« Poprzednie hasło: PROBOWAN | Następne hasło: PROBOWANY » |
PROBOWANIE (5) sb n
Oba o oraz a jasne; teksty nie oznaczają -é.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | probowani(e) |
G | probowaniå |
sg N probowani(e) (4). ◊ G probowaniå (1).
Sł stp brak, Cn s.v. proba czego, Linde także XVIII w. (s.v. próbować).
Znaczenia
Sprawdzanie, poddawanie próbie, doświadczanie, badanie; spectatio Mącz, Cn; exploratio, periclitatio, probatio, praetentamentum, praetentatus, tentatio Cn (5): WujJud 177; Gdy mowi [Pan] wſzytkiego probuyćie/ nie dáieć wolnośći tego probowánia zgołá wſzytkim ludziom/ ktorzy ſą w kośćiele: ále tylko tym ktorym doświadczáć należy WujNT 711.
probowanie czego (2): Duchow [tj. natchnienia bożego] probowánie komu należy. WujNT 825 marg [idem] Yyyyy2v.
[probowanie czyje w czym: Cożto ieſt Pokuſá? [...] Pokuſa, ieſt probowánie i doſwiadczánie Boże w Wierze náſzey/ y w pełnieniu woley iego. HerbNauka e7 (Linde s.v. próbować).]
[Szereg: »probowanie i doświadczanie«: HerbNauka e7 (Linde s.v. próbować) cf probowanie czyje w czym.]
a. [Badanie czystości metali szlachetnych [czego]: 2 naczynia mosiądzewe do prolowania [s] srebra InwMieszcz 1547 nr 18.]
b. Sprawdzanie autentyczności pieniądza [czego] (1): Spectatio, Pátrzánie/ oglądánie. Spectatio pecuniae, Probowánie pieniędzy. Mącz 405a.
Synonimy: doświadczanie, doznawanie, kosztowanie, uważanie, ważenie, wywiadowanie.
ALKa