« Poprzednie hasło: MACH | Następne hasło: MACHALAT » |
MACHAĆ (6) vb impf
Pierwsze a pochylone.
Fleksja
indicativus | ||
---|---|---|
praes | ||
sg | pl | |
3 | måchå | måchają |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
1 | m | -m måchåł |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | måchaj |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by måchåł |
praes 3 sg måchå (1). ◊ 3 pl måchają (2). ◊ praet 1 sg m -m måchåł (1). ◊ imp 2 sg måchaj (1). ◊ con 3 sg m by måchåł (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII(XVIII) – XVIII w.
Znaczenia
Wykonywać czymś szybkie ruchy w powietrzu, poruszać, kiwać, powiewać; agitare, motitare, movere, rotare, ventilare, versare Cn [czym] (6): Tłuką dzwony/ ſpiewáią/ kropidły macháią RejWiz 181; (nagł) Kádzidlnicá. (–) MAchayże miły kſięże/ iedno chybiay noſá/ Podkurz nam to nadobnie/ co zmocżyłá Roſá. RejZwierz 106v; ModrzBaz 111.
W przen (1):
Zwrot: »machać kosą« [o śmierci] (1): Bo ná zachod y ná wſchod [śmierć] ſzpetnie macha koſą/ A gdy namniey doſięże/ wnet káżdego nioſą. RejWiz 86.
Przen: Grozić (2):
Zwroty: »nade łbem machać« (1): y dáleko mu wſzytko ſporzey poydzie niżliby mu nádełbem mácżugą machał. RejZwierc 107.
»machać [na kogo] ręką« (1): Ieſlim machał ná śirotę ręką moią [Si elevavi contra pupillum manum meam]/ gdym widział w bronie pomoc ſwoię. BudBib Iob 31/21.
Synonimy: chlustać, chwiać, kiwać, kołysać, poruszać, szermować.
Formacje współrdzenne: pomachać; machnąć, rozmachnąć, zamachnąć, zmachnąć.
Cf MACHANIE
ZZa