[zaloguj się]
[pdf]

POSILANIE (7) sb n

Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w po-); a jasne.

Fleksja
sg pl
N posilani(e)
G posilani(a)
D posilaniu
A posilani(a)
I posilanim
L posilaniu

sg N posilani(e) (1). ◊ G posilani(a) (2). ◊ D posilaniu (1). ◊ I posilanim (1). ◊ L posilaniu (1). pl A posilani(a) (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

1. Wzmacnianie, dodawanie sil, pokrzepianie; refectio, refectus Cn (6):
a. O siłach fizycznych, zdrowiu (5):
α. Przez pokarm; nutritus Cn (1): Nakoniecz ieſtliby [...] [rodząca niewiasta] niemogła onego łożyſka pozbyć, Tedy iuż dać wſzytkiemu pokoy/ owa tak ſama Secundina ognije/ á potym tak ogniwſzy: precż wypłynie, Poſilania nie opuſzcżaiącz/ aby niewiaſta ona nie vſtała: dla boleſci y mdłoſci/ ktore muſzą być dla ſmrodu onych zagniłoſci. FalZioł V 26v.
β. Przez leki i środki lecznicze [w tym: czego (3)] (4): Potrawy kwaſne dobre ſą dla poſilania żołądka/ y dla vmnieyſzenia febri. FalZioł V 68, [*8], V 83.

posilanie komu (1): (nagł) Ludziem vbogiem poſilanie. (–) DLa ocżyrzſtwienia ſercza y rozegnania nakażenia iego, warz polną drijakiew/ podrożnik/ roiownik/ kurze ziele FalZioł V 69.

b. O silach psychicznych: utwierdzenie [czyje (= przez kogo)] (1): Bo wiem iż mi to wynidźie ku zbáwieniu/ zá wáſzą modlitwą y pośilánim [subministrationem] Duchá Ieſu Chriſtowego/ według oczekawánia y nádźieie moiey WujNT Philipp 1/19.
2. Lek (1):

W połączeniu z przymiotnikiem od nazwy części ciała (1): FalZioł V 71 v cf Zwrot.

Zwrot: »posilanie przyjmować« (1): Poſilania ſerdecżne prziymuy/ y też piłuły powietrzne bierz. FalZioł V 71v.

Synonimy: 1. pomaganie, utwierdzanie, wspieranie, wspomaganie; 2. lek, lekarstwo.

Cf POSILAĆ

ALKa