[zaloguj się]
[pdf]

POSZCZĘŚCIENIE (5) sb n

poszczęścienie (5), [poszcześcienie].

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e z tekstów nie oznaczających -é; poszcześcienie z tekstu nie oznaczającego é.

Fleksja
sg
N poszcześcieni(e)
G poszczęścieniå
A poszczęścieni(e)
I poszczęścieni(e)m
L poszczęścieniu

sg [N poszcześcieni(e).] ◊ G poszczęścieniå (1). ◊ A poszczęścieni(e) (2). ◊ I poszczęścieni(e)m (1). ◊ L poszczęścieniu (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. poszczęścić.

Powodzenie, szczęście; prosperitas Vulg (5): Calculo candido notare diem fortunae, Poſzczęścienie którego dnia náznáczić. Mącz 31c; y będąc on [leciwy dworzanin] [...] mądrym/ nie piął by ſie do tych rzecży/ ktore ſámym młodym ludziom należą: ále [...] miłował by ſnadź tákim kſtałtem/ z iákiego nie telko przymowki mieć by niemogł/ áleby owſzem wielką chwałę odnioſł/ y poſzcżęſcienie/ czo ſie młodemu cżłowiekowi rzadko/ ábo nigdy nie trefi. GórnDworz Kk8, Aa3v; RejPos 331.

[poszczęścienie czyje: ſbogaczil ſze Iacob barzo nad poſzczeſzczenÿe ynſzich ſlug TomZbrudzBrul Gen 30/43; O Wſſechmogący Oicze naſz niebiesky/ w ktorego ręku moc wſſeliaka y poſſcześćienie pobożnych zawarte UstKościel 152; Leop 2.Esdr 2/10 (Linde s.v. poszczęścić).]

Wyrażenie przyimkowe: »za poszczęścieniem« (1): Ale ieſliby widział/ iż z iego niepoſłuſzeńſthwá á wykrocżenia s kreſu/ ſzkodá wielka/ zá niezdárzeniem/ á pożytek bárzo máły zá poſzcżęſcieniem przyść by miał: thám nie rádzę namniey odſtępowáć od páńſkiego roſkazánia GórnDworz L4v.

Synonimy: pofortunienie, powodzenie.

Cf POSZCZĘŚCIĆ, SZCZĘŚCIE

AL