Pollicitis dives quilibet esse potest. Obietnicámi wſzelki może być bogáty. Mącz 340c.

»obietnica się stała [komu], obietnicy dosyć się stało« = (re)promissio facta est Vulg, JanStat [szyk zmienny] (6:4): [Maryja] uyſla ſpathryach [!] ſkrolow ſkſyąząth czternaszcze [...] od abrama ktoremu ſyą ſtala obyethnycza PatKaz III 108; Odpowiecz daną Soboczskiemv pylnye przeczithay a domawyay ſią aby ſią obiethnyczam doſzicz sthalo LibLeg 7/104v; Diar 35; LubPs T4v marg; CzechEp 306; KochFr 17; Y my opowiedamy wam tę obietnicę ktora ſię oycom sſtáłá [repromissio facta est]: że ią Bog wypełnił dźiatkam náſzym WujNT Act 13/32, Rom 4/13; SarnStat 882; SiebRozmyśl K3v.

»(wy)pełni(a)ły się obietnice« [szyk zmienny] (9): RejAp 24v, 171; A kthemu áby ſie były wypełniły záſlubione Páńſkie obietnice: ktorych Abráám/ iáko piſmo ſwiádcży/ przez ſtałość wiáry ſwey doſtąpił RejPos 138, 115, 180v, 265 [2 r.], 277, 345.

»cieszyć się, (po)cieszyć [kogo] obietnicami« = requiesceve in sermone Mącz [w tym: iż (6)] [szyk zmienny] (20:8): Diar 68; LubPs bb marg, bb4 marg; Tu Pan miłoſierdzie ſwe oznáymuie/ á ćieſzy Adámá z żoną obietnicą plemieniá przyſzłego. BibRadz 12d; Mącz 342a; RejAp 2, 45v, 59, 192; RejPos 43, 133v, 167 [2 r.], 224, 251 (11); RejZwierc 57, 68v, 87, 150v; RejPosWstaw 110v; CzechRozm 96v; obietnicámi ſię iego pewnymi ćieſzył: a iáko tárcżą od tych ſtrzał wiárą ſię S. zákładał. SkarŻyw 56; SkarKaz 552b.

»dokończyć obietnic, skończyć obietnice; obietnice koniec wzięły; koniec uczynić obietnicam, w obietnicach; dokończone obietnice« [szyk zmienny] (3:3;3;1:1;1): krzyknął wſzytek zbor niebieſki/ weſeląc ſie á ráduiąc ſie s tego iż iuż Pan dokońcżyć chcze onych obietnicz pocieſzliwych wiernym ſwoim RejAp 97, 87v; RejPos 2, 18, 297v, 303, 349v; IEzus ieſt Meſyaſzem/ w ktorym obietnice BOże koniec wźięły CzechRozm 145, 143, 169v; Bo tyło do cżáſu trwał [Stary Testament]/ poki ſię obietnice o Meſyaſzu nie ſkońcżyły SkarŻyw 2; CzechEp 307.

»dostąpić obietnic« (1): Ktorzy [patryjarchowie i prorocy] przez wiarę zwalczyli kroleſtwá/ czynili ſpráwiedliwość/ doſtąpili obietnic [adepti sunt repromissiones] WujNT Hebr 11/33.

»iścić [=spełniać] obietnice« (1): Iák wiernie obietnice iśćiſz twoié: Ták ſye téż ćieſzyſz/ kiedyć człowiek ſwoié Dáie ofiary/ tobie náznáczóné ZawJeft 19.

»iścić (a. upewnić) w obietnicach (a. obietnicami); ist (a. pewny) z obietnic; uiszczon(y) (a. upewniony) obietnicą; pewien obietnic; pewny w obietnicach« [szyk zmienny] (7;6;6;4;1): OpecŻyw 174v; pewny bądącz zobyethnycze chwalą dawſzy bogu wdom ſwoy do galylegey ſyą wroczyly gdzye podluk malzenſtwa paⁿną maryą począly PatKaz III 106; Diar 85; Ale cie tho pewnie ominąć nie może/ gdyż tho Pan pewny ieſt w obietnicach ſwoich. RejAp 25, 159, 177v; RejPos 76v, 159v, 212, 222v, 257v (11); A być pewien obietnic od Páná ſwoiego/ Ktore podał ſwym wiernym z miłoſierdzia ſwego RejZwierc 271, 133, 150v; KarnNap A4v; GostGospSieb +4v; Twemi ia/ Pánie/ będąc vpewniony Obietnicámi/ [...] Ludzkiey chytrośći/ áni grożby [!] ſrogiey Bać ſie nie będę SzarzRyt B, B.

»mieć obietnicę« = (re)promissionem habere Vulg, PolAnt [w tym: od kogo (12)] [szyk zmienny] (65): OpecŻywList Cv; my ié [sakramenty] téſz możem poczytać nieiako za ceremonjé [...] które téſz maią obiétnicé [!] łaſki i miłośierdziá od pana przydaną MurzNT 58v; Diar 84; GroicPorz pp4; KrowObr 112v, 149v; RejWiz 51v; Leop 2.Cor 7/1; BibRadz I 353v; RejAp 46v, 119v, 176; RejPos 1v, 28v, 35v [2 r.], 36, 55 (22); GrzegŚm 35; RejZwierc 5, 35v, 82v, 88, 128 (8); Wiemy to dobrze że Małżeńſtwo dobre y od Bogá ieſt [...] ále też wiemy/ że ſtan cżyſtośći lepſzy ieſt y zacnieyſze ma od Boga obietnice. WujJud 211; RejPosWstaw [21²]v, [41³]; BudNT 2.Cor 6/19 [7/1], 1.Tim 4/8; CzechRozm 25v, 179; KarnNap E3; SkarJedn 204, 205; máiąc iuſz obietnicę Bożą/ ktorey vwierzył przez ono widzenie: przedſie áby mu ſię ziśćiłá/ dobremi ſię vcżynkámi do te^go przycżyniáć chćiał. SkarŻyw 347; ActReg 168; WujNT 68, 505, 2.Cor 7/1, 1.Tim 4/8, Hebr 1/6; Izmáel miał obietnicę błogoſłáwieńſtwá docżeſnego PowodPr 13, 16, 80; SkarKazSej 669b, 670a.

»mieć nadzieję w obietnicy; nadzieja w obietnicy« [szyk zmienny] (5;1): zvpełnym ſercem ſie do pana boga nawrocimy/ w iego obietniczach/ y miłoſierdziv nadzieię maiącz zvpełną SeklWyzn f4v, b3; BielKron 14; RejPos 71v, 142v, 227v.

»mieć [kogo, co] z obietnice« [szyk: zmienny] (5): RejPos 181v, 292v; RejZwierc 5, 59v; [Abraham] niemiał nic po Bogu/ wcżym by ſię kochał/ iáko w ſynie onym/ ktorego miał z obietnice w tákiey ſtárośći/ y ták go długo cżekał SkarŻyw 285.

»nad obietnice obiecować« (1): ſłuchay co then Pan/ iuż nád ty wizytki obietnice/ tym to vpádłym ludzyom prácuiącym tu w tych ciemnoſciach/ obiecowáć racży RejPos 176.

»namawiać (a. namówić), przywabić obietnicą« [szyk zmienny] (2:1): Acżkolwiek był Iágiełło miał dáwáć pomocy wſzelkie Keyſtutowi/ wſzákże nie dał/ ieſzcże obietnicámi námowił mieſzcżány Wileńſkie iż mu miáſtho podali BielKron 380, 107v; StryjKron 482.

»obietnicę obiec(ow)ać (a. ślubować itp.); obietnicą obiecować; w obietnicach obiecać; obietnica obiecana (a. zaślubiona itp.)« = sponsione promittere JanStat; votum vovere Vulg, PolAnt [szyk zmienny] (34;6;1;10): [posłał im anioły] aby vſtyſſáwſſy ſłowa anielſkié/ zgodne z ſłowem Iezuſowy^m/ byli pewnieyſſy obietnice ijm obietzané. OpecŻyw 174v; RejPs 112v,158v, 199; SeklWyzn f2v; Rozwaz ze v ſiebie ti znamięnite obietnicze/ ktore pan Bog obieczuie tim ktorzy/ wyznawaią ymię iego SeklKat F4v; KromRozm I A5; Przypomnyenie obyethnic ktore Pan przyrzekł/ ku oſwyeceniu wiernich w krewkośći ich. LubPs H4 marg; Ia ieſtem Bog Bethel/ gdzieś pomázał kámień/ y obietnicęś mi ſlubił. Leop Gen 31/13; BielKron 13v; A coż to cżynić pokuthę moy miły Pánie? [...] rozmyſlić ſobie ſtrách á ſrogość obietnic iego/ ktore ná rozlicżnych mieyſcach nieomylnie grzeſznikom obiecał/ y záwżdy ie wypełniał. RejAp 19v; RejPos 54, 75v, 89, 111v, 132v (30); RejZwierc 37; Y obiecał Iáákob obiethnicę BudBib Gen 28/20, Deut 12/17, Ier 44/25; CzechRozm 118; Tám obietnice tobie poſzlubioné Będą iſzczoné. KochPs 92; ArtKanc P6v; Króleſtwu/ y obywátelóm Polſkim mocną wiárą y niezgwałconą obietnicą obiecáliſmy/ y przez ninieyſzy liſt obiecuiemy wſzyſtką mocą y śiłámi przećiwko naiázdóm którychkolwiek ludzi przy nich ſtać SarnStat 993, 994.

»obwiązać się obietnicami« (2): náſz miły Pan pokutę świętą vſtáwił/ y obwiązał ſie nam obietnicámi wielkiemi KarnNap C3; áby Króléſtwo náſzé Polſkié w dobrym ſtanie mocno trwáło/ ná toſmy ſie obietnicámi/ ſpiſki/ y Przywileymi náſzémi Szláchćie Króleſtwá Polſkiégo obwiązali [Licet alias promissionibus instrumentorum seu privilegiorum ... fuissemus obligati JanPrzyw 3] SarnStat 881.

»obietnicę oddać [= spełnić]« = vota reddere PolAnt [szyk zmienny] (5): Pomodliſz lię do niego á wysłucha ćię/ á obietnice twoie oddaſz [et vota tua reddes]. BudBib Iob 22/27, Ps 116/14, 18, Prov 7/14; Boże mocny gdyby to w náſzéy woléy było/ Nieoddáć obietnice żeby ſye godźiło ZawJeft 39.

»odmienić obietnice« [szyk zmienny] (2): A pan bog też obaczywſſy nieſtáłoſć ich odmienić iem też raczył obietnice ſwoie RejPs 158; LubPs hh5.

»obietnicą niepewną odprawić« = zbyć (1): yako ono Piaſtunka roſkwilone dziecie cieſzi tak go tez vcieſzono/ obietnica yakas niepewna odprawiono PaprUp G3v.

»od obietnice odstępować« (I): Duchowni/ ktorzy cżyſtość ſwą Bogu obiecáli/ bárzo grzeſzą/ gdy od ſwey obietnice odſtępuią. ReszPrz 59.

»okaz(ow)ać (a. obwoływać, a. objawiać) obietnice; ukazują się obietnice; objawione obietnice« [szyk zmienny] (9;1;1): LubPs C3v; BielKron 73v; [Pan Bóg] proſtacżki [...] każe przywodzić do domu ſwego/ á każe ie przypądzáć/ tho ieſt/ obwoływać im ſwięte obietnice ſwoie/ á niewdzięcżnikom ſrogie pomſthy ſwoie. RejPos 160v, 221v, 267, 293v; RejZwierc [28³] [2 r.], 182v [2 r.]; LatHar 284.

»obietnicami okupić« (1): Stárzeye ſie drugi przez żony właſney/ á przedſię miłoſnicę będzye myał. Vmrzeli mu thá/ drugą ſobye námowi/ á pyenyądzmi y obyetnicámi okupi. GliczKsiąż P.

»omylić obietnicami, na obietnicy; omylna obietnica; omylność w obietnicach« [szyk zmienny] (1:1;5;1): RejPs 132v; Ale ieſliże ia ná they obietnicy Krolá lego Miłoſć Páná náſzego miłoſćiwego omylę/ niech przed oczymá wſzey Korony Polſkiey ná pal wbit będę. OrzList i2; BielKron 107v; Pámiętayże też/ [...] iż nigdy nie ſą omylne obietnice Páná twego. RejPos 173, 162v, 239v [2 r.] 335v.

»otrzyma(wa)ć, dostać, odzierżeć obietnicę« = accipere repromissionem Vulg [szyk zmienny] (3:1:1): RejAp 41; CzechRozm 194; Czyniący wolą Bożą, otrzymawáią obietnicę żywotá wiecznego. WujNT 772 marg, 6, Hebr 11/13.

»Panu Bogu przez obietnicę poślubić się« (1): Co śie też ná ony ludźie ściąga/ ktorzy śie Pánu Bogu przez obietnicę poślubiáią/ á Potym iey niepełnią. KuczbKat 290.

»(po-, u)twi(e)rdzić (a. utwierdzać) obietnice, obietnicami, w obietnicach, obietnic; utwi(e)rdzone (a, potwi(e)rdzone) obietnice; utwirdzony (a. potwierdzon) obietnicami, w obietnicach; potwierdzenie obietnice« = confirmare vota a. promissiones Vulg, PolAnt [szyk zmienny] (8:7:3:2;4;1:1;2): WIdzątz kſiążęta kaplańſcy teyto dziewice dziwny vcżynek/ ijże iey vmyſl w obietnitzach ieſt potwierdzoⁿ/ a Moijżeſs przikázál aby każdy to ſpelnil tzo bogu ſlubił. OpecŻyw 4; RejPs 154; Leop Gen 22 arg; [Izajasz] obraca rzecż ſwą do Zydow aby ie vtwierdźił w obietnicách Bożych. BibRadz Is 48 arg, Gen 22 arg, 28 arg; tu ie Duch ſwięty práwie chciał vtwirdzić pocieſzliwemi obietnicámi ſwemi RejAp 96v, 41, 173; RejPos 16, 63, 75v, 87v, 89 (11); BiałKat 256; RejZwierc 196v; PAn á Zbawiciel náſz ilekroć iedno zwolennikom ſwym o ſmierći ſwoiey nieiaką wzminkę cżynić racżył/ tedy ich też záwżdy obietnicámi ſwemi cieſzyć á twirdzić nie omieſzkał RejPos 110v; BudBib Ier 44/25; Mowię lepak Ieſuſa Chriſtá że był ſługą obrzeźania/ dla prawdy Bożey/ żeby potwierdził obietnice oycow [ad conſirmandum promissiones patrum]. BudNT Rom 15/8; SkarŻyw 2; StryjKron 617; WujNT Rom 15/8.

»(powy)da(wa)ć, darować obietnicę; (po)dana obietnica; dany w obietnicach« = promissum dare Vulg [szyk zmienny] (13:1;11;1): A theż iż iemu dał pan bog obietnicę kroleſtwa niebieskiego. WróbŻołt P5, 118/76; KromRozm III B4, G5; GliczKsiąż B3; BibRadz I 371 a; GrzegRóżn E2v; RejAp 56v, 61 v; RejPos 142 [2 r.], 281, 335; będzieſz záwżdy chodził w beſpiecżney nádziei/ iż cie tho nigdy nie minie coć ieſt w obietnicách Páńſkich dano. RejZwierc 128, 196v, 271; WujJudConf 55v, 79, 79v; ArtKanc A10, K2; Ale piſmo zamknęło wſzytko pod grzechem/ áby obietnicá z wiáry Ieſuſa Chriſtuſá byłá daná wierzącym [ut promissio ex fide Iesu Christi daretur credentibus]. WujNT Gal 3/22, s. 366, 407 marg, 2 Petr 1/4.

»obietnicę przełomie, przestąpić« (1:1): Ale dziſiá móy námileyſſy goſpodinie przinękaią mie abych ten ſlub ij tę obietnicę przeſtąpila OpecŻyw 6, 3.

»spuścić się (wszytek) na obietnicę« (2): Moi námileiſzy Franciſzku/ proſzęcię opuść ten vpor [...] ſpuśc śię wſzyſtek na obietnicę Bożą MurzHist F; SkarKaz 351a.

»uchodzić [= zjednać] obietnicami [kogo]« (1): Turcy vchodzili dáry y obietnicami Amezę ſieſtrzeńca Skánderbegowego/ ktory [...] przyſtał do Turkow. BielKron 252.

»obietnicę (u)czynić, sprawić (a. sprawować) [w tym: komu (49)]; obietnica uczyniona« = (re)promissio (facta) est Vulg, JanStat; promissum mittere PolAnt (42:2;41): RejPs 154; MurzNT 11; LubPs Z5, bb; Ale mowi o obietnicách y ſlubiech kthore tzynili Zydowie w ſtárym zakonie KrowObr 141v, 141, 216; BibRadz I 1, l1c marg, Ex 19 arg, I 198c marg, Is 60 arg, 1.Mach 10/15; Mącz 369a; RejAp 1v, 20v; RejPos 32 [2 r.], 57v, 58, 102, 109 (16); KuczbKat 405; BudBib Ier 44/25 [2 r.]; nie máſz nic coby ſie do niego śćiągáć nie miáło: wedle náznácżoney rády Bożey y obietnic ktore przodkom náſzym cżyni! CzechRozm 25v, 33v, 40v, 45v, 47v, 80 (18); SkarŻyw 285; CzechEp 124, 151, 210, 285, 294 (14); NiemObr 39; WerGośc 238; ArtKanc K10v; ActReg 108; Abowiem wam obietnicá tá ieſt vczyniona, y dźiatkom wáſzym WujNT Act 2/39, s. 3, 212, 450 marg, Act 26/6, s. 552, Gal 3 arg; SarnStat 1085. Cf »dla obietnice uczynionej«, »wedle obietnice uczynionej«.

»(u)czynić, udziałać dosyć, wszelką pilność uczynić obietnicy; dosyć się stanie obietnicy; dosyć czynić obietnicą; dosyć uczynienie obietnic« = evenit alicui verbum PolAnt [szyk zmienny] (38:1:1;1;1;1): Prozba do pana o doſyc vczynienie obietnic. RejPs 154 marg, 80v, 121v marg, 223v, 224, 226; obietniczy wtym wielką pylnoſć uczynić, yakoby theſſ ono [...] Lytewſkie Xieſtwo na ych Seimie ku ſpolnye wyprawie [...] przyzwolelo ConPiotr 34; RejKup o2, o3v; Diar 22; RejWiz 179; dáleko lepiey ieſt nieſlubowáć/ niżli ſlubowawſſy obiethnicy doſyć nieudziáłáć [multoque melius est non vovere quam post votum promissa non reddere]. Leop Eccle 5/4; BibRadz Num 11/24; OrzRozm T2v; krolowa cżyniąc doſyć obietnicy/ poſłałá z innymi pány krolewnę Edwigę do Polſki BielKron 379v; Mącz 386a; RejAp 2v, 16v; RejPos 2, 2v, 101, 102, 114 (12); BudBib bv, Esth 14/5; CzechRozm 74v, 221v; SkarŻyw 107, 179, 252; StryjKron 472; CzechEp 151, 174, 175, 332; SkarKaz 40b.

»(u)wierzyć (a. dowierzać), dufać obietnicy; ufać, ufanie mieć w obietnicy; wierzenie, wierzący obietnicam; wiara w obietnice« [szyk zmienny] (57:17;1:1;1:1;1): żártownie mię nágráwáią iż ia mocnie dufam obietnicam twoiem. RejPs 178v; SeklWyzn g4v; SeklKat Q [2 r.], S, S3, V3, V3v [2 r.], Xv; RejKup cc3v; MurzHist S2; LubPs H4v, 02, Y3; KrowObr 55v; Pewniſmy tego/ boſmy vwierzyli obietnicam zacnego á Krzesćijáńſkiego krolá LeszczRzecz A5v; BibRadz *2v, *6v, I 306b marg; kto zá was nam będzye ręcżył/ nie możem wáſzym obietnicam gołym wierzyć/ gdyſcie nas iuż nie raz imi omylili/ ſluby y przyſięgi ſwoie w niwecż obroćili BielKron 108, 209v, 253y, 462v; Promissa alicuius sequi, Wierzyć cziyim obietnicóm. Mącz 384d; RejAp 48, 179 [2 r.]; Ale mocnym obietnicam Páńſkim/ á oney nieomylnej opátrznośći iego/ kto iedno mocnie vfa/ nigdi nic áni záſzkodzić áni przekáźić nie może. RejPos 326, 15v, 31, 58, 60, 67v (29); BiałKat 248v; KuczbKat 279; RejZwierc A6v, 67, 124v, 128, 128v (8); BiałKaz K3; CzechRozm 88, 173; KarnNap E3; Ná wet [!] y kráiem onym pożądnym wzgárdźili/ Y páńſkim obietnicom proſto nie wierzyli. KochPs 161; SkarŻyw 347 [2 r.]; ArtKanc M16; Vfam náwet miłośćiwéy obietnicy W.M. żeśćie W.M. mieli bydź záwſze moimi M. Pány. JanNKar B2; SkarKaz 41 a; CzahTr B4, C.

»obietnicami używać [= namawiać] [kogo]« (1): pięknymi ſłowy y obietnicámi vżywał iey/ áby ſię Apollinowi pokłoniłá. SkarŻyw 20.

»(nie) wątpić w obietnicy, o obietnicy, obietnicy; wątpienie w obietnicy« = dubitare de fide Mącz; in repromissione (non) haesitare Vulg [szyk zmienny] (7:3:2;1): RejKup cc3v; BielKron 30v; Mącz 95c; RejPos 139v, 174v, 218, 355 [2 r.]; Pátrzże co to cżyni niewiárá á wątpienie w obietnicach Páńſkich. RejZwierc 257; WujJud 104v; SkarŻyw 285; A obácz iż nie wątpi o obietnicy/ iáko Zácháriaſz: ále ſię pyta ſpoſobu. WujNT 194, Rom 4/20.

»wedle (a. podług, a. według) obietnic dać, pozdarzyć; wedle (a. według) obietnic dany, darowany« [szyk zmienny] (10:1; 6:1): RejPos 35v; RejZwierc 32, 43; BudNT przedm a4v; Bo też to opuſtoſzenie nie przyſzło ná nie áż dopiero Potym gdy Meſyaſzá im według obietnic dánego/ odrzućili. CzechRozm 72, 11, 26v, 48v, 67, 122v; Ian nie o boſtwie zmyślonym/ ále o cżłowieku/ wedle obietnic Bożych dánym/ piſał CzechEp 307, 34, 73, 219, 259, 305,315; Day mi ná ten cżás/ według ſtárodawney oney obietnice twoiey/ chodźić po chytrych żmijach/ ſrogich bázyliſzkách/ y pádálcách piekielnych LatHar 643.

»wedle obietnic (boskich a. pańskich) sprawować się« (2): Ten ktory wedle nie odmiennych obiethnic boſkich chce lie ſpráwowáć á żyć cnotliwie y pobożnie LubPs bb2v marg; RejZwierc 166v.

»na obietnicach wisieć« (1): Pendere promissis, Ná cziych obietnicách wiśieć. Mącz 288a.

»obietnicę (wy-, s-, na)pełnić; obietnica (wy-, s)pełniła się; (wy-, s)pełnienie obietnice; wypełniona obietnica« =absolvere a. facere promissum, teneri promisso, praestare fidem promissi; constantia promissi Mącz; servare promissum Calag; repromissionem adimplere Vidg [w tym: nad kim (28), komu (17), w kim (2), na kim (1), dla kogo (1)] [szyk zmienny] (77;30;15;4): BierEz Lv; WróbŻołt ee5; ſwiętą wiárą pełnią ſie wſſytki obietnice moie ktore ponaſz łáſkáwe RejPs 122, 171 v [2 r.]; LibLeg 10/150v; SeklWyzn b2v, f2v, g4v; KromRozm II 12v; GroicPorz r2v; Kryſtus ieſt nieprawdziwy/ Abowiem to/ co obiecał Piotrowi/ y Papieżowi/ nigdy nie ſpełnił obietnice ſwoiey KrowObr 19, 19, 141, 146v; A Thák náwiedźił pan Sarę ták iáko opowiedźiał y wypełnił iey obietnicę ſwoię [Et fecit Deus ipsi Sarah quemadmodum locutus est]. BibRadz Gen 21/1, I 33d marg; [Izaak] ſie vdał na modlitwę do Páná Bogá/ aby obietnicę racżył nápełnić. BielKron 14; Bo cokolwiek pirwey było obietnic od was/ żadneieſcie nie wypełnili/ tylko ſłowá dawacie á nic inego. BielKron 108, 54, 72, 107, 107v; Constantia promissi, Stáłość á pełniene [!] obietnic. Mącz 227a, 113c, 227a, 400d, 419b, 446c; RejAp 19v, 70v, 146, 157, 170; Namileyſza ma wiedz iżem ſlubił pánu Bogu náwiedźić do źiemie ſwiętey/ á ninie cżás godnieyſzy ieſt wypełnić obietnicę niż w ſtárośći HistRzym 77, [118]v, 135v; Máiąc zupełną nádzieię/ iż Pan Bog nieomylnie będzie wypełnić rácżył wſzytki obietnice ſwoie/ ktore pod przyſięgą zálubił wypełnić/ [...] ocżekawáią też w zupełney nádziei kroleſtwá im wiecżnie zgotowanego. RejPos 7, 2 [2 r.], 30, 43, 72v, 108 [2 r.] (45); BiałKat 176, 313v [2 r.]; Cżemu P. Bog nierychło Zydom obietnicę ſwą ſpełnił. KuczbKat 270 marg, 270, 290; RejZwierc 184v, 188v, 192 [2 r.], 198v; Inſze obietnice iuż nam dawno Pan Bog ſpełnić racżył WujJud 4; CzechRozm 4 [2 r.], 22v, 33v, 131, 164v, 170v, *3v; KarnNap C2; SkarJedn 22, 151; Calag 246b; SkarŻyw 347, 601; StryjKron 110; CzechEp 149, 250, 306, 311; NiemObr 37; Nic iśćie nie wątpimy że twe obietnice/ Wypełnią ſię káżdemu z nas sług twych obfićie ArtKanc L3; Phil O2; Y ktoż nie będźie znał/ żeś/ o Boże wiecżny/ W pełnieniu obietnic łáſkáwych ſtátecżny? GrabowSet V2v; LatHar 523; WujNT 13/32, 34, 5. 463, 469 marg, 526, Gal 3 arg; niechayże ſie téż o móy námilſzy Pánie wypełnią nam oné obietnice twoie SiebRozmyśl Ev.

»wziąć, brać abo przyjmować obietnicę« = repromissionem accipere PolAnt, Vulg; promissionem acceptare, pollicitationem accipere, suscipere repromissionem Vulg [szyk zmienny] (15:1): obietnice Duchá ſwiętego wźiąwſſy od oycá [promissione Spiritus sancti accepta a Patre]/ wyłał [!] tego kthorego wy widzićie y ſlyſſyćie. Leop Act 2/33 [przekład tego samego tekstu GrzegRóżn, WujNT], k. ZZ; ná odkupienie onych wyſiępkow kthore były pod pierwſzym Teſtámentem/ ći ktorzy wezwani ſą wźięli obiethnicę wiecżnego dźiedźictwá BibRadz Hebr 9/15 [przekład tego samego tekstu Leop ZZ, CzechRozm, WujNT], Gen 15 arg; GrzegRóżn M2v; RejAp 89; RejPos 55v, 141, 217v; MycPrz B3; ći ktorzy wezwáni ſą/ wźięli obietnicę wiecżnego dźiedźictwá. CzechRozm 260; WujNT Act 2/33, s. 534, Gal 3/14, Hebr 9/15, 11/17.

»(za)chow(yw)ać obietnice« [szyk zmienny] (2): LubPs ffv; Y kto ią [czystość] Bogu obiecał/ trwáć w niey y żyć/ á Bogu ſluby y obietnice chowáć roſkázuiemy. SkarJedn 235.

»[komu] (z)dzierżeć obietnice; obietnice strzymane« (3;1): A ták nád ſwemi roſſerzył moc ſwoię/ [...] ábowiem iem náwſſem zdzierżał obietnice ſwoie RejPs 144, 146v; RejZwierc 261; Od mędrſzych obietnice táiemnie oddáné/ Ni ſercem áni ſłowem bywáią ſtrzymáné. ZawJeft 34.

»zgwałcić (sobie) obietnice; niezgwałcona obietnica; gwałcenie, zgwałciciel obietnic« = inviolabilis sponsio, violatio stipulationum JanStat (2;1;1:1): Nie zgwałcę w teſtámencie ſwem onych obietnic ſwoich/ Ktorych nie wzruſzę gdyż wyſzły z wiernych Boſkich vſt moich. LubPs T5v; co ieſt Bog/ co ieſt zwirzchność iego/ co tho ieſt odſtąpić od niego/ á prze máły kęs ſwey woley zgwałćić ſobie łáſkę/ obietnicze/ y wſzythki miłoſierdzyeńſtwá iego. RejPos 208v; StryjKron 692; SarnStat 993, 1115.

»(z)iścić obietnicę, uiścić się w obietnicach; obietnica się ziściła; (z-, u)iszczenie obietnicy; (z)iszczona obietnica« = verbum stabilire PolAnt [szyk zmienny] (11:2;9;5;3): RejPos 60; A ták Boże Izráelſki proſzę niech ſię ziśći obietnica twoiá/ którąś obiecał słudze ſwemu Dawidowi oycowi memu. BudBib 3.Reg 8/26; CzechRozm 75v, 79; SkarJedn 78; KochPs 92, 95; poznaſz iákoć ſię wierny Bog w obietnicách ſwych viśćił. SkarŻyw 113; dziećiom ich ziśćił Pan Bog obietnice ſwoie. SkarŻyw 500; Obietnice Piotrá ś. więcey ſię viśćiły y iſzcżą á pełnią ná potomkach iego Biſkupach Rzymſkich. SkarŻyw 601 marg, A5v, 2, 102, 103, 113 (16); MWilkHist F2v; CzechEp 294; ZawJeft 19; LatHar 114; PowodPr 16; SkarKaz 581a, Oooob.

»zostać przy obietnicy« (1): zoſtánieſz przy tey obietnicy Páná ſwego/ iż thu zá żywotá ſwego będzyeſz w mocney opyece iego RejPos 55.

»zwodzić (a. zwieść, a. uwieść) obietnicami« (3): Iáko cżárt omylnie obiethnicámi zwodzi wierne Páńſkie. RejPos 239v marg; SkarŻyw 544; y iuſz był tymi obietnicámi bárdzo wiele Boiar Kijowſkich zwiodł StryjKron 712.

»obietnice (Pana) Chrystusowe, Pana Krystusa« [szyk 18:2] (19:1): dobrze wiem/ iaki pokói naduſzy i roſzkoſz maią/ ktorzy śię rás pewnych obietnic pana Chriſtuſowych chſycili MurzHist O2v; Cżemu Kryſtuſowym nie mamy wierzyć obietnicom BielKron 209v; RejPos 188 marg; Obácżże pilnie proſzę ćię niektore iáſnieyſze Kryſtuſowe obietnice żywotá wiecżnego prawdźiwego. GrzegŚm 39, 5; SkarŻyw 127, 601; Modl ſię zá námi święta BOża rodźićielko. (–) Abyſmy ſię godnemi sſtáli obietnic Chryſtuſowych. LatHar 407 [idem wszystkie użycia z tego tekstu] 416, 418, 419, 421, 422 (12); WujNT 463. Cf »wedle obietnice (Pana) Chrystusowej«.

»chytra obietnica« (2): wierzyſz ſnadź iego chytrym obietnicam? iego zdradliwym ſłowam/ záchować wiárę? záchowa? komu ią kiedy záchował? BielKron 253v; RejPos 239v.

»cyrograf obietnic, na obietnice« (3:2): zoſtáwił im cyrográph á práwie piecżęć tych obietnic ſwoich/ ciáło ſwe ſwięte á kreẃ ſwą ſwiętą RejPos 82, 67v; A iuż tego w then cżás proſtym chlebem y proſthym winem zwáć nie możymy iedno ſákrámentem/ to ieſt mocnym záſlubieniem á cyrographem ná obietnice iego RejZwierc 191, 196v,197.

»obietnica dobra« (1): Abowiem tho ieſt rzecz przyrodzona y vtćiwa/ obietnicę dobrą wypełnić. GroicPorz r2v.

»obietnica doczesna« (5): RejPos 141; Y Auguſtyn ś. tę rozność miedzy ſtárym y nowym zakonem cżyni/ że nie tylko Sákrámenty w nich rozne ſą/ ále też w ſtárym zakonie ſą obietnice docżeśne przez ktore ſie duchowna zapłátá potáiemnie známionuie. WujJud 79v, 79v, Mm8, Nn7.

»fałeczna (a. fałszywa, a. fałeszna) obietnica« (4): RejPos 239v; obietnice y poćiechę prawdźiwą Antykryſt zágrzebł głęboko przez ſwe fáłſzywe obiethnice GrzegŚm 39, 9; Toć ſą fáłecżne á zdradliwe obietnice wáſze. WujJud 17v.

»fundowany na obietnicach« [szyk 1:1] (2): ná iego przywitánie wynidzmy/ wierni ſynowie kośćielni/ y narodzie ná iego obietnicach fundowány. SkarŻyw 111; WujNT 540.

»goła obietnica« [szyk 1:1] (2): BielKron 108; iákoż my grzeſzni pewni być możemy łáſki y zbáwienia/ ná gołe obietnice y namowy odſzczepieńcow/ y przez ſámę wiárę? WujNT 690.

»lekka obietnica« (1): vwiedzie nas ſnádnie ledá cżácżko/ álbo ledá iáka lekka obietnicá RejZwierc 38v.

»obietnica małżeńska« (1): [O niewiernej niewieście] á zapomniáłá przymierza Bogá ſwoiego [Prov 2/17]. (marg) To ieſt/ obietnice małżeńſkiey. (–) BibRadz I 333c.

»nadzieja obietnice, w obietnicach« = promissionis spes Vulg (4:1): RejPos 222; BiałKat 176; [Abraham] przećiw nádźiei w nádźieię oney to obietnice/ vwierzył. CzechRozm 155v; WujNT Eph 2/12; SkarKaz 457a.

»nakłonion obietnicami« (1): Excitari praemiis et promissis, Być nákłonión obietnicámi. Mącz 53b.

»nieodezwana [= nieodwołalna] obietnica« (1): Páná Włádyſłáwá Królá chcąc ſtalſzą wiárą czćić/ [...] mocnym wiáry náſzéy obowiązkiem/ y nieodezwáną obietnicą [firma sponsione et irrevocabili promisso JanStat 752] iemu przez ninieyſzy liſt obiecuiemy SarnStat 994.

»nieodmienna (a. nieprzemienna) obietnica; nie (z)mienią się obietnice« [szyk 13:10] (18;5): Tać ſama wiara/ kiedy [...] zupełną nadzieię mamy/ w nieprzemiennych obietniczach bozych/ y w pane Chriſtvſie/ vſprawiedliwia nas przed panem bogiem SeklWyzn b3, c3v; SeklKat N4v, S3; LubPs bb2v [2 r.]; RejWiz 14; RejAp 33v; RejPos 71, 253v, 277, 279v, 310v; BiałKat 153v; Bo prawdá Boża y obietnicá ie^go/ nigdy ſie niezmieni KarnNap E3, A4v; SkarJedn 205; SkarŻyw 500; Wſzakże ſię to zá pewne miáło sſtáć/ co nam był Pan Bog racżył obiecáć/ w obietnicach ſwoich/ á ná wieki niwcżim nie odmiennych. ArtKanc P6v, R18; Obietnice Pánskie nie mienią ſię dla złośći ludzkiey. WujNT 3 marg, Rom 3 arg. Cf »wedle nieodmiennej obietnice«.

»nieomylna obietnica; nieomylny w obietnicach« [szyk 63:7] (67;3): IAkoſz cię inaczei mamy rozumieć naſz miły panie [...] iſz ſą ſtateczne a nieomylne nawſſem obietnice twoie RejPs 113v; KromRozm III M4v; LubPs bb marg; RejAp 25, 48, 119v, 155v [2 r.], 192, Dd4v; A iákoż thu ma być ſtráſzna śmierć/ ábo piekło/ themu káżdemu wiernemu Páńſkiemu/ ktory dufa iemu y tym nieomylnym obietnicam iego. RejPos 222; Ale otho pátrzay iákić hoyny á obfity ſtoł nágotowáły ony nieomylne obietnice Páná twoiego RejPos 325v, 151, 159v, 169, 189, 219 (37); RejZwierc 30v, 88, 131v, 184v, 188v (10); Wyznam ćię w obietnicách twoich nie omylnym/ Wyznam ćię oycem śirót/ y obrońcą śilnym. KochPs 103. Cf »wedle nieomylnej obietnice«, »z nieomylnej obietnice«.

»nierozmyślna obietnica« (1); Herod/ choćia ſobie Ianá S. Chrzćićielá wielce ważył [...] iednák przy bieśiedźie nierozmyślną obietnicę vcżyniwſzy/ vćiętą głowę iego tánecżnicy dárował. WerGośc 238.

»obietnica nad wszytki obietnice« (1): O wſzechmogący náſz miły Pánie/ thoć ieſt obietnicá nád wſzythki obietnice twoie RejPos 266.

»obłudna obietnica« (1): nam Pan náſz náukę zoſtháwić racżył/ iáko mu [ciemnemu książęciu] mamy dawáć odpowiedź ná thy chytre á obłudne obietnice iego RejPos 239v.

»obowiązany obietnicą« = taneri promisso Mącz (3): BielKron 209v; Reus promitendi [!]. Obyetnicą obowiązány/ To yeſt obiecał ſie to ſpełnić. Mącz 354d, 446c.

»obietnica pańska. Pana, od Pana [= Boga]« [szyk 245:12] (181:58:18): MurzHist P3v, S2; KromRozm II 12v, t; KromRozm III M4v, N4v; Diar 35; Iáko ſą prawdziwe ſwięte obietnicze Páńſkie/ przez ktore nam dał odkupienie náſze. LubPs Z4v marg, Ev marg, G marg, Y3, bb marg, bb4 marg, ee4 marg; RejWiz 14, 180 marg, Dd3; RejZwierz 123v; BibRadz I 1, 436b; BielKron 13v, 30v, 462v [2 r.]; RejAp 2, 6v, 23, 24, 24v marg (24); Iáko y ono Achás krol/ gdy mu Prorok opowiedział niektore obietnice, od Páná RejPos 46; nigdy odmienić ſie nád nim nie może ſroga obietnicá á nieomylna Páná iego. RejPos 253v; Y thu ſie rozmysl co tho zá obietnicá miedzy inſzemi obyetnicámi Páńſkiemi RejPos 266, 14v, 16 [2 r.], 28v, 31, 32 (107); RejPosWiecz² 96; BiałKat 153v, 186; KuczbKat 279; RejZwierc 35v, 37, 57, 68v, 82v (27); KarnNap A4v; KochPs 161; ReszPrz 5, 97; WujNT 3 marg, 212, 526; SiebRozmyśl K3v. Cf »wedle obietnice pańskiej«, »z obietnice pańskiej«.

»obietnica pańska, pana [ = panującego]« (2:1): Kroi Jego Miłość jako jest powinien, [...] aby powinowactwu swemu krolewskiemu obietnicam swem pańskim dosyć czynił Diar 22, 85; CzahTr B4.

»pewna obietnica; pewność obietnice; (nie)pewny w obietni; upewniać obietnicę; upewnione obietnice« [szyk 66:18] (77;3;2;1;1): pewnoſć obietnic twoich ieſt ſnadz ſerſſa niż odniebá do ziemie RejPs 84v, 133; MurzHist 02v; Bo obyetnice páńſkye pewne á nye omylne. KromRozm III M4v; BielKron 107v [2 r.]; RejAp lv, 61v, 159; Gdyż nam Pan náſz to racżył iuż vmocnić pewnemi obietnicámi ſwemi RejPos 240, lv, 45v, 141v, 163, 167 (39); RejZwierc 35v, 37, 68v, 82v, 128 (13); CzechRozm 132v, 133; SkarJedn 205; SkarŻyw 56, 127; Calep 1007a; PowodPr 16; SkarKaz 552b; Y ktoż zwątpi w tákim Pánie/ ktory ſławny á pewny ieſt w obietnicy ſwoiey? SkarKazSej 663b, 669b, 670a. Cf »odprawić niepewną obietnicą«, »wedle obietnice pewnej«, »z pewnej obietnice«.

»pieczęć obietnic« (6): RejPos 356; ſłowá ktorych Bog vżywa przy Sákrámenćiech/ to ieſt przy piecżęćiách obietnic ſwoich/ ábo przymierza CzechRozm 263, 79, 263, **3; KarnNap E3.

»płon(n)e obietnice« [szyk 2:1] (3): LatHar 118; CiekPotr 50; Tylko to przypominąm áby potym káżdy/ [...] ná to pomniał záwżdy Ná co ma przyjść kto plonnjm [!] obietnicom dufa CzahTr C.

»pocieszliwa obietnica« [szyk 7:1] (8): Pocieſzliwa obietnicá thym ktorzy łákną y prágną/ że ye Pan hoynye wſzytkiego dobrá duſznego y cieleſnego náſyćić racży. LubPs Y5v marg, C3v, H2v marg, N5v marg, aav; RejAp 96v, 97; iuż to Pan twoy iáſnie okazáć racżył/ iż może kiedy będzye racżył ożywić ciáło twoie/ á wypełnić nád nim wſzytki pocieſzliwe obietnice ſwoie/ ieſliże wiernie będzyeſz dufał iemu RejPos 223v.

»prawdziwa obietnica; prawdziwy w obietnicach« [szyk 12:7] (15;4): przez prawdę thu rozumie ſwą prawdziwą obietniczę. WróbŻołt ee5, 97/3; SeklKat S; Pan náſz miłośćiwye nas wyiłucháć racży/ Obyetnic ſwych prawdziwych iścye nye zinácży LubPs E4,T2, Z4v; KrowObr 53v; Pan ieſt wierny á prawdziwy w obietnicach ſwoich RejAp 177v, 91; RejPos 343v; BiałKat 153v; GrzegŚm 6, 39; SkarŻyw 500; CzechEp 297; ArtKanc L19v. Cf »według obietnice prawdziwej«, »z prawdziwych obietnic«, »za prawdziwemi obietnicami«.

»w obietnicach prawy« (2): Tobie przy wſzytkim zborze/ o boże łáſkawy/ Chcę w obietnicach ſwoich być práwy. KochPs 176 [idem] 176.

»prożna obietnica« (2): SeklKat P; [Sachmat] ſkárżył ſię długą rzeczą ná Krolá Alexandrá/ y ná Pány Polſkie y Litewſkie/ iż od nich prożnymi obietnicámi był przyzwan przećiw Cárzewi Prekopſkiemu ná pomoc StryjKron 692.

»słowo obietnice« = promissionis verbum PolAnt, Vulg (4): RejPos 58v, 224v; BudNT Rom 9/9; Abowiem to ieſt ſłowo obietnice: Tegoż czáſu przyidę: á będźie Sará ſyná miáłá. WujNT Rom 9/9.

»stałość, stały w obietnicach« (4:1): Y życzyłem tego y ynem vſpráwiedliwienya twego oznáymuiąc ſtáłoſć twą wobietnicach twoych RejPs 61, 43, 76v, 161v, 205.

[»ślubna [= ślubowana] obietnica«: á przeto troiáką drogą náczęlij [Joachim i Anna] wźiwácz wſpomożenia á miloſierdzya bożego nabożnych ludzij/ y ſwymij modlitwamij/ obfitymij iáłmużnámij y ſlubnymij obietnicżámi/ bo ſłubilij pánu bogu ſpłácżem ieſliby oddálił złorzecżenie nie płodnoſczi od Anny/ [...] offiárowácz [...] JanKoszŻyw B3v.]

»święta obietnica« [szyk 92:25] (117): KromRozm III A5; Ale ty Pánye Boże ná wſſem miłoſierny/ [...] W obyetnicach twych ſwyętych prawdziwy á wierny LubPs T2, H4v, T5v [2 r.], Z4v marg, bb marg, hh5; RejAp 70v, 146; gdyż ſą mocne á nieomylne ſwięthe obietnice iego. RejPos 349v, 32, 58v, 60, 67v, 89v (74); RejZwierc [193]v, 197, 257v. Cf »wedle świętej obietnice«, »z świętych obietnic«, »za obietnicami świętemi«.

bibl. »uczes(t)niki, dziedzice (i uczestniki), syny (a. synowie), dzieci (a. dziatki) obietnice« = filii promissionis Vulg, PolAnt; (co)heredes (et comparticipes) (re)promissionis a. pollicitationis Vulg; promissionis nati PolAnt (5:5:3:2): ſtáráią ſie áby byli vczeſniki obietnic/ ktore ſą przodkom náſſem námienione. RejPs 34v; KromRozm III 77/F3v; GliczKsiąż B3; Leop Eph 3/6, Hebr 11/9; BibRadz I 8b marg, Gal 4/28; BudNT Rom 9/8; A my bráćia/ według Izááká ieſteſmy dźiatkámi obietnice [promissionis filii sumus]. WujNT Gal 4/28, Rom 9/8, Hebr 6/17, 11/9, Eph 3 arg, 3/6; SkarKaz 517a.

»wieczna obietnica« [szyk 1:1] (2): Vważ też to ſobie/ rownali ieſt obietnicá twoiá/ ktora ieſt wiecżna/ ku oney docżeśniey ludu onego. RejPos 141, 179v.

»wierne obietnice; w obietnicach wierny« [szyk 6:4] (4;4): RejPs 27v; Abowiem też tu przypomina dobrotliwość Boſką/ [...] iż záchowywa wierne obietnice ſwoie LubPs ffv marg, Hv marg, T2; RejWiz 2v; Ale iáſne my gwiazdy mamy/ ktore nas wiodą do tego Bethleem/ do tego krolá á Páná náſzego/ á to ſą ſwięte ſłowá á wierne obietnice iego. RejPos 36v, 139v; Aleś ty ieſt miłośćiwy/ w obietnicách ſwoich wierny/ Przeto w tobie nie wątpimy ArtKanc L11v.

»w obietnicy zawiedziony« (1): iedno Páńſtwo w obietnicy iego ieſt záwiedźione MycPrz II B4.

»zdradliwa obietnica« (3): Trzećia/ áby ſobie Swiádki zgotował/ á pilnie ſye wyſtrzegał/ żeby od nich zdrádliwą obietnicą niebył oſzukan. GroicPorz f2; WujJud 17v; StryjKron 737.

»zła obietnica« [szyk 4:1] (5): SeklWyzn f2v [2 r.]; SeklKat F2; We złey obietnicy álbo ſlubie/ złam wiárę/ w ſſkárádey przyſiędze odmień poſtánowienie/ coś przyſiągł niebátznie/ nietzyń tego. KrowObr 143v, 143v.

»znak obietnice« (7): Calep 133; RejPos 243, 262v; ná dźiátki máłé przynależy obietnicá zbáwienia y łáſki Bożéy: thedy potrzebá ieſt/ áby y znák théy obietnice ná nich był. BiałKat 256, 256; SkarŻyw 271, 285.

»cyrografy a obietnice« (1): áni ći wymyſlácże ſwiátá tego/ áni ty ſtráchy przyſzłe/ áni ſrogośći żadne iego/ nic nam przekáźić/ áni nam ſtráſzne być nie mogą/ gdyż mamy pewne Cyrográphy á pewne obietnice od ciebie RejPos 261.

»dary, (i, a, albo) obietnice« [szyk 4:1] (5): zacnych rycerzow nikth nieuſtráſzy groźbámi/ áni vchodzi przez dáry/ álbo obietnicą BielKron 315v, 249, 252; RejPos 137, 147. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»obietnice i dekreta« [szyk 4:2] (6): Słuchayże co ſle dáley sſtánie/ gdy ſie iuż wypełnią obietnicze y dekretá Páńſkie nád tą beſtią RejAp 146; RejPos 100v, 186, 354. Cf »według dekretow, (a, i) obietnice«. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»dobrodziejstwo i (a, albo) obietnica« [szyk 8:6] (14): ludzie ſwowolni á zli więcey bywáią ſtráchem vkaráni niżli obietnicámi álbo dobrodzieyſtwy iákiemi vbłagáni. RejAp 174v, 27v, 70v; RejPos 30v, 61, 89, 145, 146v (10); SkarŻyw 347. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»dobrotliwość a (i) obietnice« [szyk 2:1] (2): dobrotliwoſć twá á łáſkáwe obietnice twoie niechay mi będą zá wielkie záſſczycenie. RejPs 61; RejPos 212v. Cf »z obietnice a dobrotliwości«. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»jurgielt a obietnica« (1): oto macie on wdzyęcżny iurgielt wáſz á onę hoyną obietnicę wáſzę/ iż zapłáthá wáſza hoynie wam ieſth zgotowaná ná niebie v Bogá Oycá wáſzego niebieſkiego. RejPos 263.

»obietnica a (i) łaska« [szyk 6:2] (8): Niesłuſze wam wątpić w łáſce á w obietnicy Bożey BielKron 30v; RejPos 277; SkarŻyw 348; SkarKaz 351a, 520b. Cf »z obietnice a łaski«. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»miłosierdzie, (i, a) obietnica« [szyk 10:2] (12): WróbŻołt 97/3; RejPs 131; SeklWyzn f4v; KrowObr 56v; iżem ſie ia zmiłował nád wámi/ máiąc ná piecży miłoſierdzye á obietnice ſwoie. RejPos 182, 102v, 166, 167v, 179, 310v, 337. Cf »według miłosierdzia a według obietnice«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 4 r.]

»nadzieja a (i) obietnica« [szyk 2:1] (3): RejPos 72; w ſwoiey ſtátecżnośći podpirał ſie nádzieią/ á cieſzył ſie obietnicámi Páńſkiemi. RejZwierc 150v. Cf »pod obietnicą i nadzieją«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»obietnica i nagroda« (1); co zá rożnica [...] między obietnicámi y nagrodámi ták onego/ iáko y tego przymierza CzechEp 32.

»obietnice i namowy« [szyk 2:1] (3): MurzHist M2; przedſię ſie nie dał żadnemi namowami y obietnicámi odwieść od oney przyſtoynośći ſwoiey. RejZwierc [203]; WujNT 690.

»nauki i obietnice« [szyk 2:1] (3): oni go nyeprzyyęli/ ále obyetnicą bożą/ y náuką prorocką zgárdźili KromRozm III B5; RejPos 163v. Cf »wedle nauk i obietnic«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 4 r.]

»obietnica i (a) obowiązek« = sponsio et promissum Vulg, JanStat [szyk 1:1] (2): Ták iákoſmy to y o onych omylnych żydzyech ſlyſzeli/ iż ſie záwżdy vpomináli obietnic Páńſkich á ſámi ſwym obietnicam á obowiąſkom nigdy doſyć nie cżynili. RejPos 252; SarnStat 994.

»obietnice a obwołanie prorokow« (1): Gdyż im tha było z dawná obiecano á záſlubiono/ y vſty właſnemi Páńſkiemi y wiele obietnicámi á obwołániem Prorokow y Pátriárchow ſwiętych opowiedzyano RejPos 195v.

»obietnice a ofiarowanie« (1); co ia dali Pan Bog zá cżáſem ná iáśnią pokażę ludźiom/ nie gołymi ſłowy moiemi/ ále ſámą rzecżą y obietnicámi/ á ofiárowániem CzahTr A3.

»obietnice i (a) opatrzność« [szyk 3:2] (5): SLuſznieby ſie thu miał káżdy pilnie przypátrowáć/ á pilnie ſie podziwowáć tym opátrznoſciam á tym obietnicam/ ktore thu iáwnie ſłyſzymy s ſwiętych vſt Páná ſwego. RejPos 217v, 218v, 316v, 326, 331. [Ponadto w połączeniach szeregowych 3 r.]

»opieka a obietnica« (2): Ey iużći by to kámienne á zápomniáłe ſerce było/ máiąc táką opiekę nád ſobą/ á ták wierne obietnice/ áby ſie vnieść á záthrwożyć miáło RejPos 139v; RejZwierc 141v.

»otucha i obietnica« (1): A tu nam cżyni dobrą otuchę y známienitą obietnicę/ iż ieſli ſie ták ſpráwowáć á záchowywáć będzyemy/ że ſie nam to ſowito z łáſki Bożey nagrodzić ma. LubPs Z5.

»pociecha, (i, a) obietnica« [szyk 15:11] (25); Nadobna obietniczá y pocyechá wiernym náucżycyelom/ ktorzy nie podáiąc s ſiebie zgorſzenia/ pokoy kościołá ſwiętego miłuią LubPs ccv marg, Cv marg, G marg, V v, Z3; Pánie toć to wielka pociechá á wielka obietnicá twoiá co thu ſłyſzymy RejAp 70, BB4, 45v, 61v, 87v, 119v; RejPos 138v, 141, 276, 277, 219 (10): Przypáthrzmyśię iáſnym obiethnicom y poćiechom Kryſtuſowym. GrzegŚm 5, 6, 9, 39; CzechRozm 96v. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»obietnica i postanowienie« (2); wſzyſtki gwałcenia pokoiu y przymiérza/ obietnic y poſtánowienia [omnes violationes treugarum pacis, foederis, stipulationum et contractuum JanStat 899]/ [...] mocą ninieyſzéy zgody; oné pſuiemy/ y nikczemné czynimy. SarnStat 1115. Cf »wedle obietnice i postanowienia«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 2 r.]

»proroctwo i (a, abo) obietnica« [szyk 5:2] (8): Toć mym zdánim/ o obietnicach á proroctwyech tylko ſye rozumye. KromRozm II kv; RejPos 35v, 37, 38v, 240, 290v; CzechEp 296; wam naprzod należą proroctwá, y obietnice o Chriſtuśie Oycom podáne. WujNT 407.

»obietnice a powiedanie rzeczy przyszłych« (1): Abobym więc nád to/ pocżął z nimi mowić o Bożych obietnicách/ ábo o powiedániu przez Proroki rzecży przyſzłych CzechRozm 69v.

»przestrogi a obietnice« (1): Acżći nam to wſzytko Pan dał [...] ábychmy tego [...] s pocżciwoſcią y nábywáli y vżywáli/ á karáli ſie miáſtem tym [Babilonem] y tymi przeſtrogámi a obietnicá iego. RejAp 153.

»obietnica i (abo) przymierze« [szyk 7:2] (9): Krol ye^go M chcze przimyerze y obyethnycze swoye wtich y wynich rzeczach zachowacz LibLeg 10/121v; SeklKat V3v; Bog potwierdza przymierza ſwego y obietnic ſwych Abrámowi przez obrzezánie. BibRadz Gen 17 arg, 28 arg, I 353v; CzechRozm 79, 263 [2 r.], **3. [Ponadto w połączeniu szeregowym 7 r.]

»nie przymowki ani obietnice« (1): Bo Pánu náſzemu nie trzebá było tych przymowek áni thych obietnic dáć ku ſobie mowić/ gdyż on był Pánem y Królem wſzytkich możności niebieſkich y ziemſkich. RejPos 72.

»obietnica, (a, i) przyrzeczenie (a. przyrzekanie)« [szyk 3:3] (6): Diar 57; LubPs bb; BielKron 313v; Repromissio, Przirzeczenie/ obietnica. Mącz 227a; maſz obietnice Boſkie: maſz przyrzecżenie tego Páná/ ktory kłámáć niemoże/ á nikogo oſzukáć niechce. KarnNap E3; StryjKron 692. [Ponadto w połączeniu szeregowym 7 r.]

»obietnica, (i, albo) przysięga« [szyk 2;2] (4): SeklKat F2; Złoḿ nieſłuſzną przyſięgę obyetnice hámuy BielKom C5; KrowObr 53v; my y potomkowie náſzy w tákowéy rzeczy czynimy wolné od wſzyſtkich przyśiąg/ obietnic nam vczynionych [ab omnibus omagiis, promissionibus et iuramentis nobis factis JanStat 863] SarnStat 1085. [Ponadto w połączeniach szeregowych 8 r.]

»przywileje i (a, albo) obietnice« [szyk 7:6] (13): RejPos 63, 76, 87v, 147, 157v (10); NA Pierrze [!] świętym ziśćić ſię wſzytkie obietnice Chryſtuſowe/ y przywileie [...] miemogły. SkarŻyw 601; Ponieważ kośćioł náſz [...] dáleko lepſzymi przywileymy y obietnicámi iest opátrzony. WujNT 563, 366. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»obietnice albo rzeczy umowione« (1): Co być może ſpoſnieyſzego y mierzieńſzego/ iáko wiárę złamáć/ obietnic nie wypelnić/ álbo rzecżam vmowionym nie doſyć cżynić Phil O2.

»słowo, (a, i) obietnica« [szyk 40:5] (45): LibLeg 11/187; SeklKat V3v; KromRozm III N4v; LeszczRzecz A5v; BielKron 253v; Re invare, Vczinkiem pomoc nietilko słówy/ obietnicámi. Mącz 353c, 363c; RejAp 1, 24v; A iżechmy do tego záſzli/ iż ſie káżdy ſtan cieſzy á wielką rádość ſobye náyduie [...] s ſłow Páná ſwoiego á z obietnic ſwiętych iego. RejPos 175v, 32, 36v, 53v, 71v, 126 (24); á przedſię ſie mu Bog w ſłowie ſwym viśćił/ iáko y w inſzych obietnicach CzechRozm 132v; nędzne y potępione ludzie zbáwił [...] vpewniáiąc ie ſwy^m prawdziwym/ á nigdy nieomylnym ſłowem y obietnicą nieodmienną KarnNap A4v; SkarJedn 333; SkarŻyw 20, 113; StryjKron 457; ReszPrz 5; GrabowSet Y2; KołakSzczęśl C4. Cf »wedle słowa a obietnice«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 9 r.]

»ślub (a. zaślubienie a. zaśluby), (i, a, albo) obietnica« [szyk 15:13] (28): OpecŻyw 6; SeklWyzn f2v [2 r.]; KromRozm I I marg; LubPs T5v marg, bb marg; Dawid nic niemowi o tych wáſzych Mniſkich y zmyſlonych obietnicách y ſlubiech KrowObr 141 v, 55v, 127, 141v, 142 [3 r.], 142v [2 r.], 143v; RejAp 48; RejPos 132v, 252v, 270v, 297v, 354, 355 [2 r.]; RejZwierc 261; SkarJedn 235; ArtKanc K10. Cf »wedle ślubow i wedle obietnic«. [Ponadto w połączeniach szeregowych 5 r.]

»testament i obietnica« [szyk 2:1] (3): ziemię porucził wpoſluſſeńſtwo nam Adámowem potomkom á nigdy niezápomina teſtámentu ſwego y vtwierdzonych obietnic ſwoich RejPs 154; RejPos 158v; Y ieſt pośrzednikiem lepſzego teſtámentu/ y więtſzych obietnic/ niżli kápłani zakonu ſtárego. WujNT Hebr 8 arg.

»umowa (a. zmowa) i obietnica« (3): CzechRozm 263; SkarŻyw 285; tedy pod Stárym teſtámentem [...] vmowá y obietnice Boże/ ná piſmie/ iáko ná pewnym przywileiu pozoſtáły. NiemObr 73. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»upominki a obietnice« (1): cżego też zá to potrzebuie od tákiego káżdego/ ktoby tákie vpominki á tákie obietnice iego/ bráć ábo prziymowáć chciał od niego RejPos 217v.

»obietnica i ustawa« (1): niechay to obacży ieſli ſie tho godzi/ y iemu y nam dwu pánu mieć nád ſobą/ przećiw obietnicy y vſtáwie y wierze ſwey/ ktorą ieſt obowiązan. BielKron 209v.

»obietnice i utwirdzenie« (1): Y vnieſli ſie byli niebożątká w mnimániu ſwoim/ iż ſie im to wedla rozumu á przyrodzenia zdáłá rzecż niepodobna/ áby kiedy ciáło miáło z martwych wſtáć. Zápomniawſzy obietnic Páńſkich y mocnego o tym vtwirdzenia Prorockiego. RejPos 230.

»vota albo obietnice« (7): [Luter pisze o ślubach zakonnych] Wſzyſtkie Vota, álbo obietnice wſzyſtkie/ nie tylko ſą nie potrzebne/ głupie/ niepodobne/ ále też bezbożne ReszPrz 59.

»wyroki, (a) obietnice« [szyk 2:1] (3): áż do thego cżáſu gdyby ſie iuż wypełniły ſłowá Páńſkye to ieſt wyroki á obietnice ſwięte iego. RejAp 146; RejPos 116, 303.

»zakon i obietnice« (2): A zakon páńſki przed ſie iáſny odwodząc káżdego od złoſći/ y obietnice iego wierne/ przypráwią káżdego ku wyrozumieniu y newiádomych [!] rzeczy. RejPs 27v; SkarŻyw 503.

»obietnica a (i, albo) zapłata« [szyk 3:1] (4): Cieſzże ſie moy miły wierny Páńſki [...] iż tobie będzie wypełniona obietnicá á zapłátá twoiá RejAp 157; RejPos 61; BielSpr 39v; PowodPr 16.

»zastawa albo obietnica« (1): [Lichwiarze] áni przez tákowy liſt zaſtáwny tego/ który záſtáwił,/ będą mogli ná więtſzą ſummę przyćiſnąć: áni ten/ który záſtáwił będźie powinien ſtáwáć/ álbo wzgląd mieć ná ſwą zaſtáwę/ álbo obietnicę [vel observare ipsissuam obligationem, vel promissum JanStat 1124] SarnStat 259.

»pod obietnicą« (1):

»przez obietnicę« = per repromissionem PolAnt, Vulg (6): BibRadz Gal 4/23; Sárácenowie przez obietnicę Máchometowę iegoż zakon y wiárę dźierżą HistRzym 98; WujNT Gal 3/18, 4/23. Cf »poślubić się przez obietnicę«.

»wedle (a. według, a. wedla, a. podług) obietnice« = secundum promissa a. promissionem PolAnt, Vulg (212): OpecŻywList Cv; Racży mię przijąć miły panie według obietnice twey [Suscipe me secundum eloquium tuum] WróbŻołt 118/116, dd5v, nn7v, oov, 118/58, 118/65 (9); RejPs 17v, 177 [2 r.], 178v; Posłali zaraz i regestr posłow [...] upominając się opatrzenia na strawę wedle obietnice wczorajszej Diar 38, 43; Bowyem zoſtáwić nye racżyſz w pyekle duſſe moyey/ Lecż yą zbáwiſz wedle mocney obyetnice ſwoyey LubPs D3; Iać tę wyárę zupełną mam o tobye moy Pánye/ Ze według twey obyetnice mnie ſie wſſytko sſtánye LubPs G3; Lecż ty według obietnic twych okaż ſpráwiedliwość LubPs N4, I marg, 14, M2v marg, X6v marg, aa6 marg, ccv marg; BielKron 29, 245v; RejAp AA8v, 19, 124v, 132; ládá kiedy złoſniku zábije cie Pan duchem vſt ſwoich ſwiętych/ wedle obietnic ſwoich. RejPos 314v, 28v, 53, 55, 55v, 125 (32); niewiáſty okrzczoné ſą/ Chryſtuſá máią: córkámi Chryſtuſowymi ſą/ y wedle Obietnice dźiedźiczące. BiałKat 190v, 190v; Iuż wedle obietnic Bożych wſzytko ſie to ná nim wypełnić muśi co Pan poććiwemu á pobożnemu cżłowiekowi obiecáć racżył RejZwierc 105v, 32v, 126v, 179, 190, 255, 260; WujJud A8v, 113; WujJudConf 3v, 19, 177; BudNT Act 13/23; CzechRozm 116v; KamNap C2; KochPs 186; Pan Iezus iuż powſtał zmartwych Podług onych obietnic ſwych MWilkHist 12, F3; CzechEp 41, 125, 174; NiemObr 12, 97, 103; ReszList 184; A ieſliśćie wy Chriſtuſowi: tedyśćie plemieniem Abráhámowym/ y dźiedźicámi wedle obietnice WujNT Gal 3/29, Act 13/23, 2.Petr 3/13. Cf »wedle obietnice dać, pozdarzyć«, »sprawować się wedle obietnic«.

~ według obietnice czego (1): PAweł Apoſtoł Ieſuſá Chriſtuſá przez wolą Bożą/ według obietnice żywotá [secundum promisionem vitae] ktory ieſt w Chriſtuśie Ieſuśie [pisze] WujNT 2.Tim 1/1.

według obietnice komu (1): Bądz miłoſierdzie twe/ áby mię ćieſſyło: według obietnice twoiey ſludze twemu [secundum eloquium tuum servo tuo]. Leop Ps 118/76.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (5): KrowObr 22v; wedle oney obyetnice iſtey á pewney Boſthwá ſwego/ iż iuż ſądzon nie będzyeſz/ iedno iż iuż przeſtąpiſz s ſmierći do żywotá wiecżnego RejPos 262; WujJud 8, 120v; SkarJedn 400.

W połączeniu szeregowym (7): v. C. m. yest przyaczielem panv memv wedle obyetnycze przisyegy y zapyssow swoych LibLeg 11/32b.

W charakterystycznych połączeniach: wedle (a. według) obietnice błogosławić, dziedziczyć, odpłacić, okazać sprawiedliwość, (u)czynić, (się) wypełnić (2), zbawić, zmiłować się.

z obietnice« (51): s twey obietnice/ Iuż widzę myſli moie nie poydą ná nice. RejWiz 85; BielKron 66v; RejAp 26v; RejPos 269v; BiałKat 186; RejZwierc 42v, 264; NiemObr 37; Pogáni z ſzczyrego miłośierdzia chwalą Bogá/ á Zydowie z obietnic. WujNT Bbbbbb. Cf »mieć z obietnice«.

~ z obietnice czyjej [= komu złożonej] od kogo (1): docżekálichmy iuż tego Emanuela ſwiętego á tego wybáwicielá náſzego/ ktory ſie nam iuż s tey pánienki národzić racżył/ s tych pewnych od Páná obyetnic twoich RejPos 271.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (1): duſzá oná wdzięcżna iuż będzie w ręku Páńſkich/ [...] cżekáłá onego wdzięcżnego [...] miłośćiwego záwołánia ſwego/ kthore iuż ma s pewnych obietnic Páńſkich iż będzye wiecżnie ſobie s Pánem ſwym krolowáłá RejZwierc 5.

»za obietnicą« (9): bądz litoſćiwy nádemną za obietnicámi ſwemi. RejPs 179v; RejPos 313v; W ktoregom ia nádźieie zá obietnicámi/ Służył [!] tobie ſwjm koſztem ćiáłem krwią cżłonkámi. CzahTr 12.

~ za obietnicą kogo, czego (2): Są niektorzy co ták rozumieią/ áby then Mężoboycá miał być wolen od śmierći/ kthory innych zá obietnicą wolnoſći wiele łotrow wyda GroicPorz mm2; posileni łáſką Bożą/ ktorey vżywáli zá obietnicą Meſyaſzá y krolá przyſzłego [...] ſprzećiwili ſię złym ſkłonnośćiom ćieleſnym/ y świeckim. SkarŻyw 268.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (1): [Starostę Chocimskiego z żoną i z dziećm] Vaſzey C. M. poſlal sthą nadzyeyą swą y za obyethnyczą Kyerdeyowa yſz ym nyemyalo nycz bycz LibLeg 7/9v.

W przeciwstawieniu: »za powinowactwem uczynków ... za obietnicami« (1): Nie czyni thego Pan zá powinowáctwem vczynków [= dzięki uczynkom] iedno zá Obietnicami ſwémi BiałKat 28v.

»czynić obietnice« (1): Cżyńmy obietnice náſſe ktoreſmy obiecáli [Faciamus vota nostra, quae vovimus]/ żebyſmy offiárowáli krolowey Niebieſkiey/ y wylewáli iey offiáry nápoyne. Leop Ier 44/25.

»dać obietnicę« (1): zápewné go Pan Bóg wnet wſpomoże/ y obietnice ſwoie wiernie da: álbo przywróći chorégo ku piérwſzemu zdrowiu: álbo zeſzćie z tego świátá da lżeyſzé/ y dobréy nádźieie pełné BiałKat 383v.

»dostać obietnice« = mieć spełnioną obietnicę (1): [O Abrahamie] A ták długo ćierpliwie czekawſzy/ doſtał obietnice [adeptus est repromissionem]. WujNT Hebr 6/15.

»dostąpić obietnic« (2): RejPos 209; rácż wlać w ſercá náſze vprzeymą miłość máieſtatu twego/ ábyſmy [...] doſtąpili onych obietnic twoich/ ktore wſzelkie pożądania náſze zacnością przechodzą. LatHar 89.

»obiec(ow)ać (a. przysiąc) obietnicę; obiecana obietnica« = votum vovere, promissionem confiteri Vulg [szyk zmienny] (15;1): SeklKat L; A táć ieſt obietnicá/ kthorą on nam obiecáł/ żywoth wiecżny [Et haec est repromissio, quam ipse pollicitus est nobis, vitam aeternam]. Leop 1.Ioann 2/25, Ier 44/25; RejAp 33; Iż gdy iuż wnidzyecye do tych ſwoich wam z dawná o demnie obiecánych obietnic/ thedy proſzę was moie miłe dzyeći ábyſcie mocno ſtali przy mnie RejPos 188, 29, 125, 146, 173v, 203 (9); A gdy ſię przybliżył czás obietnice którą był przyśiągł Bog Abráámowi [tempus promissionis, quam confessus erat Deus Abrahae]; rozrodźił ſię lud y rozmnożył w Egipcie WujNT Act 7/17, 1.Ioann 2/25; SiebRozmyśl K3.

»odnieść obietnice« [szyk zmienny] (2): rácż dáć ábychmy odnieſli ty ſwięte obietnice/ ktoreś nam obiecáć racżył RejPos 203; RejZwierc 130v.

»osięgnąć obietnicę« [szyk 1:1] (2): ieſli będzyemy wdzyęcżni tego ták wdzyęcżnego dáru od Páná náſze^go [...] iuż ty wſzytki ták wdzięcżne obietnice/ ſnádnie oſięgnąć możemy. RejPos 148, 319v.

»ostradać obietnic, stracić obietnice« (2:2): Sroga rzecż oſtradáć obiethnic pánſkich. RejWiz 180 marg, Dd3; RejPos 180v; BOby iuż muſiał ſtráćić Páńſkie obietnice/ Których nam nie wywráca nigdy Pan ná nice RejZwierc 270.

»otrzymać obietnicę« (1): cierpliwość wam ieſt potrzebna: ábyśćie czyniąc wolą Bożą/ otrzymali obietnicę [ut ... reportetis promissionem]. WujNT Hebr 10/36.

»upominać się, dopierać się obietnice« = promissum flagitare a. repetere Mącz [szyk zmienny] (12:1): ieden vpominał ſie obietnice/ rzekąc: obiecałeś BielKron 68v, 107v; Mącz 129b, 227a; RejPos 251v, 252; SkarJedn 136, 137; ſzedł do Ceſarzá Ottona/ y vpominał ſię obietnice/ mowiąc: obiecałeś mnichem zoſtáć/ cżás iuſz ſłowo Bogu ſpełnić. SkarŻyw 574, 188, 570, 574; LatHar 202.

»użyć obietnic« (1): á iuż ſie też bierzeſz y gotuieſz do portu ſwoiego/ ábyś oglądał Páná ſwego/ á vżył obietnic ſwoich od niego. RejZwierc 136.

»obietnice zaślubić« (1): iuż przychodził cżás onym ſwiętym obietnicam iego/ ktore obiecał á záſlubił Abráámowi/ Izáákowi/ y inym Prorokom ſwiętym RejPos 146.

»nieomylna obietnica« (3): duſze náſze záwżdy w rádośći będą cżekáć tey nieomylney obietnice Páńſkiey ktorą tu ſłyſzymy/ iż bárzo máły cżás á oglądacie mie RejPos 128v, 277v; RejZwierc 134v.

»obietnica ojcowska, ojcowa, Ojca« = promissio a. promissum patris PolAnt, Vulg (3:1:1): BibRadz Act 1/4; rácż zeſłáć w ſercá náſze/ obietnicę Oycowſką/ Duchá prawdy. LatHar 363, 36; A ia poſyłam obietnicę Oycá mego ná was WujNT Luc 24/49, Act 1 /4.

»obietnica pańska, Pana, od Pana« [szyk 14:1] (9:5:1): MurzNT 11; RejWiz 180 marg, Dd3; proſtacżkowie/ ktorzy z rádoſcią cżekáli obietnic Páńſkich/ [...] wielkiemi tłuſcżámi zbiegáli ſie do niego [do Jezusa]/A náſládowáli go. RejPos 66v, 128, 128v, 147, 160, 173v, 252, 265; RejZwierc 257, 270; GrabowSet Rv; LatHar 202.

»obietnica pewna« [szyk 1:1] (2): A ktemu co nád nagorſze/ iż ſtráćić muśiſz obronę y opiekę tego/ y ony pewne obietnice iego RejPos 180v; RejZwierc 130v.

»święta obietnica« (6): ſtańmy mocno przy tym Pánu ſwoim/ á przy tych nieomylnych á nieodmiennych ſłowiech iego/ gdyż żadne inſze nie mogą nam vkazáć drogi do náſzego zbáwienia áni do ſwiętych obietnic ie^go. RejPos 189v, 117v, 146, 159, 203, 209, 277v.

»obietnice a upominki« (1): Gdyż ſłyſzyſz coć tu zá obietnice á co zá vpominki zá tę ſłużbę twoię obiecowáć racży. RejPos 219v.

»obietnica a zaślubienie« (1): vwierzyli ſłowom Páná ſwego/ á cżekáli iuż w myſlach ſwoich/ oney ſwiętey obietnice á záſlubienia iego/ iż im obiecał dáć zbáwicielá ze krwie y z narodu ich. RejPos 117v.