[zaloguj się]
[pdf]

PRZYPISEK (33) sb m

e prawdopodobnie jasne (tak w -ek).

Fleksja
sg pl
N przyp. przypiski
G przypisku przypisk(o)w
D przypiskowi
A przypisek przypiski
I przypiskami, przypiski
L przypisku przypiskoch, przypiskach

sg N (skrót) przyp. (1). ◊ G przypisku (3). ◊ D przypiskowi (1). ◊ A przypisek (1). ◊ L przypisku (1). ◊ pl N przypiski (6). ◊ G przypisk(o)w (2). ◊ A przypiski (6). ◊ I przypiskami (3) BudNT (2), ModrzBaz, przypiski (1) WujNT. ◊ L przypiskoch (5), przypiskach (3); -och BudBib (2); -ach WujNT (2); -och : -ach BudNT (3:1); ~ -ach WujNT (2), -åch (1) BudNT.

Sł stp brak, Cn s.v. przypisanie, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVII w. (z Cn).

Dopisek, tekst dodatkowy wyjaśniający, najczęściej umieszczony na marginesie lub na końcu dzieła, komentarz; adscriptio, paragraphe Cn (33): Do tegoż Cżytelniká o przypiskoch y o omyłkách/ obmowá. BudBib c4, b3v, c4, I 445b marg; Vyrzyſz tu wtem Teſtámenćie cżytelniku niektore litery po kráioch przed przypiſkámi BudNT przedm a6v; Ale o tákich mieyſcách maſz cżytelniku w przypiſkoch ná końcu. BudNT przedm c, kt, przedm c, c4v, k. A marg, a4 marg (10); Nowokrzczeńcy/ drugie dwá [przekłady Nowego Testamentu mają] oprocz Nieświeſkiego/ Nowy teſtáment Budnego ſrodze zfałſzowány/ y bluźnierſkimi przypiſki nádźiany WujNT przedm 2, s. 172 marg, 232; [Márká Tulliuſá Ciceroná/ O powinnośćiách wſzech ſtanow ludźi: Kśięgi troie przez Stánisłáwá Koſzutſkiego przełożone/ y krotkiemi przypiſkámi obiáśnione. CiceroKosz kt, 5 marg (Linde)].

przypisek na co (5): BudBib c; Ná niektore mieyſcá wkśięgach Nowego przymierza/ przypiſki. BudNT Ff6, Ff8v; Te przyczyny dáią Doktorowie/ Bedá/ Anſelmus/ Richárdus y Rupertus ná to mieyſce/ y Graeckie przypiſki ná rozdział dwudzieſty y wtory tegoż Obiáwienia. WujNT 883, 4.

przypisek o czym (2): Irm: 31 Y o tem maſz przjpiſek. BudNT A3v marg, A3v marg.

przypisek czyj [w tym: ai poss (3), pron poss (1), G sb (1)] (5): ieſli tey prace podiąć niechceſz/ tedy cżytay Przypiſki Eráſmuſowe/ Bezine y Epanorthotem Nicolai Zegeri/ y ine takowe BudNT przedm b2v; A iżbyś o tem nie wątpił/ przypomnięć tu iaśniucżki znák takiego głupſtwa/ z onego zacnego mężá przypiſkow Eráſmá Roterodamſkiego. BudNT przedm b5; Ieden ſię tylko nálazł náſzych czáſow w Litwie Symon Budny bluznierz ſproſny/ ktory w ſwych niezbożnych przypiſkách ná Teſtáment nowy to mieyſce Iſáiaſzowe w wątpliwość przywodzi WujNT 4; Przetoż w ſtárych Graeckich przypiſkách v Oekumeniuſzá ták czytamy: [...] WujNT 810, 883.

W charakterystycznych połączeniach: przypisek bluźnierski, doskonalszy, dostateczniejszy ([dostateczny]), krotki (2), niezbożny, stary; przypiskami objaśniony; przypiski czytać (3); przypisku patrzeć (3); w przypiskach czytać (2), patrzeć.

Zwroty: »przypiski napisać« (1): TE przypiſki dla tych przycżyn nápiſałem ći łáſkáwy cżytelniku. Naprzod iż wtem moiem przekłádzie muśiałem niektore ſłowá Ebreyſkie y Greckie niegdzie zoſtáwiáć BudNT Ff6.

»przypiski przydać; przydane są przypiski« (1;1): Vmyſliliſmy byli Cżytelniku łáſkáwy/ [...] dla ſnádnieyſzego niektorych mieyſc w piśmie S. trudnieyſzych/ poięćia y wyrozumienia/ krotkie przypiſki (co Lácinnicy Annotátiami zową) ná końcu tych Biblij przydáć. BudBib c4; Przydáne też ſą ná końcu tegoż doſtátecżnieyſze przypiſki/ ktore káżdey iákmiarz odmiány przycżyny vkázuią. BudNT kt; [CiceroKosz kt].

Szeregi: »przypiski lub annotacyje« (1): Przeto gdzie ná kraioch tych kſiąg obacżyſz/ áno ćię do tychto przypiſkow/ lub do Annotácyi odſyłáią/ tedy ich iuż nieſzukay BudBib c4.

»przypiski i kotyzacyje« (1): Andrzeiá Fricżá Modrzewskiego O popráwie Rzecżypoſpolitey kśięgi cżwore. [...] Przez Cyprianá Báziliká z Láćińskiego ná Polſkie przetłumácżone/ y ná wielu mieyſcách trudnych Przypiſkámi y kotizácyámi po kráioch obiáśnione. ModrzBaz kt.

»przydatki abo przypiski« (1): Annotácye/ to ieſt przydátki/ ábo przypiſki w tym Nowym Teſtámenćie ſą dwoiákie. WujNT przedm 23.

Synonimy: annotacyja, komentarz, kotyzacyja, przydatek, wyjaśnienie, wykład.

Cf PRZYPIS, PRZYPISANIE

MN