« Poprzednie hasło: DOMYŚLAWAĆ SIĘ | Następne hasło: DOMYŚLIĆ SIĘ » |
DOMYŚLENIE (7) sb n
o oraz pierwsze e jasne, końcowe z tekstów nie oznaczających -é.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | domyślenie |
D | domyśleniu |
A | domyślenie |
sg N domyślenie (4). ◊ D domyśleniu (1). ◊ A domyślenie (2).
Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.: domyślenie się s.v. domyślnia.
Znaczenia
Domyślenie się, domniemanie, przypuszczenie, domysł; przewidywanie, odgadywanie; wróżba; coniectatio, coniectura, praesensum, praesumpta opinio Mącz (7): Coniectatio, Domyślenie/ dorozumienie. Mącz 162a; Praesensum, et praesentio, Przeyźrenie/ przebaczenie/ domyślenie. Mącz 383c, 265d.
domyślenie czego (2): Sapiens ad coniecturam rerum futurarum Prętki yeſt ná domyślenie rzeczy przyſzłych. Mącz 368a. Cf Wyrażenie.
Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Praesumpta opinio, Przed tym obaczone/ oſięgnione rozumem mniemánie/ to yeſt domyślenie że ták miało być. Mącz 433a.
Zwrot: bibl. »brać domyślenie« = rozstrzygać przez wróżbę (1): Y ty ſynu cżłowiecży położ ſobie dwie drodze/ [...] á ręką będzie brał domyſlenie [et manu capiet coniecturam]/ ná pocżątku drogi mieyſckiey będzie ſie ważył. Leop Ez 21/19.
Wyrażenie: »domyślenie ostatka« (1): Latine Mens vel Sententia, Figura est apud Oratores quae sensum magis quam verba designat. Dorozumienie á domyślenie oſtátká. Mącz 84d.
Synonimy: dorozumienie, mniemanie, przebaczenie, przeźrzenie.
Cf DOMYSŁ, DOMYŚLIĆ SIĘ
BC