[zaloguj się]
[pdf]

AMPUŁA (8) sb f

ampuła (3), ampulla (2); ampuła Murm (2), RejKup (2), WyprKr, Mącz; ampulla FalZioł (2) [w znacz 2.].

a nagłosowe jasne (tak ampułka), końcowe jasne.

Fleksja
sg pl
N ampuła, ampulla ampuły

sg N ampuła (3), ampulla (2). ◊ pl N ampuły (3).

Sł stp, Cn, Linde brak.

1. Niewielkie naczynie na olej lub płyny do picia; dzban; ampulla, anulula [!] Murm; fidelia Mącz [ampulla ‒ ampułka, też kruż albo dzban i bania olejowa. Ampulla ad mensam – służebne naczynie w którym wodę miewają, wanienka, też kruż i czasza z której pijają. Ampulla vitrearia – sklenica Mącz 8c] (6): Murm 126, 128; Fidelia Nieyáki gliniány kruż/ dobra Ampuła gliniana z ktorey ſie nápiyáyą Mącz 125d.
a. Naczynie kościelne, używane przy mszy św. na wino i wodę, ampułka [ampulla, ampula Łać śr] (3): Zwonek ampulj y Pulpit Wſytko Srebrne aż wiecż nazbyt RejKup t6v, aa5v; Srebro kosczielne Kielich i patina oboie zlocziſte WAzi [...] Ampuli pozlocziſte Pacifical pozlocziſti. WyprKr 54.
2. Bańka powietrzna [cf ampullae met. Nadęte słowa, pyszna mowa Mącz 3e] (2): AMpulla. To ieſt piana nadęta iako bańka: to ieſth dwoiaka [...] Druga ieſt piana albo bańka ktora [...] ſtogi długo nad vriną á ta ampulla znamionuie wiatry panuiące/ ktore [...] podnoſzą onę pianę. rozdymaiąc onę, z ktorey ſie cżynią takowe bańki. Takowa tedy bańka znamionuie długoſć niemoczy głowney FalZioł V 8–8v.

Synonimy: 1. dzban, kruż, wanienka; a. ampułka, czasza; 2. bańka.

KK