[zaloguj się]
[pdf]

NIEPILNOŚĆ (20) sb f

Zawsze w pisowni łącznej.

e oraz o jasne.

Fleksja
sg pl
G niepilności
A niepilność niepilności
I niepilnością

sg G niepilności (3). ◊ A niepilność (9). ◊ I niepilnością (7). ◊ pl A niepilności (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Powolne, niechętne i niedbałe wykonywanie swojej pracy, powinności [w tym: czyja (15), w tym: G sb i pron (10), pron poss (4), ai poss (1)] (20): V Moyzeſzá ſtoi cżtery á dwádźieſćiá tyſięcy/ ktora roznicá nicżym ſię inym nieſtałá iedno niepilnoſćią piſárzow. BibRadz II 95d marg, *5v; BielKron 212v, 446; gdy około Páńſkiego dobrá/ niepilnośćią Vrzędnikow/ ſzkody ſie dźieią GostGosp 40.

W połączeniu szeregowym (1): Niechayże mi tá ſłábość y oźiębłość moiá [...] ſkłánia litościwą y łáſkáwą Bozką dobrotliwość twoię/ do niepotężnośći moiey pośilenia/ y wſzelkiey oźiębłośći y niedoſkonáłośći/ ábo niepilnośći oddalenia. LatHar 217.

W przeciwstawieniu: »pilność ... niepilność« (1): A gdyby ſtroná ktora ma przyſłucháć przyſyęgi nieſtánęłá: tedy da pilnoſć ſwoię zápiſáć/ á ſtrony przećiwney niepilnoſć. GroicPorz zv.

Szeregi: »niepilność i nieczystość« (1): Rácż mię ocżyśćić y wolnym vcżynić od káżdego grzechu/ od wſzelkiey niepilnośći y niecżyſtośći. LatHar 28.

»niedbałość albo (i) niepilność« (3): ále owſzem oſtrzegáiąc tego/ ábychmy tego [radości na ziemi i niebie] prze iáką niedbáłość álbo niepilność ſwą vżyć nie mieli RejPos 131v. Cf »za niedbałością i niepilnością«.

»niepilność i niewdzięczność« (1): A kto ma/ będźie mu przycżyniono: kto záſię nie ma (przez niepilność y nie wdźięcżność ſwoiey [!]) y to co ma/ będźie od niego oddalono LatHar 559.

»niepilność i oziębłość« [szyk 1:1] (2): Vſkarża ſię Hieronym S. ſuper Matt. ná ludzką ożiębłość y niepilność LatHar 261, 661. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»występki i niepilności« (1): Ia wſzyſtkie grzechy moie/ wſzelkie wyſtępki y niepilności moie/ kłádę w krwáwe rány twoie LatHar 71.

»niepilność abo zła sprawa« (1): ZAſmákowáłá dźiś bárzo/ Wiklefá kácermiſtrzá náuká/ [...] z ſtrony nie dawánia dźieśięćin: pod tym płaſzcżem/ że niepilność ábo złą ſpráwę w ſługách Kośćielnych vpátruią. LatHar 126.

Wyrażenia przyimkowe: »prze(z) niepilność« (3): Diar 72; powiedáli iż przez niepilność ſtrożá kłodnego vciekł. BielKron 169.
~ Szereg: »prze niepilność abo nieostrożność« (1): A cokolwiek ſię dobrego/ prze niepilność ábo nieoſtrożność náſzę/ do tego cżáſu opuśćiło/ rácż tego ſam miłośćiwie dołożyć/ y to nágrodźić. LatHar 30. ~

»za niepilnością« (3): Sąć abuſus w koſćyele/ ktore ſye milczkyem wkrádły/ zá nyepilnoſćyą przełożonych. KromRozm I N4.

~ Szereg: »za niedbałością i niepilnością« (2): IZ zá niedbáłośćią y niepilnośćią Sędźi częſtokroć ſie tráfia/ iż ſkazánia przećiwko Prawu y zwyczáiowi bywáią czynioné przez nie SarnStat 807 [idem] 810. ~

Synonimy: gnuśność, lenistwo, leniwość, niedbalstwo, niedbałość.

Cf PILNOŚĆ

JB