichwa, odszczepieństwo, plotka, pycha, śmiałość, tyraństwo, wymysły (2), złoczyńca (2), złoczyństwo.

Szeregi: »sprosny i niezbożny« (1): iżby pożytecżniey/ vcżył ſię X.K. mowić o żywoćie Chriſtyáńſkim/ o wierze zbáwienney: o odrzuceniu plotek ſproſnych y niezbożnych Antichryſtá Rzymſkiego CzechEp 177.

»niezbożny i sromotny« (1): Obacż iáko niezbożne y ſromotne kácerſtwo ieſt Ier: 2 V⟨ersus⟩ 10. PowodPr 15 marg.

3. Przykry, okrutny (6): ále też y drudzy ku krwie wylewániu/ y ku niezbożnemu tyráńſtwu Antichryſtá Rzymſkiego y dworzan iego/ przećiw niewinnym pobudzáią. CzechEp 152, 43; Iać wiem prożno być wſzytko cożkolwiek ſie dzieie/ Z káżdey ſie niezbożna śmierć rzecży tu náśmieie. WisznTr 9; Przetoż práwo ktore ták wynáyduie/ niezbożne ieſt / y z pogáńſtwá pozoſtáłe. Bo Cmetonem ábo Kmiećiá vcżyniło gorzey niż niewolnikiem PowodPr 68.

W połączeniu szeregowym (1): Nieſłycháne v wſzytkiego Chrześćijáńſtwá/ niezbożne/ nieludzkie/ y tyráńſkie/ nie práwo ále bezpráwie. SkarKazSej 700a.

W charakterystycznych połączeniach: niezbożne(-a) bezprawie, prawo (3), śmierć, tyraństwo, ustawa.

Szereg: »niezbożny i okrutny« (1): To tyle námieniam/ iákie z tákiego niezbożnego y okrutnego práwá/ ſzkody chwały bozkiey/ y ludźiom ſámym naſtąpiły. SkarKazSej 700b.

Synonimy cf NIEPOBOŻNY.

Cf BEZBOŻNY, [KROMBOŻNY], NIEZBOŻNIK, NIEPOBOŻNY, PRZENIEZBOŻNY, PRZEZBOŻNY, ZBOŻNY

TG