[zaloguj się]
[pdf]

OBYWAĆ (10) vb impf

o prawdopodobnie jasne (tak w o-); a jasne.

Fleksja
inf obywać
indicativus
praes
sg pl
3 obywå obywają
praet
sg pl
3 m obywåł m pers obywali
f obywała m an
fut
sg
3 m będzie obywåł
conditionalis
sg
3 m by obywåł

[inf obywać.] ◊ praes 3 sg obywå (1). ◊ 3 pl obywają (2). ◊ praet 3 sg [m obywåł]. f obywała (1). ◊ 3 pl m pers obywali (6). ◊ [fut 3 sg m będzie obywåł. ◊ con 3 sg m by obywåł.]

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.

1. Mieszkać, zamieszkiwać, przebywać; habitare Vulg [gdzie: w tym: w czym (6), nad czym (1), „gdzie” (2), „tam” (1)] (10): pan [...] ma być chwalon/ od tych ktorzy obywáią wmieſćie ſwiętego zebránia iego RejPs 71; Lech á Cżech [...] przyſzli pod gory gdzie pierwey obywáli Boemowie narod Niemiecki BielKron 317v, 254, 336, 336v [3 r.], 337, 430; [TomZbrudzBrul Lev 18/26; Przykazal też [Ezechijasz] ludu kthory obywał w Ieruzalem [Praecepit etiam populo habitantium Ierusalem]/ áby dawali cżęść máiętnośći ſwoiey kápłanom y Lewitom Leop 2.Par 31/4 (Linde), 1.Esdr 4/10 (Linde)].

[obywać miedzy kim: Káżdy cżłowiek z domu Iſráelſkiego/ bądź też gość álbo przychodzień/ ktory by obywał miedzy nimi [qui peregrinantur inter eos]/ ieſliże będzie pożywał krwie/ záſtáwię twarz ſwoią przećiwko niemu Leop Lev 17/10.]

[Szereg: »nie chodzić ani obywać«: Gdzież ieſt Pan/ [...] kthory nas przewiodł [...] przez źiemię po ktorey nie chodził mąż/ áni obywáł cżłowiek [in qua non ambulavit neque habitavit homo] Leop Ier 2/6 (Linde).]
Przen (1): Iáko ſie ſtháło Nierządnicą ono miáſto wierne/ pełne ſądu? Spráwiedliwość w nim obywáłá [Iustitia habitavit in ea] á teraz mężoboyce. Leop Is 1/21.
2. [Utrzymywać stosunki płciowe [z kim]: Kthoryby obywał z mácochą ſwoią [Qui dormierit cum noverca sua]/ á odkryłby ſromothę oycá ſwoiego/ niechay oboie śmierćią vmrze Leop Lev 20/11 (Linde), 2.Reg 12/11 (Linde).]

Synonimy: 1. bydlić, mieszkać, osiadać, zamieszkiwać; 2. »mieć sprawę«, obcować, spać.

Formacje współrdzenne cf BYĆ.

Cf OBYWAJĄCY, [OBYWANIE]

DDJ