[zaloguj się]
[pdf]

OŻOG (8) sb m

ożog (4), ożeg (4); ożog Mymer1, KromRozm I, Mącz (2); ożeg BartBydg (2), LibMal, CzahTr.

Pierwsze o jasnej -óg; -og-; ożeg z tekstów nie oznaczających ó oraz é.

Fleksja
sg
N ożóg
G Ożega
I ożogi(e)m

sg N ożóg (5). ◊ G Ożega (1). ◊ I ożogi(e)m (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Drewniany kij do poprawiania ognia w piecu, pogrzebacz; batillum Mymer1, BartBydg; rutabulum Mącz, Cn; pula, turibulum, ustile BartBydg; rudicula Mącz; pertica obusta Cn (7): Mymer1 28v; Batillum, thuribulum, pula, ozeg, vel instrumentum, quo colliguntur carbones, pogrzebacz BartBydg 18, 173b; Rudicula, Máła pálicá którą gdy wárzimy ogniá popráwiamy/ przigrzebamy węgla/ ozóg/ pociaſzczek. Mącz 359c, 362c; [Sudes ... Ożeg CervusInst M2v; Rutabulum Ofenkrck oder Ofengabel Koſsior/ Ożeg ArtNom H6v; ożeg et ożog/ Rudicula. rutabulum. Volck Ppp4v].
Przysłowie: kto w pyecku lega/ ten drugyego ożogyem máca. KromRozm I B; CzahTr C4v; [teraz ſie to vkazáło/ co ieſt w ſtárey przypowieśći: Kto w piecu lega/ then drugiego ożogiem máca/ tho ieſt/ ktho ſam zły/ mniema by wſzyſcy byli źli. HistPonc D5v].
2. n-pers (1): Item v ozega poduſzką vkradla, kthorą przedala opoczkowey za dwa groſſa LibMal 1546/115v.

Synonimy: 1. kosior, pociask, pociaszczek, pomiotło, pogrzebacz, przygrzebacz.

EW