« Poprzednie hasło: NIEKSTAŁTOWNIE | Następne hasło: [NIEKSZTAŁT] » |
NIEKSTAŁTOWNY (14) ai
niekstałtowny (10), niekształtowny (4); niekstałtowny Mącz (10), niekształtowny BibRadz (2), CzechRozm (2).
W pisowni rozłącznej (9), w łącznej (5).
e oraz o jasne, a pochylone.
Fleksja
sg | |||||
---|---|---|---|---|---|
m | N | niekståłtowny | f | N | niekståłtownå |
G | niekståłtown(e)go | G | nieksztåłtown(e)j | ||
A | A | niekstałtowną |
sg m N niekståłtowny (4). ◊ G niekståłtown(e)go (1). ◊ f N niekståłtownå (7). ◊ [G nieksztåłtown(e)j.] ◊ A niekstałtowną (2).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII w. s.v. kształtowny.
Znaczenia
1. Brzydki, niezgrabny, nieforemny; enormis, informis Mącz, Cn; abnormis, improbus Mącz (7): Informis, Niextałtowny/ Niecudny żadnego zroſtu Mącz 134b, 250b, 323c, 476d.
a. O stylu: nieudolny, niezdarny, niewyrobiony; salebrosus Mącz (3): Nunquam in tantas salebras incidisset, nigdy by był o niextałtowną mowę nie przyſzedł. Mącz 364d, 364d [2 r.].
2. Bezkształtny, nieuformowany; ineffigiatus Mącz (6): A Ziemiá byłá nie kſztałtowna y prożna/ y były ćiemnoſći nád przepáſćiámi BibRadz Gen 1/2; Mola [...], Nieyáka ſztuka ciáłá niextałtowna która pod czás w żywocie niewieściem [...] roście Mącz 229a, [100]c; CzechRozm 128; [BudBib Sap 11/18 (Linde)].
Szereg: »niekształtowny, (a) gruby« [szyk 1:1] (2): Niebo/ Ziemiá/ Przepáſci/ Wody/ tu ná tym mieiſcu zá iednę i zá iednáką ſię rzecz rozumieią to ieſt/ zá zmieſzáną/ grubą/ á nie kſzthałtowną máterią ktorą był Bog ſpráwił BibRadz I 1a marg; CzechRozm 128.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Informis, Nie kſtałtowny Mącz 7d.
Synonimy: 1. niecudny, nieforemny, nieumiarkowany; a. gruby; 2. niewyobrażony, niewyrażony.
ASt