[zaloguj się]
[pdf]

PRZEBACZENIE (4) sb n

Pierwsze i drugie e jasne, a pochylone; końcowe e z tekstów nieoznaczających -é.

Fleksja
sg
N przebåczeni(e)
D przebåczeniu
I przebåczeniem

sg N przebåczeni(e) (2). ◊ D przebåczeniu (1). ◊ I przebåczeniem (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. przebaczyć.

1. Zaniedbanie, pominięcie (1):
Wyrażenie przyimkowe: »za przebaczeniem [czyim]« (1): Swiétny to [gwiazdozbiór Niedźwiedzia]/ y ma świétné gwiazdy wedla śiebie/ A łácno ie obáczyć poyźrzawſzy po niebie. Bo króm tych któré w głowie y w łápách goráią Cztérzy co naświétnieyſzé w kroku mieyſce máią Ná kwáter vſádzoné. lecz zá przebaczeniem Stárych/ żadnéy z nich właſnym nie zowiem imieniem. KochPhaen 6.
2. [Rozpatrzenie, rozważenie [czego]: Przeto też ku poznaniu natrudniejszy jest początek; ostrego oka i rozumu ku przebaczeniu jego potrzeba OrzPolic 91.]
3. Przewidzenie, przeczucie; praesensum, praesentio Mącz; praesagitio Calep (3): Praesensum, et praesentio, Przeyźrenie/ przebaczenie/ domyślenie. Mącz 383c; Calep 838b.

przebaczenie czego (1): Sagax ad pericula perspicienda, Prętki ku przebaczeniu niebeſpiecznośći. Mącz 364a.

Synonimy: 1. zamieszkanie, zaniedbanie, zapamiętanie, zapomnienie; 2. rozważenie; 3. domyślenie, prorokowanie, przeźrzenie, wieszczenie.

Cf PRZEBACZYĆ

MN