« Poprzednie hasło: [FARBICA] | Następne hasło: FARBIĆ » |
FARBICZKA (4) sb f
Oba a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | farbiczka | |
A | farbiczkę | farbiczki |
I | farbiczką |
sg N farbiczka (1). ◊ A farbiczkę (1). ◊ I farbiczką (1). ◊ pl A farbiczki (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
- Barwnik służący do malowania
(4)
- Przen (3)
- a. Kosmetyk do malowania twarzy (1)
Barwnik służący do malowania (4):
Przen (3):
a) Nadawanie sobie dodatnich pozorów (2): Papieżowie Rzymſcy [...] ſtáráli ſię/ y dźiśia ſię ſtáráią o tákowé forytarze/ ktorzyby tę ich niezbożność pokryć/ nieiákim domniemánym płaſzczykiem ſpráwiedliwośći y tę śćiánę poryſowáną y plugáwą/ potynkowáć y zafárbowáć/ fárbicżką zmyſloney świętobliwośći. NiemObr 65; będą ſię muśieli [...] tego w dźień oſtátecżny wſtydźić: bo tám tá fárbicżká/ ktorą ſię thu przed ludźmi rumienią ſpełznie/ y ſzyki ſię pomieſzáią. CzechEp 80.
b) Przedstawianie kogoś w ujemnym świetle (1): nie ná mięby ſię/ ále ná Bogá ſámego tárgał [...]. Oto mowię powtore/ puśćiwſzy I. M. beſtyą ná ſtronę/ ná inſze fárbicżki/ ktorymi ſobie mnie y bráćią moię fárbuie odpowiedáć y ſpráwę też o ſobie dawáć będę. CzechEp 54.
a. Kosmetyk do malowania twarzy; pigmentum, purpurissum, rubor, rubrica, fucus Cn (1): IAk żywá licá ſwego/ nie rádá rumięnię/ Bo [mężczyzna] [...] Gryźie Gwozdik w vſtach ſwych/ ſtobą rozmawiáiąc/ Fárbicżkę z licá twego/ chuchániem ſpędzáiąc/ Alic twarz twoiá będźie/ iák kołacz owśiány PaxLiz D3.
Synonimy: a. barwa, barwica, barwiczka, barwka, barwuska.
Cf FARBA, [FARBECZKA], [FARBICA]
IM