[zaloguj się]
[pdf]

OPASAĆ SIĘ (13) vb pf i impf

pf (13), [impf].

się (7), sie (6).

o oraz drugie a jasne; -pa- (9), -på- (4); -pa- Leop, BibRadz (2), BudNT, Calag, StryjKron; -på- RejKup, RejZwierc, WujNT, KlonWor; -på- : -pa- RejPos (2:1).

Fleksja
inf opasać się
indicativus
praes i fut
sg
1 opasåm się
praet
sg
3 m opasåł się
imperativus
sg pl
2 opasz się, opåsz się opaszcie się

inf opasać się (3). ◊ [praes 1 sg opasåm się.] ◊ fut 2 sg opåszesz się (1). ◊ 3 sg opasze się (1). ◊ praet 3 sg m opasåł się (2). imp 2 sg opasz się (3) Leop, BibRadz, BudBib, opåsz się (1) WujNT. ◊ 2 pl opaszcie się (1). ◊ part praet act opasåwszy się (1).

Sł stp s.v. opasać, Cn, Linde brak.

Przewiązać się, obwiązać się; nałożyć coś na siebie; praecingere Vulg, PolAnt; cingere se Calag (13): Zátym Anioł rzekł kniemu/ Opáſz ſię/ á podwiąż trzewiki twoie BibRadz Act 12/8; BudNT Act 12/8; Calag 443a; WujNT Act 12/8; [opáſam ſię/ cingor. Volck Pppv].

opasać się w co (3): Bo drugý léb ogolił Mniemá jż Boga zniewolił Albo ſyę opáſſe wpowroz RejKup r6v; Leop Act 12/8; ták lichwiárz wypiia vtrapione ludźie: Iak wyſyſa krew ludzką piiawká ná vdźie. Iáko Smok Afrykáńſki [...] Gdy ſie ſpuſzcża beſtya z drzewá potáiemnie: Elephántá ſwym ćiáłem vpęta foremnie. Nośi [elefant] nieprzyiaćielá/ y opaſał ſię weń: Y tucży go krwią ſwoią KlonWor 75.

opasać się czym (6): rozdźierayćie odźienia wáſze/ á opáſzćie ſię wormi BibRadz 2.Reg 3/31; Ieden kápicę ná ſzyię wzdzyał á powrozem ſie opaſał RejPos 327, 225v, 276v; RejZwierc 153; á Xiądz Wurſchait opáſawſzy ſie ręcznikiem/ wzywa po wtore wſzytkich Bogow StryjKron 161.

W charakterystycznych połączeniach: opasać się w powroz; opasać się bylicą (byliczką) (2), powrozem, ręcznikiem, wormi.

W przen (1): Y cżymże ty maſz być lepſzy niż oni ludzie ſwięći/ álbo oni krolowie możni? Ale gdy weźmieſz ſtałą á ſthatecżną myſl przed ſię á opaſzeſz ſie nádzyeią nieomylną/ w káżdey przygodzye ſwey [...] [upatrzysz to] iż żaden ná ſwiecie by theż nazacnieyſzy y naſwiętſzy bez przygod nigdy być nie mógł. RejZwierc 153.

Synonimy: obwiązać się, obowiązać się.

Formacje współrdzenne cf 2.PASAĆ.

Cf OPASANIE

IM