[zaloguj się]
[pdf]

POHAŃBIAĆ (11) vb impf

o prawdopodobnie jasne (tak w po-); oba a jasne.

Fleksja
inf pohańbiać
indicativus
praes
sg pl
3 pohańbiå pohańbiają
praet
sg
3 m pohańbiåł
imperativus
pl
1 pohańbiåjmy

inf pohańbiać (2). ◊ praes 3 sg pohańbiå (6). ◊ 3 pl pohańbiają (1). ◊ praet 3 sg m pohańbiåł (1). ◊ imp 1 pl pohańbiåjmy (1). ◊ [part praes act pohańbiając.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

1. Przynosić ujmę, niesławę; exhonorare PolAnt; confundere Vulg [w tym: kogo, co (2)] (4): W chudobie zacne ſtany wſzák ſie odmieniáią/ A cne ſpráwy Przodkow ſwych w ſobie [tj. swoim postępowaniem] poháńbiáią. MycPrz I B2v; Rozgá y karánie dáie mądrość/ á dźiećię ktoremu dáią ſwąwolą/ poháńbia mátkę ſwoię. SkarKaz 420a.
a. Przynosić wstyd [zawsze przekład tego samego tekstu] (2): wiedząc iż vćiſk ſpráwuie ćierpliwość: á cierpliwość/ doświádczenie; á doświádczenie/ nádźieię. á nádźieiá niepoháńbia WujNT Rom 5/5 [idem] Aaaaaa2; [Glosy II 84/33; UstKościel 74].
2. Potępiać [kogo, co] (7): A przetoż Pan nádętość z zelżywośćią pohánbia BibRadz Eccli 10/14[16]; A Saulus [= Szaweł] im dáley thym ſie więcey rozmnażał w náuce ſwoiey/ á poháńbiał żydy wſzytki w roſpráwach ſwoich RejPos 283, 145; RejZwierc 198.
Szeregi: »pohańbiać a posromacać (a. zasromocać)« [szyk 1:1] (2): Gdyż [Pan] záwżdy obiecował poháńbiáć á poſromacáć mądrość mędrków tákich RejPos 201v; SkarKaz 549a.

»pośmiewać się a pohańbiać« (1): Słyſzyſz też co powieda o Oycu ſwoim niebieſkim/ iż ſie on poſmiewa á poháńbia tákie mądrośći RejPos 289.

[»strofować a pohańbiać«: ále ſtrofuiąc á poháńbiáiąc Heretyctwá [...] iáko Pan IEZVS ták y Confederátia nie każe o jch błąd ná gárdle karáć Respons C3v.]

Synonimy: 1. poniżać, sromocić, znieważać; 2. ganić, potępiać, szczypać.

Formacje współrdzenne cf HAŃBIĆ.

SBu