| « Poprzednie hasło: PROŻNICA | Następne hasło: PROŻNIEĆ » |
PROŻNIĆ (4) vb impf
prożnić (2), proźnić (2); prożnić Mącz (2); proźnić SienLek (2).
-ó- (1), -o- (1) Mącz (1:1).
Fleksja
| inf | próźnić | ||
|---|---|---|---|
| indicativus | |||
| praes | |||
| sg | |||
| 1 | próżnię | ||
| 3 | próźni | ||
inf próźnić (1). ◊ praes 1 sg próżnię (2). ◊ 3 sg próźni (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w.; poza tym XVII w.: prażnić.
Znaczenia
Sprawiać, żeby coś było puste, opróżniać; inanire, vacuare Mącz (4): Vacuo, Próżnię/ Próżno co czynię. Mącz 472c, 167b.
a. fizjol. Wydalać z siebie; przeczyszczać [co] (2):
W przeciwstawieniu: »pełnić ... proźnić« (1): SienLek 12v cf Szereg.
Zwrot: »brzuch proźnić« (1): wſzákże by potrzebá coby [łajno wilcze dobre na lekarstwo] źiemie nie dopádło/ boć on poſpolićie ná kępie álbo też ná krzu rad brzuch proźni SienLek 99.
Szereg: »proźnić albo czyścić« (1): Bacząc tedy tę przygodę Lekárze/ dáli Náukę: iáko ćiáło pełnić/ iáko ie záſye proźnić/ álbo czyśćić. SienLek 12v.
b. [Oczyszczać z chwastów [co]: Tákież w święto może ſobie cżeladź [...] ſuknie płatáć/ chwaſt wyrywáć/ ćiernie wyćináć/ przełázy zákłádáć/ drogę nápráwiáć/ łąki prożnić/ miotły dźiáłáć. Cresc 1571 40.]
Synonimy: a. czyścić, purgować.
Formacje współrdzenne: uprożnić, wyprożnić, wyprożnić się, zaprożnić, zaprożnić się; prożnieć; wyprożniać, wyprożniać się; wyprażniać; prożnować, zaprożnować.
ZCh