[zaloguj się]
[pdf]

POGANIĆ (21) vb pf

o prawdopodobnie jasne (tak w po-); a jasne.

Fleksja
inf poganie

inf poganie (10). ◊ fut 2 sg poganisz (1). ◊ 3 sg pogani (4). ◊ [1 pl poganimy.] ◊ 3 pl poganią (1). ◊ praet 3 sg m poganił (1). ◊ [3 pl m pers pogani(e)li.] ◊ imp 2 sg pogåń (1). ◊ 3 sg niechåjże pogani (1). ◊ con 3 sg m by poganił (1). ◊ 1 pl m pers bychmy poganili (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu.

Zarzucić coś, skrytykować, zganić [w tym: kogo (3), co (15)] (21): RejPs 185v; Vbłogoſłáwić cie też racżył/ y vrodą/ y cnotámi/ y wychowániem/ y obycżáymi/ ktorych ieſzcże do tego cżáſu nikt ſłuſznie pogánić nie mogł/ áni pogánił. RejWiz A3v, A5, 73v, 140v; Co mu ſie nie podoba/ niechayże pogáni RejZwierz 60; GórnDworz R6v; Ieſli co tákowego przed tym było/ coby ſie wam nie podobáć miáło/ maćie teraz nowe Rzymſkie paćierze/ ktorych ſpráwiedliwie pogánić niemożećie. WujJud 187v; PowodPr 65; ZbylPrzyg Bv; [A co się tycze Konfesyji braci waldeńskich, którą oni tu poganieli, jać ją baczę być szczyrą, od ludzi spokojnych z Pismem św. prościuchno spisaną AktaSynod II 285; HerbOdpow Nn2v, Oo4; Respons E2v].

[poganić z czego: gdy [...] pokłon iemu cżynili [mędrcowie Dzieciątku]/ [...] niepogánił ie Pan z tego. HerbOdpow Ii6v.]

poganić w kim (1): co zle ábychmy to y w ludzioch pogánili RejZwierc 91; [Sámi też ſiebie mamy obacżyć/ że też w nas ieſt co pogánić/ á thák drugiemu wyrozumiewaymy. GilPos 20].

poganić [kogo], co w czym: RejPos 334; [Gáńćieſz te Roſkazánia y Vſtáwy Ludzkie; ktore ſą przećiwko woley Bożey; my nietylko was w tym niepogánimy; ále wam tego dopomożemy. HerbOdpow R7v].

W przeciwstawieniach: »poganić ... pochwalić (a. pochwalać) (7), pożałować (2)« (9): KromRozm I I3; RejWiz 90v; bo poprawdzie s przyrodzenia tho ma káżdy cżłowiek/ iż rádniey pogáni gdi co zle/ niż pochwali gdy co dobrze GórnDworz I5; bo ktokolwiek z ludzi ná to więc páthrzy/ młodego cżłowieká rychley pożáłuie/ niż pogáni/ ále ſtárego rychley káżdy pogáni/ niż pożáłuie. GórnDworz Mm, X4; RejPos 334; RejZwierc 21, 24.

Synonimy: pokarać, połajać.

Formacje wspólrdzenne cf GANIĆ.

Cf POGANIENIE, POGANION

LWil