MYŚLIWY (22) ai
myśliwy (10), myśliwy a. mysliwy [zapis -ſ-] (12); myśliwy KochPs, KochMarsz, KochPieś, GostGosp, GostGospPon, GrabowSet, WitosłLut, KlonFlis; myśliwy a. mysliwy RejFig, BielKron, SienLek, GórnDworz, RejZwierc (4), KochDryas, StryjKron; myśliwy : myśliwy a. mysliwy Mącz (2 : 2).
myśliwy (19), myśliw (3).
Fleksja
sg |
m | N | myśliwy, myśliw |
f | N | myśliwå |
n | N | myśliw(e) |
D | myśliw(e)mu |
D | |
D | |
V | myśliwy |
V | |
V | |
pl |
N |
m pers |
myśliwi |
m an |
myśliwi |
G |
myśliwych |
D |
myśliwym |
A |
subst |
myśliw(e) |
sg m N myśliwy (9), myśliw (3); ~ (attrib) myśliwy (6); ~ (praed) myśliwy (3) SienLek, RejZwierc, StryjKron, myśliw (3) KochPieś, GostGosp, GostGospPon. ◊ D myśliw(e)mu (1). ◊ V myśliwy (1). ◊ f N myśliwå (2). ◊ [n N myśliw(e).] ◊ pl N m pers myśliwi (1). m an myśliwi (1). ◊ G myśliwych (2). ◊ D myśliwym (1). ◊ A subst myśliw(e) (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.
1.
Zajmujący się łowiectwem, rozmiłowany w łowiectwie (18):
PLeban ieden myſliwy rad cżęſto polował RejFig Ee2v;
RejZwierc B3v,
[233] [2 r.];
gdyż rádniey mieſzkał [Kazimierz Jagiellończyk] w Litwie niżli w Polſzce dla roſkoſznych łowow/ y rozmáitych źwierzow/ bo był bárdzo myſliwy. StryjKron 662;
KochMarsz 154;
KochPieś 21;
á kędy Pan nie myśliw/ przedśię záiącá rad iada. GostGosp 84;
łowy zmordowáná Chędogie ćiáło płocże myśliwa Dyáná. WitosłLut A3v.
Wyrażenie: »człek myśliwy« (1): iák ptak śrzod gáłązek Nárzeka vtrapiony/ Gdy towárzyſzá vtráći troſkliwy/ Ktorego zſobą nieśie cżłek myśliwy. GrabowSet N2.
W przen (2):
Moſtowy oſtrow vyźrzyſz wnet przed ſobą/ Tám chceſzli ſię też ſtáwić ſwą oſobą Naydźieſz dwonogie y nie płoche łánie Myśliwy Pánie. KlonFlis Gv.
Wyrażenie: »myśliwa myśl« = zamiłowanie do łowiectwa (1): ieſli ćię rácżey myſliwa myſl wiedzie Ná dzikie wieprze iecháć/ álbo na niedzwiedzie KochDryas A3.
a. W funkcji rzeczownika: łowca, myśliwiec (3): GórnDworz X3; Bo daſzli myſliwemu lutnią/ ſtáremu drumlę/ kupcowi iáſtrząbá/ [...] tedy tho żadnemu s tych nie będą wdzięcżne vpominki RejZwierc 97v; Wywikłáliſmy ſye z ych [pogan] śieći zdrádliwych/ Iáko więc lichy ptaſzek z ręku myśliwych. KochPs 189.
b.
Służący, używany do polowania, do łowów;
venaticus Mącz, Cn (3):
Venaticus, Myſliwy/ polny/ łowny. Venaticus canis, Polny pies. Mącz 483c.
Wyrażenie: »pies, [szczenię] myśliwy, [-e]« [szyk 1 : 1] (2): Czuyny/ łowny/ oſtre powonienie máiący/ yáko pśi myśliwi. Mącz 364a, 260; [który [młody Tarnowski] jako by szczenię jakie z rodu myśliwe pokazował sie OrzŻyw 215].
2.
Myślący, rozmyślający, skłonny do rozmyślań; o usposobieniu melancholicznym;
meditabundus Mącz (4):
Meditabundus, Myśliwy Meditabundus perpetuo incedit, Záwżdy ma coś ná myſli. Mącz 213a;
od Melánkoliey/ ty ſą známioná: będźie ſmętny/ boiázny/ troſkny/ myſliwy/ ná ludźi pátrzyć nie śmie/ Trupie kośći zbiera/ ćieniá ſzuka/ nikomu niewierzy. SienLek 53v;
GostGospPon 169.
W przen (1):
Wyrażenie: »serce myśliwe« (1): ſwiát podał [Bóg] w ich [ludzi] ſercá myſliwe [seculum dedit in corde eorum PolAnt Eccle 3/11]/ áby nie rozumiał cżłowiek dzyełá Boſkiego BielKron 79v.
Synonimy: 1.a. łowca, łowcz, łowczy, łowiec; b. łowczy, łowiecki, łowny, polny.
Cf MYŚLIWIEC, NIEMYŚLIWY
KK