[zaloguj się]
[pdf]

KOSZTOWNIE (67) av

kosztownie (63), kostowno (1), kosztowno (1), kosztownie a. kosztowno (2); kostowno MiechGlab; kosztownie : kosztowno BielKron (22 : 1).

Wszystkie samogłoski jasne.

comp kosztowni(e)j (3).

Sł stp, Cn notuje, Linde bez cytatu.

Wydając wiele pieniędzy, wielkim kosztem, bogato; apparate, sumptuose Mącz, Cn; opipare, pollucibiliter Calep, Cn; affatim, dapsile, dapsiliter, luxuriose Mącz; ampliter, magnifice, splendide Cn (67): GliczKsiąż F2; [Karzeł Piąty] vmárł ieſt/ w klaſtorze w Hiſzpániey/ ktory on był nádał koſztownie BielKron 238v, 60, 170, 266v, 281, 329 (10); Sumptuose, Koſztownie/ vtrátnie/ Zbytnie/ hoynie. Mącz 432e, 5c, 78a, 319d, 422c; OrzQuin Mv; STárzy Ludźie pieniędzy nie wiele miewáli/ Bo ſie w zbytnich pokłádźiech nie bárzo kocháli. Tylko áby miał zá co/ kupić konie/ Kuſzę/ Niepoſażył koſztownie/ ſwey cory Máruſze. BielSat D4; CzechRozm 80v; Calep 733b, 818a; Kmiotkiem ſprzężáiem/ w Ieśieni á Zimie ma Pan álbo Vrzędnik nawięcey robić: bo ſie lećie wypáſł/ á źimie ſie lepiey y koſztowniey karmi. GostGosp 38, 98; GostGosp +4; A mowiąc o ozdobie tych domow Bożych: ktorąbyſmy rzecz ná świećie widomą mieli pilniey y koſztowniey vbieráć/ nád domy y ołtarze Boże/ nie náyduię. SkarKaz 455b, 455b.
Szeregi: »kosztownie albo drogo« (1): Magnis impensis vivitur hic, Koſztownie álbo drogo tu żiwie. Mącz 289b.

»kosztownie a hojnie« (1): Lautus homo, Chędogi/ Dworski/ Wyſtrychniony/ Doſtátnye/ koſztownye á hoynie vżywáyący człowiek. Mącz 185d.

a. Wspaniale, ozdobnie; regie Mącz (32): [Tatarzy] Kijow głowne miaſto Ruſkie y koſtowno zbudowane/ gruntownie zburzyli MiechGlab 5; GliczKsiąż E7v; piękne pánienki koſztownie vbráne/ W rozlicżnych złotohławiech z wirzchu przyodzyáne. RejWiz 24; Semiramis dáłá miáſto y zamek ozdobnie á koſztownie wyſtáwić BielKron 268; [książę Ioachim po Elżbietę] do Krákowá przyiechał/ w pocżćie cżterzech ſet koni/ y s fraucymerem oſobnym ochędożnie y koſzthownie przypráwionym/ ná woźiech.BielKron 423v, 114v, 141v, 158v, 178v, 328v, 344; Mącz 280a, 349d; HistRzym 8, 99v; BudBib Eccli 50/11; StryjWjaz B2v; ModrzBaz 51v; dálipięknie nápiſać/ y koſztownie opráwić Ewángelią S. SkarŻyw 133; CzechEpPOrz **4v; PudłFr 71; BielRozm 26 [2 r.]; Co płodna źiemiá/ y co morze rodźi/ Co ręká ludzka koſztownie zrobiłá/ Y káżdéy rzeczy mądrze dogodźiłá GórnTroas 30; WujNT 876; ZbylPrzyg B.
Szeregi: »kosztownie i misternie« (2): [tron] był bárzo koſztownie y bárzo miſthernie ſpráwion [mirifico opere constructus]/ ná dwánaſcie filarzech złotych HistAl M7v; BielSpr 54v.

»znamienicie, (a) kosztownie« [szyk 3 : 1] (4): Vcżyń panie pierſi moie palátz albo wiecżernik koſſtownie a znamienicie vſlany tobie OpecŻyw 90v; W tey Vlmie kośćioł y wieżá przy nim známienićie á koſztownie nie dáwnego cżáſu zbudowan ieſth/ Tháki koſzt iego kłádzie Sebe. Munſterus dziewięć ſet tyſięcy złotych cżerwonych. mieyſkim nakłádem. BielKron 287v, 283v; Mącz 349d.

b. Wystawnie, okazale; pompatice Mącz; cum gloria PolAnt (7): Pogrzeb [Libuszy] doſyć koſztownie vcżynion w Libicy BielKron 319, 391, 397v; Mącz 309b; Y sſtháło ſie cżáſu iednego/ że przyiácháło dwoie Kſiążąt známienitych/ koſztownie á z wielką cżeládzią HistRzym 13v; BudBib 1.Mach 11/6.
Szereg: »znamienicie i kosztownie« (1): Ludi magnifice apparateque facti, Gry známienićie y koſztownie wywiedźione. Mącz 280a.

Synonimy: bogacie, dostatnie, drogo, hojnie, okficie; a. kunsztownie, misternie, pańsko, przyprawnie, pysznie, świetno, wspaniale, zacnie, znamienicie; b. okazale, pysznie, wystawnie.

Cf NIEKOSZTOWNIE

WG