« Poprzednie hasło: PLENNOŚĆ | Następne hasło: [PLEŃ] » |
PLENNY (9) ai
-e- (8), -ę- (1) Calag.
e jasne.
[comp plenniejszy, plenszy.]
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | plenny, plenszy | n | N | plenn(e), plenniejsz(e) |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | plenn(e) |
A | subst | plenn(e) |
I | m | plennymi |
sg m N plenny (2), [plenszy]. ◊ n N plenn(e) (2), [plenniejsz(e) ]. ◊ pl N subst plenn(e) (3). ◊ A subst plenn(e) (1). ◊ I m plennymi (1).
Sł brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
- 1. Urodzajny (3)
- 2. Dający obfity plon (2)
- 3. Obfity, znaczny
(3)
- a. O dochodach (1)
- 4. Pełen, wypełniony (1)
1. Urodzajny; ferax Mącz; grandis(simus), nitidus, optimus, uber Cn (3): Łąki też y paſtwiſka tak plenne, y tak richło zaraſtaią [tam cito ac vberrime fundit et prodit] iż przez trzy dni taka trawa wyraſtha, iż brony z niey niewidać. MiechGlab 77; Ferax, Obfity, Plenny/ Vrodzáyny/ płodny. Mącz 122a, 122a.
W charakterystycznych połączeniach: plenna(-e) łąka, pastwisko, rola.
2. Dający obfity plon (2): Y zboże wyśilone nigdy plenne nie bywa. RejZwierc 54; tám z káżdego mieyſcá żyto plenne y nieplenne okaże ſie/ y wedle tego licżbá. GostGosp 52; [Notandum, iż tego wszytkiego zboża na tym folwarku uradza się daleko więcej i plenniejsze bywa LustrMaz II 87].
3. Obfity, znaczny (3): Vrodzáie będą plenne/ gumná twoie zboża pełne ArtKanc M4v; Trzy rázy ten ſz[czę]śliwy/ kto płennymi[!] ſnopy Cżcżą ſtodołę nákarmił RybGęśli B4; [Urodzaj latosi: [...] owsa kop 114 1/2, z tego namłócono ćw. 150, bywa plenszy inszych lat LustrWpol I 256].
a. O dochodach (1): bo plenne pieniądze z domowego gospodárſtwá/ á z ládácżego názbieráć może GostGosp 132.
4. Pełen, wypełniony (1) Vol. Pełny. Plęnny. Plenus. Calag 542a.
Synonimy: 1. bujny, obfity, płodny, urodzajny; 3. obfity; 4. pełny.
Cf NIEPLENNY
LW