« Poprzednie hasło: OBŻYWIĆ | Następne hasło: OBŻYWION » |
OBŻYWIENIE (13) sb n
Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w ob-); końcowe e prawdopodobnie pochylone (Calep 1 r. -ę).
Fleksja
sg | |
---|---|
N | obżywienié |
G | obżywieniå |
D | obżywieniu |
A | obżywieni(e) |
I | obżywienim |
sg N obżywienié (2). ◊ G obżywieniå (1). ◊ D obżywieniu (5). ◊ A obżywieni(e) (4). ◊ I obżywienim (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Pokrzepienie, posilenie; pokarm; foculum, nutrimentum Calep (10): Nutrimentum – Obziwienię. Calep 710b, 426a.
Wyrażenie: »obżywienie ciała« (1): wyſuſzę ia/ mowi Pan/ wſzytki wody [...] ták iż nie omocży wędki ſwoiey ſiedzący ná brzegu/ ktoryby vłowić chciał rybkę ku obżywieniu ćiáłá ſwego. RejPos 188.
Przen (6): A iż ćiáło cżłowiecże/ bez głowy być nie może: tákżeć y zbor/ bez głowy ſwoiey páná Chriſtuſá/ żywotá prawdźiwego/ z ſtrony obżywienia/ y pomnożenia/ vżywáć nie może. NiemObr 44.
W połączeniu szeregowym (1): pożytki tego poſługowánia [urzędników zborowych] przypomina/ wſzytkę tę robotę śćiągáiąc do iedyney głowy: z ktorey cżłonki wſzytkie moc y obżywienie/ wzroſt y pomnożenie biorą. NiemObr 44.
Zwrot: »obżywienie brać« (1): NiemObr 44 cf W połączeniu szeregowym.
Szereg: »moc i obżywienie« (1): Lecż Páweł ś. y ze wſzytkimi świętymi/ inſzey głowy nie ználi/ we zborze páná Chriſtuſowym/ nád onę iedyną/ żywą/ naświętſzą głowę: Ktora iáko wſzytkim ćiáłem rządźi: ták też wſzytkiemu ćiáłu wobec/ y káżdemu cżłonkowi zoſobná/ moc y obżywienie dawa. NiemObr 43.
a. O pokrzepieniu i pokarmie duchowym (4): pánie [...] rácż być záwżdy wdzyęcżnym obżywyenim moim LubPs aa5; Chleb duſzam k obżywieniu/ nád podſtátni niebieſki/ ćiáłom záś k pośileniu/ náſz ten powſzedni źiemſki ArtKanc M14v.
Wyrażenie: »obżywienie dusz, duszne« (1:1): Pan Kriſtus głośno opowiádáć racży o ciele ſwoim/ názywaiąc ie być tym chlebem żywym/ ktory z niebá ſſtąpił/ ku obżywieniu duſz/ tym ktorzy mocnie weń vwierzą. RejPos 82; RejPosWiecz2 95v.
Szereg: »obczyrstwienie a obżywienie« (1): ći ktorzy Páná Kryſtuſá iedzą ábo piją/ tedy ći iedzą y piją żywot wiecżny. Abowiem iego pożywáć ábo ieść/ ieſt obcżyrſtwienie á obżywienie duſzne bráć RejPosWiecz2 95v.
2. Obdarzenie życiem; O życiu duchowym (1): Pan Kryſtus w nas powſtał/ żebyſmy ták ſámi ſiebie y cżłonki náſze wydáwáć mogli ku obżywieniu Duchowi iego ſwiętemu/ ktory w nas żywie RejPosWstaw [1102].
3. Przywrócenie do życia; przen: O męce Chrystusa, która przywraca wierzących do łaski bożej (2): Abowiem iáko oćiec wzbudza vmárłe/ tak y ſyn ktore chce ożywia [...] Tu bowiem máieſtat właſny ſyná Bożego wyſtáwiony/ y opiſány ieſt/ bo mieć moc/ ku obżywieniu kogo chce: Yzaż to nie Boża moc? NiemObr 107.
Zwrot: »obżywienie [z czego] brać« (1): będąc w ćiáło iego wſzczepieni/ z tegoż ćiáłá obżywienie z śmierći iego bierzemy/ nie inácżey iedno iáko ćiáłá náſze zátrzymáne w żywoćie tym docżeśnym vżywániem pokármow ćieleſnych. WujJudConf 250v.
Synonimy: 1. pokarm, pokrzepienie.
DDJ