[zaloguj się]
[pdf]

GRUCZOŁ (6) sb m

Teksty nie oznaczają ó.

Fleksja
sg pl
N gruczoł gruczoły
A Gruczoła

sg N gruczoł (4). ◊ A Gruczoła (1). ◊ pl N gruczoły (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

1. Wrzód, ropień, obrzęk (autor tłumaczy tym wyrazem nazwy łacińskie oznaczające objawy różnych chorób); abscessus, apostema, choerades, scrofulae Calep; antiades (pl), glandula Cn (4): Apostema — Wrzod, napuchnienie, gruczoł. Calep 82b; Choerades ‒ Sądzel, gruczoi. Calep 190a; Scrofulae – Sadzelnaſzy, gruczołi. Calep 957b, 8a.
2. [Stwardniała grudka:
Szeregi »gruczoł albo gruzła«: Mámkóm którym w pierśiách w gruczoły álbo w gruzły mleko ſie zśiáda/ cżynić plaſtr tákiéż y okłádáć. (marg) Mleku zátwárdźiałému. (‒) UrzędowHerb 28 (Linde).]
3. n-pers (2): Chłoptás porodźył gruczołá/ Gruczoł porodźił rudká March1 A2v.

Synonimy: 1. gruwasłka, gruzła, guz, guzek, guziczek, guzik, sadzel, twardość, wrzod.

KW