[zaloguj się]
[pdf]

OBRONICIEL (11) sb m

Pierwsze o jasne; -on- (1) Mącz, -ón- (1) OrzQuin, -(o)n (9); w N sg e prawdopodobnie pochylone (tak w -ciél), w pozostałych przypadkach jasne (tak w -ciel-).

Fleksja
sg pl
N obroniciél obroniciele, obronicielowie
A obroniciela
I obroniciel(e)m obronicielmi
V obronicielu

sg N obroniciél (3). ◊ A obroniciela (3). ◊ I obroniciel(e)m (1). ◊ V obronicielu (1). ◊ pl N obroniciele (1) WujJudConf obronicielowie (1) ModrzBaz. ◊ I obronicielmi (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w. s.v. obrona.

1. Ten, kto chroni przed niebezpieczeństwem; defensor BartBydg, HistAl; patronus Mymer, BartBydg; advocatus, causidicus BartBydg; protector Vulg; vindex Modrz (10): Patronus. Beschyrmer. Obronicziel. Mymer1 3; BartBydg 109.

obroniciel czego (4): OrzQuin N; Nie mogli nas nieprzyiaćiele ſłowá Bożego/ y obronićiele tych to błędów obiáwionych [...] ćierpieć ani znośić. WujJudConf 10; ModrzBaz 72; Moge ye nazwac zatzimatzmi wolnoſci naſzich y obronicielmi ijch PaprUp K4.

obroniciel czyj [pron poss] (2): nácżął cżárowáć [...] áby teyże nocy krolowa Olimpia bogá Hamona s ſobą leżącego widziáłá/ ktoryby iey mowił niewiáſto pocżęłás obronicielá twego. HistAl A4, A4.

[W połączeniu szeregowym: dlya pana Boga ktori ye nam dal za paſtyrze, Rządzyczielije: y obronijczielie, mamy ye [przełożone] mijedz wpoczlywoſczij ArgWykład 129.]

W przen [od czego] (1): Egiptu Pátryárcha/ odpiſuiąc Papieżowi/ zowie go opoką wiáry/ y od wilkow obronićielem SkarJedn 311.
a. O Bogu i świętych [czyj] (1): á racży ie [Żydów] ſlożyć miły panie obronicielu moy. WróbŻołt 58/12.

[W połączeniu szeregowym: A dlia thegoſz [święci] ſą weſwanij Patronowie obronyczielie y ſtraze naſzij ArgWykład 156.]

2. Budownniczy murów obronnych, chroniących przed napaścią (1): Munitor Obroniciel/ Obwodźiciel murem. Mącz 237a.

Synonimy: 1. broniciel, opiekun, orędownik, patron, protektor, wybawiciel; 2. obwodziciel.

Cf OBROŃCA

MC