« Poprzednie hasło: (JURNIE) | Następne hasło: JURNY » |
JURNOŚĆ (9) sb f
jurność (7), jurzność (2); jurność SienLek (4), ModrzBaz, CzechEp, Calep; jurzność Mącz (2).
o jasne.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | jurność |
G | jurności |
D | jurności |
A | jurność |
L | jurności |
sg N jurność (3). ◊ G jurności (1). ◊ D jurności (1). ◊ A jurność (3). ◊ L jurności (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.
Znaczenia
Namiętność, zmysłowość, rozpusta; procacitas Mącz, Calep; salacitas Mącz, Cn, Modrz; coniunctionis appetitus, lascivia, libido, mulierariae voluptatis cupiditas, mulierositas, petulantia pecoris Cn (9): Procacitas, Wſzeteczność/ płochość/ yurzność/ roſpuſtá. Mącz 324b, 364d; Calep 852a.
Zwrot: »jurność, jurności powściągnąć (a. powściągać, a. utłumić)« (3 : 1): Iurność vtłumić. SienLek 108, 115, 115 marg, Sss2v.
Wyrażenie: »jurność niewieścia« (2): Iurność niewieśćią thym powśćiągnąć może/ gdy bukwice/ á ſłoneczniku w ocćie náwárzyſz/ á daſz iey onę iuchę wypić. SienLek 115, 115 marg.
Szeregi: »sprośność i nierządność abo jurność« (1): A niema być ćierpian ow obycżay/ gdy Pánienki w tańcu przykro obrácáią/ zá ktorem obrácániem/ y cżęśći ćiáłá ktore máią być zákryte odkrywáią śię/ y poſtáwá tákowa ſkłania śię ku ſproſnośći y nierządnośći/ ábo iurnośći [ad turpitudinem et salacitatem]. ModrzBaz 36v.
»wszeteczna pustota i jurność« (1): Y to wſzytko co o iego [Antyjocha] wſzetecżney pustoćie y iurnośći wſpomina, w Papieżu ſię pokazáło CzechEp [404].
Synonimy: gamracyja, gamratowanie, miłowanie, natura, nieczystość, rozpusta, smylstwo, wszeteczeństwo, wszeteczność.
JW