« Poprzednie hasło: MONTENSY | Następne hasło: MONUMENTUM » |
MONUMENT (3) sb
monument m a. monumentum n.
Teksty nie oznaczają ó oraz é.
Fleksja
pl | |
---|---|
N | monumenta |
G | monument(o)w |
A | monumenta |
pl N monumenta (1). ◊ [G monument(o)w.] ◊ A monumenta (2).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Pismo, akt urzędowy, stwierdzający pewne fakty, dokument [pamięć, pamiątka, rzecz pamiętna abo pamięci godna – monumentum Cn] (3): we wſzyſtkim Kſięſtwie ſwym Mázowieckim/ iáko oſobliwie w Mieśćie Wárſzewſkim [co się religijej dotycze] ſpráwowáli [przodkowie]/ y rządźili (cżego ſą znácżne miedzy wámi monumenta) ReszPrz 95; iedna iego [narodu] patria ktora go abit druga ktora excepit wie monumenta WXLgo y wolny ten we wszem narod y obieranie wolne Panow a iako wiedział te monumenta wielkie iescze od Olgerda Gedymina Keisztutha rć Przodkow swych ActReg 32.
2. [Nagrobek, kamień nagrobny, także obelisk, słup kamienny lub kopiec z kamieni postawiony na pamiątkę jakiegoś zdarzenia lub dla uczczenia jakiejś osoby, rodzaj pomnika [monimentum vel ut alii volunt monumentum ‒ pamiątka, znak pamiątki czyjej, wszelaka rzecz, która nas napomina z czego przeszłego, jako jest grób kamieniem połozony, napis, tytuł, słup, księgi etc. Mącz 230d; – pamiątka przeszłej rzeczy Calep; grob ‒ monumentum Cn]: Grobów onych biskupów derptskich Moskiewski wszystkich dobywał; kamienie, monumenta ich połamane w kościele leżą. PiotrDzien 348; Na mnogich mieyſcách ſą znácżne oſtátki dawnych monumentow/ iednák nieták gęſte/ áby ſię kto nie mogł dźiwowáć/ że z onych wſzytkich/ co ie Konſtántyn z Rzymu przyprowádźił/ więcey niemáſz. BusLic 16.]
Synonimy: 1. akt, dokument; 2. kamień, »kamień grobowy«, nagrobny, pamiętnik.
Cf MUNIMENTUM
AKtt