« Poprzednie hasło: OBRAZKOWY | Następne hasło: OBRAZOBORSKI » |
OBRAZOBORCA (15) sb m
Teksty nie oznaczają ó; pierwsze i drugie o prawdopodobnie jasne (tak w obraz oraz -o-; Cn wszystkie o jasne); oba a jasne (w tym w pierwszym 1 r. błędne znakowanie).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | obrazoborce, obrazoborcy | |
G | obrazoborc(o)w | |
A | obrazoborce, obrazoborc(o)w | |
I | obrazoborcą |
sg N obrazoborca (3). ◊ I obrazoborcą (1). ◊ pl N obrazoborce SkarJedn (3), obrazoborcy (2) SkarŻyw, SkarKaz. ◊ G obrazoborc(o)w (3). ◊ A obrazoborce (2), obrazoborc(o)w (1) SkarJedn (2:1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI(XVIII) – XVII w.
Znaczenia
Człowiek zwalczający kult obrazów religijnych, członek sekty chrześcijańskiej działającej w VIII – IX w. głównie w Bizancjum; iconoclasta, iconomachus, imaginum oppugnator a. violator Cn (15): [Cesarz Filippik] pierwſzym był Obrazoborcą y pſowáć w kośćielech obrázy pocżął. SkarJedn 196; Iáko ſię Grekowie od Heretyctwá Monothelitow y Obrázoborcow nawróćili: y ná śiodmym Zborze w Niceyi z Rzymſkim kośćiołem ziednocżyli. SkarJedn 209, A8v, 141, 142, 209, 211 [2 r.], 221 (12); Obrázoborcy świętymi gárdzili y kośćiámi ich/ Bogárodzice niecżćżili [!]/ y przycżyny iey. SkarŻyw 298 marg, 298; SkarKaz Oooo2a.
Synonimy: ikonoklasta, ikonomach, »obrazow burzyciel«, obrazokaźca.
DD