[zaloguj się]
[pdf]

POWYSZSZONOŚĆ (6) sb f

powyszszoność (2), powysszoność (1), powysszenność (2), powyszszeność (1) RejPos (2:1:2:1).

-ſzſz- (3); -zſz- (3).

Tekst nie oznacza ó oraz é; pierwsze i trzecie o prawdopodobnie jasne (tak w po- oraz -ość).

Fleksja
sg pl
G powysszenności
D powyszszoności
A powysszoność powysszenności
I powyszszenościami

sg G powysszenności (2). ◊ D powyszszoności (1). ◊ A powysszoność (1). ◊ pl A powysszenności (1). ◊ I powyszszenościami (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (dwa z niżej notowanych przykładów).

Pycha, wywyższanie (się) [w tym czyja (5): G sb i pron (4), pron poss (1)] (6): Przećiwko powyſzſzonośći ſwieckiey á złym ſprawcam koſciołá. RejPos 315; záwżdy to mizerne cżłowiecżeńſtwo náſze ciągnie ſie/ z náſtroienia cżártá chytrego/ do powyzſzennośći á do rozlicżnych ſtanow ſwiátá tego. RejPos 319v.

W połączeniu szeregowym (1): iż ten mizerny á obłudny ſwiát ni cżyni inſzym nie miał więcey vnośić ludzi wiernych á przebránych iego/ iedno tymi powyſzſzenoſciámi ſwemi/ á tymi márnemi/ omylnemi/ á bárzo krotkiemi tytuły á pochłubámi ſwoiemi. RejPos 316.

Szeregi: »powysszenność a pochłubka« (1): krewkość á przyrodzenie nędznego cżłowiecżeńſtwá náſzego/ záwżdy nas wiedzye á ciągnie ná powyzſzennośći á ná pochłubki ſwiátá tego RejPos 300v. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.: pochłuba].

»pycha a (i) powysszoność« (2): Iáko przyrodzenie cżłowiecże záwżdi ſie ná pychę á ná powyzſzoność ſwiátá thego ciągnie/ y iáko w tym ma być ſkromiono RejPos 315v marg, 301.

Synonimy: hardość, pochłuba, pochłubka, pycha.

LW