« Poprzednie hasło: CHĘDOŻYĆ | Następne hasło: CHĘPR » |
CHĘDOŻYĆ SIĘ (9) vb impf
sie (7), się (2).
o jasne.
Fleksja
inf | chędożyć się | ||
---|---|---|---|
indicativus | |||
praes | |||
sg | pl | ||
3 | chędoży się | chędożą się |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | chędożyła się |
conditionalis | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m pers | bysmy się chędożyli |
inf chędożyć się (2). ◊ praes 3 sg chędoży się (3). ◊3 pl chędożą się (2). ◊ praet 3 sg f chędożyła się (1). ◊con 3 pl m pers bysmy się chędożyli (1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Myć się, oczyszczać się (4)
- 2. Ozdabiać się, stroić się (3)
- 3. W funkcji biernej od „oczyszczać” (2)
1. Myć się, oczyszczać się; lavare Mącz (4): Si perinde amentur mulieres diu ac lavant, By ták długo były miłowáne yáko ſie długo chędożą Mącz 291d.
Szereg: »myć się i chędożyć« (2): W lazni ſie myc y chędożyc FalZioł V 49v, V 49v.
W przen (1): na to mamy naświętſze Sákrámenty náſze/ a zwłaſzczá pokutną ſpowiedź: ábyſmy ſię częſto chędożyli/ y proch ten y błoto ſerc náſzych oćieráli. SkarKaz 638b.
2. Ozdabiać się, stroić się (3): Mącz 305c; RejAp 175v; Zaſz owo nie piękna rzecż/ kiedy ſie białagłowá/ vbierze y vchędoży thák s proſtá/ a bez wymyſłow/ iż kto ią widzi/ nie może rozeznáć ieſli ſie chędożyłá/ ábo nie. GórnDworz Gv.
3. W funkcji biernej od „oczyszczać” (2): Bo bez wodzá y bezgłowj prętko owce zábłądzą/ a im dáley tym więcey błędy roſtą. A zwłaſzcżá zá długim y ſtárym bárzo zániechánim/ gdzie ſię rola záleży/ á niechędoży SkarJedn 341; pokrzywy młode bydłu nalepſze: y prozne ſie kąty chędożą/ poki nie párzą. GostGosp 116.
Synonimy: 1. gładzić się, myć się, ocierać się, polerować się, przecierać się, wycierać się; 2. piękrzyć się, przybierać się, stroić się, zdobić się.
Formacje pochodne: ochędożyć się, uchędożyć się.
MM