[zaloguj się]
[pdf]

OMIESZKAĆ SIĘ (22) vb pf

omieszkać się (21), omięszkać się (1); omieszkać się : omięszkać się RejPs (1:1).

sie (20), się (2).

-ſz- (18), -ſ- (2), -sz- (2).

o, e oraz a jasne.

Fleksja
inf omieszkać się
praet
sg
1 m -m się omieszkåł
2 m -ś się omieszkåł
3 m omieszkåł się
conditionalis
sg pl
2 m byś się omieszkåł m pers
3 f by się omieszkała m an
n subst by się omieszkały
impersonalis
praet omieszkało się

inf omieszkać się (3). ◊ fut 2 sg omieszkåsz się (2). ◊ 3 sg omieszkå się (4). ◊ praet 1 sg m -m się omieszkåł (2). ◊ 2 sg m -ś się omieszkåł (1). ◊ 3 sg m omieszkåł się (2). ◊ con 2 sg m byś się omieszkåł (1). ◊ 3 sg f by się omieszkała (2). ◊ 3 pl subst by się omieszkały (2). ◊ impers praet omieszkało się (3).

Sł stp: omiaszkać się, Cn, Linde brak.

1. Spóźnić się, opóźnić się, odwlec się (6): ty rzeki [...] Sna/ Sámará/ Aryel/ ná kthorych niemaſz moſtu áni przewozu/ tylko w pław muśi: kto ſie tám omieſzka/ Tátárowie go wezmą. BielKron 431v; RejZwiercTrzec Aaa2v; Głowáte konopie iż ſą poznieyſze niż inſze przędźiwo/ kiedyby ſie omieſzkáły/ tedy ná Wioſnę zetrzeć GostGosp 74; [Fráncuzowie do obozu przyſkocżywſzy tych co ſie omieſzkáli álbo ránni byli/ pomordowáli HistOtton 62v].

omieszkać się czym (1): A nie lękay ſie áni fraſuy ieſliś ſie cżym omieſzkał w niedbáłośći ſwoiey. RejPos 61v.

cum inf (1): A gdy ſie omieſzkał do nich oblubieniec wynidź/ pocżęły wſzytki [panny] ſpáć/ y záſnęły. RejPos [340].

W przen (1): A ácż ſie cżáſem omieſzka ſzcżęſcie cżłowieká tákiego/ ále im więtſzą ſtátecżność w tym záchowywa przećiwko Pánu ſwemu/ tym mu ſie to záſię hoyniey á ſowiciey nágradza. RejPos 72v.
2. Zaniedbać się, nie dopilnować się (3): Oſtrzegayże ſie lepak/ ieſli ſie omieſzkaſz/ by cie oná ſentencia Páńſka nie poráźiłá [...] gdzie ták mowić racżył: Bych był do nich nie przyſzedł/ á ſam im o tym nie powiedał/ ieſzcżebych ich był thák nie winował. Ale iuż teraz trudno ſie máią wymowić z grzechu ſwoiego. RejPos 61v.

omieszkać się w czym (1): A ták iuż cie Bog żegnay/ bo ia też precż muſzę/ Widziſz dobrze iáką mam też troſkliwą duſzę/ Iżem ſie w tym omieſzkał/ á tegom nie bacżył RejWiz 193.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): áni ſie téż [Turek] nie omieſzka/ áby potym do Niemiec woynę z Polſki przenieść niemiał OrzJan 91.

3. Zamieszkać; pozostać; restare Mącz [gdzie] (4): Ale ty vffánie ſwoie wſſytko pokłáday w pánu ſwoiem [...] á ſtąd omieſzkaſz ſie ná ziemi/ nád nádzieię twoię czáſy przedłużone. RejPs 54v; RejWiz 47; Restare etiam significat Záſtánowić ſie trwáć ná yednym mieyſcu/ długo mieſzkáć. In Africa restitit, W Africe ſie omieſzkał. Mącz 419d.
Szereg: »omieszkać się a opanować« (1): day nam miloſciwie omięſtkac [!] ſie a opanowac w onem ſwiętim kroleſtwie twem RejPs 203v.
4. W funkcji strony biernej (9):
a. Zostać opóźnionym, odwleczonym (6): godni [...] czloviek vedlia statutv opiſani ma zaſieſcz a viecze przedſię zynnemi vrzędniki i dignitarzmi ſądzicz mayą, izbiſie spraviedlivoſcz liudſka nieomieſkala. ComCrac 15v; ABy roboty ludzkie dla leniſtwá tych/ którzy wytykáią/ nie omieſzkáły ſie [ne ... retardentur JanStat 229]: ſkázuiemy/ áby káżdy w Oktawę świętégo Iákubá ku zbiérániu ſwéy dźieśięćiny [...] był gotów. SarnStat 187.

omieszkać się komu (3), czemu (1): iż ſłyſzą [wierni] że zapłátá ich nie będzie im ná raty rozłożona/ ábowiem powiáda Pan iż iuż zemną ieſt/ á nic ſie pewnie nie omieſzka káżdemu. RejAp 193; RejPos 175v, 335v; Owożći nam mat nie doſtáło/ dla ktorych ſie śiłá omieſzkáć muśi ſpuſtowi GostGosp 90.

b. Być zaniedbanym, niedopilnowanym (3): ci, ktorzy są i bywali tego [złego mniemania u króla] przyczyną, obaczyć się mogą a pomogą na potym WKM ku nagrodzeniu tego radzić, co się przez tak długi czas omieszkało. Diar 65, 84.

Ze zdaniem podmiotowym (1): Nie omieſzkáło ſie iednák nic/ á podobno ná czás/ áby przy ſkárbiéch Koronnych yten oſtátni kléynoćik ſkárbu Polſkiégo był pod obroną W.M. KochFragJan 4.

Synonimy: 1. opoździć się, opoźnić się; 2. zaniedbać się; 3. pozostać, pozostać się.

Formacje współrdzenne cf MIESZKAĆ.

MŚ