PRZEPOWIEDZIANY (22) part praet pass pf
przepowiedziany (15), przepowiedzian (7).
Oba e oraz o jasne; w formie złożonej a jasne, w formie niezłożonej a pochylone.
Fleksja
sg |
m | N | przepowiedziany |
f | N | przepowiedzianå, przepowiedziåna |
n | N | przepowiedziåno, przepowiedzian(e) |
A | przepowiedziany |
A | przepowiedzianą |
A | |
I | przepowiedzianym |
I | |
I | |
pl |
N |
subst |
przepowiedzian(e) |
G |
przepowiedzianych |
A |
subst |
przepowiedziané |
sg m N przepowiedziany (3). ◊ A przepowiedziany (1). ◊ I przepowiedzianym (1). ◊ f N (praed) przepowiedzianå (2) KuczbKat, SkarKaz, przepowiedziåna (1) OpecŻyw. ◊ A przepowiedzianą (1). ◊ n N przepowiedziåno (6), przepowiedzian(e) (4); ~ (attrib) -an(e) (2); ~ (praed) -åno (6), -an(e) (2); -åno OpecŻyw, PatKaz III, KromRozm II, SkarJedn; -åno : -an(e) WujNT (2:2). ◊ pl N subst przepowiedzian(e) (1). ◊ G przepowiedzianych (1). ◊ A subst przepowiedziané (1).
Składnia dopełnienia sprawcy: przepowiedzian(y) od kogo (5), przez kogo (4); od kogo OpecŻyw, OrzQuin, SkarŻyw; przez kogo KromRozm II, ArtKanc; od kogo : przez kogo BibRadz (1:1), WujNT (1:1).
Sł stp s.v. przepowiedzieć, Cn notuje, Linde XVII w.: nieprzepowiedziany s.v. przepowiedzieć.
1.
Powiedziany, wyrażony (7):
[Mówi archanioł Gabriel:] Oto krolewá niebieſká/ ona twoia chwála/ ktorátz w twym pozdrowieniu odemnie byla przepowiedziána/ gdym rzékl: Zdrowa bądz láſki pelna/ pán ſtobą/ ciebie wyſoko powyſſaiąc OpecŻyw 184.
przepowiedzian w czym [= w tekście] (1): Ták wiele ieſt [...] miedzy nimi [heretykami] rożnego rozumienia/ o iednychże ſłowách piſmá świętego. Niechże ſię ſami pierwey zgodzą/ o tym co w piśmie przepowiedziano ieſt: potym my odpor im dáwáć będziem. SkarJedn 21.
a. Ogłoszony jako prawda wiary (1): iż ći przepowiedáią Ewángelią/ mimo tę/ ktorą Apoſtołowie przepowiedáli/ y ktorą przyiął kośćioł Kátholicki: [...] ktorzy vczą przećiw temu co raz ieſt przepowiedziano y przyięto WujNT 652.
b. Powiedziany wcześniej, wyżej wymieniony, o którym była wcześniej mowa; praedictus Calep (4): Ale to opuſzczam/ prze iuż ode mnie przepowiedźiáné przyczyny: tylko o to [...] prośmy/ áby [...] OrzQuin Rv; RejPos 131; Calep 831a; Którą winę zápłáćiwſzy w drugich ośmi niedźiél/ będźie powinien [gwałtownik granic] gránicé przepowiedźiánym obyczáiem [ita ut praemissum est JanStat 421] odnowić SarnStat 471; [A ták z tych wſzytkich rzecży przepowiedźiánych/ pewna rzecż ieſt iż gnoy cżyni wielką odmienność Cresc 1571 79].
2.
Zapowiedziany, ogłoszony wcześniej; wyprorokowany;
praedictus Mącz, Cn; dictus Vulg (15):
A Przeto gdiby ná ćie przipádłi te wſſyſtkie rzecży przepowiedziáne [Cum ergo venerint super te omnes sermones isti]/ [...] ktorem ći teraz położył przed ocży twoie: [...] wywiedzie ćie záś Pan Bog twoy z iętſtwá twego Leop Deut 30/1;
Mącz 87d;
bo kto tego nie widzi/ iſz gdy [antychryst] ſię cżyni kſiązęćiem [!]/ Biſkupem/ y ſtárſzym nád rozſądkámi kośćielnymi: słuſznie wpadł w onę brzydkość ſpuſtoſzenia/ od Dánielá przepowiedziáną. SkarŻyw 394;
WujNT Xxxxx4v.
przepowiedziany u kogo [= w czyim tekście] (1): Wiárá Chrześćiáńſka v Prorokow przepowiedziána. SkarKaz 277a marg.
przepowiedzian czym (1): Trzeczye yſz yey [Panny Marii] narodzenye bylo dzyuy a znaky przepouyedzyano PatKaz III 114.
przepowiedzian o kim w czym [= w tekście] (1): Ale Iudaſſa niewybrál nato [aby był jego naśladowcą]/ ale iżby ſie piſmo napelnilo/ ktoré o Iudáſſu w żalmie przepowiedziáno OpecŻyw 92v.
Wyrażenie: »przepowiedziany od proroka(-ow), przez proroka(-i)« [szyk 3:2] (3:2): BibRadz I 318d marg; Proroctwo śię ſpełniło, z dawná obiáwione/ przez Proroki Duchem świętym przepowiedźiáne/ że pośle z wyſokośći Bog Emánuelá. ArtKanc B9v; Bárnábaſz z Száwłem poſłáni do Ieruzálem/ áby ná głod od Agábá Proroká przepowiedziány/ zánieśli iáłmużnę bráćiey. WujNT Act 11 arg, Matth 24/15, s. 172 marg.
Szeregi: »przepowiedziany i naznaczony« (
1):
Brákowánie w pićiu od ániołá przepowiedziáne y náznáczone/ pokázuie iż to ieſt rzecz Pánu Bogu wdzięczna WujNT 194.
»przepowiedzian i obiecan« (1): iż ſye y oſtátek co yeſt w onymże piſmye/ álbo y przez ſámego páná Kryſtuſá y ápoſtoły yego przepowyedźyano y obyecano/ pewnye wypełni KromRozm II kv.
a. Zapowiedziany nie za pomocą słów [czym] (1): tá Swiątość y przed Zakonem/ y po Zakonie dánym/ rozmáitymi Ofiárámi przepowiedźiána byłá KuczbKat 190.
Synonimy: 1. powiedziany, wypowiedziany, wyrażony.
Cf PRZEPOWIEDZIEĆ
LWil