[zaloguj się]
[pdf]

KRASOMOWNOŚĆ (9) sb f

-a- (8), -å- (1) RejZwierc; wszystkie o jasne.

Fleksja
sg pl
N krasomowność
G krasomowności
D krasomowności
I kråsomownościami

sg N krasomowność (4). ◊ G krasomowności (3). ◊ D krasomowności (1). ◊ pl I kråsomownościami (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII w. s.v. krasomowa.

1. Piękne, ozdobne mówienie, przemawianie; suaviloquentia, venustas dicendi Mącz; eloquentia Calag (5): Suaviloquentia, Kráſomowność/ łágodne słówká. Mącz 424d; Festivitas et venustas dicendi, Wdzięcznomowność/ kráſomowność. Mącz 484a; Ze ſie wſzem chcemy bronić/ możem mowić ſmiele. [...] Kráſomowność do walek nic nam nie pomoże. MycPrz I C; Calag 70b.
Przen: Pochlebstwo, przymilność, słodkość (1): A ták nie tyć ſłowká máią być bacżone álbo vważáne/ ktore rozlicżnemi przyſmácżki álbo onymi kraſomownoſciámi bywáią záfárbowáne/ ále ony co idą z vſt iáko piorun trzáſkał RejZwierc 84v.
2. Umiejętność pięknego przemawiania; retoryka (4): Rhetorici libri, Z których ſie kráſomownoſći vcżimy. Mącz 355b.
Wyrażenie: »nauka krasomowności« (1): Rhetorice, Nauká kráſomownośći. Mącz 355b.
Szereg: »wymowa a (i) krasomowność« (2): Suada [...] Bogini rodzenia/ wymowy y kráſomownośći. Mącz 424c, 355b.

Synonimy: 1. elokwencyja, »krasna mowa«, wdzięcznomowność, wymowa, wymowność; 2. retoryka, wymowa, wymowność.

Cf [KRASOMOWA], KRASOMOWIENIE, KRASOMOWSTWO

MB