« Poprzednie hasło: [POMDLONY] | Następne hasło: POMEKS » |
POMEK (5) sb m
o oraz e jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | pomek | pomki |
G | pomka | |
A | pomek | |
I | pomki(e)m |
sg N pomek (5). ◊ [G pomka. ◊ A pomek. ◊ I pomki(e)m. ◊ pl N pomki.]
Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII – XVIII w.
Znaczenia
Rodzaj sieci służącej do łowienia ptaków, sidła; tendicula BartBydg, Mącz, Cn; pantheron Mącz, Calep; insidiae, quae tenduntur avibus aut animalibus BartBydg; pantherum Mącz; cippus, laqueus, linea compes, pedica, tenus, transenna Cn (5): BartBydg 156b; Tendicula, Sidło/ pomek. Mącz 444b; Pantheron – Ptaſza ſiecz, pomek, poly, powłok. Calep [752]a; [á tám gumience vcżyń miedzy kopámi według śieći/ ieſli śieć maſz wielką ręcżną tedy dłużſze/ kiedy máłą śieć tedy mnieyſze/ á gdy pomek tedy okrągło według pomká CygMyśl C; Siatká Táynik co ią Pomkiem zowią. CygMyśl G; Pomkiem przy iátkach wroblow doſtáć może BielawMyśl F; Volck Sss2, 652].
[W porównaniu: ále iáko ryby wędą imuią/ á ptaki pomkiem łowią: ták też ludzie we zły cżás bywáią záchwyceni/ gdy ná nie znagłá przypádnie cżás dokońcżenia. WujPosŚw 1584 132 (Linde).]
Zwrot: »pomkiem łowić« (1): Pantheron sive Pantherum, Pomek/ yeſt nieyáka śiadká którą ptaki poriwáyą y łowią. Mącz 276b; [WujPosŚw 1584 132 (Linde)].
[Przen: Lecż tá rádá bez ſkutku/ ieſt bez ſercá dzwonkiem/ Co pádnie ná ktorego/ rad potárgnie pomkiem. WarszWenec H.
W porównaniu: Abowiem dwie drodze ſą/ iáko dwá pomki/ ktorymi Dyabeł łowi ludzie w grzech vpádłe. WujPosN 1584 I 284.
Zwrot: »pomkiem łowić«: Dwá pomki ktorymi Dyabeł ludzie łowi/ roſpácż á beſpiecżeńſtwo. WujPosN 1584 I 284 marg.]
Synonimy: poła, poniatek, ponik, powłok, siatka, sidło, sieć, tajnik.
Cf [POMYK]
MN