KUSZENIE (22) sb n
-e- (21), -ę- (1).
Pierwsze e jasne, końcowe pochylone.
Fleksja
|
sg |
pl |
N |
kuszenié |
kuszeni(a) |
G |
kuszeniå |
|
A |
kuszeni(e) |
|
I |
kuszeni(e)m |
|
L |
kuszeniu |
|
sg N kuszenié (8); -é (1), -(e) (7). ◊ G kuszeniå (9) -å (8), -(a) (1). ◊ A kuszeni(e) (2). ◊ I kuszeni(e)m (1). ◊ L kuszeniu (1). ◊ pl N kuszeni(a) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII w. w innym znaczeniu s.v. kusić.
1.
Doświadczanie, wystawianie na próbę, poddawanie próbie;
praetentatus Mącz; experimentum, exploratio, periclitatio, periculum, probatio, tentamen, tentatio Cn (11):
WróbŻołt 94/8;
Leop Hebr 3/8;
Praetentatus, Koſztowánie/ kuſzenie. Mącz 449a;
Tákowegoć kuſzenia przykłádem/ ſą ony ſłowá w Deuteronomion: Kuśi was Pan Bog wáſz/ áby to iáwno było ieſli go miłuiecie álbo nie. KuczbKat 425,
425;
LatHar 15;
nie zátwardzayćieſz ſerc wáſzych iáko gdyśćie mię obráźili w dźień kuſzenia ná puſzczy [diem tentationis in deserto] WujNT Hebr 3/8;
prośbá ich bez tey wiáry byłáby więcey ſzyderſtwem y kuſzeniem/ á niżli prawdziwym prágnienim dobrodzieyſtwá. WujNT 222.
kuszenie czyje [= przez kogo] (2): [jeden nauczony w zakonie] przyſtąpiwſzy ſie do Páná/ nádziewáiąc ſie obłowić w iákiey omyłce iego w ony in kuſzeniu ſwoim. RejPos 209; BudNT Gal 4/14.
Wyrażenie: »kuszenie Pana Boga« (1): Vporne kuſzenie P. Bogá ſwego iákiekolwiek. LatHar 113.
2.
Usiłowanie, przedsięwzięcie, zamysł;
machinatio, molitio Mącz (3):
Molitio, Kuſzenie. Mącz 229c.
kuszenie czego (1): Machinatio, Wymyſlienie/ wynaydzienie/ też kuſzenie álbo pokuſzánie czego. Mącz 202d.
kuszenie czyje (1): Eludere alicuis machinationem, Wyrozumieć cziye kuſzenie/ y zabieżeć mu od ſpáśi bywa mówiono. Mącz 202d.
3.
Wystawianie na pokusy, namawianie do złego;
tentatio, tentamentum Cn (6):
MurzNT Luc 4/13;
Y dokonawſzy wſzyſtkiego kuſſenia [consummata omni tentatione] diabeł/ odſtąpił od niego áż do cżáſu. Leop Luc 4/13;
WujNT Luc 4/13.
W charakterystycznych połączeniach: kuszenie na puszczy; kuszenia dokonać, dokończyć, skończyć.
Wyrażenie: »złe kuszenie« = pokusa (1): Zlekuſzenie [!] ieſt powod ku grzechowi. KuczbKat 425 marg.
Szereg: »kuszenie i (albo) pokusa« [szyk 1 : 1] (2): Pyerue czeſzne obyauyenye ſtalo ſyą czaſu czaſu [!] anyelſkyego ſtworzenya czego douodzą uyuodem kuſſenya albo pokuſy PatKaz III 97v; WujNT Bbbbbbv.
*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Mącz 448d; Tentamentum ‒ Kuſzenię. Calep 1054b.
Synonimy: 1. doświadczanie, doznawanie, kosztowanie, probowanie; 2. wymyślanie; 3. pokusa.
Cf KUSIĆ
TZ