[zaloguj się]
[pdf]

ODJĘTY (173) part praet pass pf

odjęty (108), odjęt (65).

o jasne.

Fleksja
sg
mNodjęt, odjęty fNodjętå, odjęta nNodjęté, odjęto
G Godjęt(e)j G
Aodjęty Aodjętą Aodjęt(e)
I I Iodjętym
L Lodjęt(e)j L
pl
N subst odjęté
G odjętych
A subst odjęt(e)
L odjętych

sg m N odjęt (25), odjęty (17); ~ (attrib) odjęty (2); ~ (praed) odjęt (24), odjęty 13); odjęt OpecŻyw, FalZioł MurzHist, Leop, BibRadz (5), BielKron, RejAp, WujJudConf, BudBib (2), StryjKron, NiemObr, PudłFr, odjęty WujJud MycPrz, SkarJedn; odjęt: odjęty CzechRozm (1:3), CzechEp (1:5), WujNT (2:1), SarnStat (2:1). ◊ A odjęty (2). ◊ f N odjętå (29), odjęta (24); ~ (attrib) -å (1); ~ (praed) -å (28), -a (24); -å KrowObr, BudBib (2), CzechEpPOrz (2), ArtKanc, GórnRozm, Calep, GórnTroas, WujNT (7); -a MurzHist (4), LubPs, GroicPorz, Leop (3), HistRzym, CzechRozm (4), ModrzBaz (2), NiemObr; -å: -a BibRadz (1:3), RejAp (3:1), RejPos (5:2), SarnStat (3:1). ◊ G odjęt(e)j (1). ◊ A odjętą (3). ◊ L odjęt(e)j [błędnie: odjętą] (1). ◊ n N odjęté (23), odjęto (16); -é (3), -(e) (20); ~ (attrib) -é (1); ~ (praed) -é (21), -o (16); -é PatKaz III, MurzHist, MycPrz, SkarŻyw (2), StryjKron; -o OpecŻyw, KromRozm I, OrzList, BielKron (2), RejAp, ModrzBaz (2); -é: -o Leop (1:2), BibRadz (6:1), RejPos (1:1), CzechRozm (3:1), WujNT (2:2), SarnStat (2:1). ◊ A odjęt(e) (1). ◊ I odjętym (2). ◊ pl N subst odjęté (23); -é (5), -(e) (18). ◊ G odjętych (2). ◊ A subst odjęt(e) (1). ◊ L odjętych (2).

Składnia dopełnienia sprawcy: odjęty przez kogo (10), od kogo (2) KrowObr, WujJudConf.

Sł stp s.v. odjąć, Cn brak, Linde bez cytatu; poza tym w objaśnieniu s.v. odjątek.

I. W funkcji właściwej (172):
1. O rzeczach pozostających w kontakcie fizycznym: odsunięty, zdjęty; wyjęty; oderwany, oddzielony (19):

odjęty od czego (8): A zwiążą napierſniká z obrączki iego z Obrączkámi Efodu/ táśmą Hiacyntową/ ták iżby leżał ná haftowániu Efodu/ á od niego áby nigdy odięt niebył. BibRadz Ex 28/28, Ex 39/21, Is 10/27; Márya Mágdálená przyſzłá ráno/ gdy ieſzcże ćiemność byłá/ do grobu: y widzi kámień odięty [lapidem sublatum] od grobu. BudNT Ioann 20/1. Cf Wyrażenie.

odjęt z czego (1): Iaſkier w możdżerzu ſthłucżony gdy będzie na gołe ciało prziłożon: zrani ono mieſcze á prawie ſwoią gorączoſcią przepali ſkorę kiedy przez nocz z mieſcza niebędzie odięt FalZioł I 56a.

W przeciwstawieniu: »przyłożon ... odjęt« (1): FalZioł I 56a cf odjęt z czego.

Wyrażenie: »od piersi (jest) odjęty« = ablactatus Vulg [szyk 3:1] (4): WróbŻołt 130/2, rr2; RejPs 204v; Bo z vſt niemowiątek/ y iákoby od piersi mátcżynych odiętych/ wykonał Bog chwałę ſwoię PowodPr 46.
Szereg: »oderwany i odjęty« (1): w kielká dni potym tákową muchę wypił/ ktora mu do ięzyká przyłnęłá/ y od żadnego lekárzá niemogłá być oderwána y odięta. KrowObr 39.
Przen (7): Y ſtánie ſię dniá onego że odięte będźie brzemię iego od rámion twoich á iárżmo iego od ſzyie twoiey BibRadz Is 10/27; NiemObr 83; Zydowie máią ieſzcze zaſłonę ná ſercu ſwoim/ gdy czytáią piſmo/ ktora przez wiárę w Chriſtá Páná bywa odięta. WujNT 2.Cor 3 arg, 2.Cor 3/16.

odjęt od czego (1): Nie będzye odięt mąż s pokolenia twego od ſtolcá kroleſtwá Izráelſkiego BielKron 77v.

odjęt z czego (1): obacż iſz ći vmárli w grobiech ſktorych wnętrznośći duch ieſt odięt/ nie będą tobie oddáwać chwały áni ſpráwiedliwośći. BudBib Bar 2/15.

odjęty czemu (1): Calep 1024a cf W przeciwstawieniu.

W przeciwstawieniu: »odjęty ... obrocony« (1): Succisivus tempus, quod subtrahitur rebus magis seriis ut ad aliquem usum accomodemus – Czas pilnieiſzim ſprawon [!] odięti a do mnieiſzich obroconi. Calep 1024a.

a. O ludziach: rozdzielony z kimś [od kogo] (2): CzechRozm 264; Iáko długo z ſobą oblubieńcá máią/ nie mogą pośćić. Aleć przyidą dni gdy od nich odięty będźie oblubieniec WujNT Mar 2/20.
b. Wykreślony z tekstu (1):

W przeciwstawieniu: »odięty ... wzięty« (1): iż ilekroć miáſtá/ któré w téy kopiiéy Przywileiu ſą wypiſáne y wyráżone/ álbo iedno któré z nich w tákowym nawysſzégo práwá ſądźie ſpráwę ábo ſpráwy [...] przez áppellácią wwiedźioné będą mieć: tedy gdy oné Miáſtá będą odięté y odpráawioné [illis amotis et exclusis JanStat 1018]/ inné Miáſtá ná mieyſce ich z innémi pozoſtáłémi niech będą wźięté y wſtáwioné. SarnStat 953.

Szereg: »odjęty i odprawiony« (1): SarnStat 953 cf W przeciwstawieniu.
2. Odłączony od jedności politycznej [od czego] (1): którą źiemię/ ácz przeſławnéy pámięći Król Káźimiérz [...] od Korony Polſkiéy iáko od właſnégo ćiáłá iéy odiętą mieć chćiał SarnStat 1187.
3. Który przestał istnieć lub nie zaistniał, którego ktoś nie ma (przestał lub nie zaczął mieć), nie doświadcza: zlikwidowany, którego ktoś został pozbawiony; ademptus Mącz, Modrz, JanPrzyw; ablatus Vulg, PolAnt; absconsus Vulg; expulsus PolAnt; ereptus Mącz; depuesus JanStat (141): PatKaz III 101; W tenże dzień wſzytki źrzodłá przepaśći wielkich porwáły ſię (marg) Kres wodam zámierzony y przerwan był y odięt. (–) BibRadz Gen 7/11, Dan 7/14; Władza iego/ władzą wiecżną/ ktora nie będzie odięta BudBib Dan 1/14; CzechRozm 124.

odięty od kogo (9): OpecŻyw [61]; TarDuch C2v; BibRadz Matth 21/43, Luc 10/42; RejPos [310]; Mária nalepſzą cząſtkę obráłá/ ktora od niey odięta nie będźie. WujNT Luc 10/42, Matth 11/43, s. 392.

odjęt z czego (1): áby wſzytki Práwá y Státutá koronne [...] były przeyźrzáné: áby z nich róznicá wſzytká/ y ſzkodliwa wątpiénia przyczyná byłá odiętá [tolleretur JanStat 141]. SarnStat 55.

odjęty komu, czemu (6): GroicPorz t2; BibRadz Dan 7/12; Moc iego [Boga] moc wiecżna/ kthora iemu nigdy odiętha nie będzie RejPos [136], 192v; SkarŻyw 368; WujNT 464 marg.

W przeciwstawieniach: »dan(y) (4), przeniesion ... odjęt(y)« (5): OpecŻyw [61]; A przetoż powiedam wam/ iż będźie odięte od was Kroleſtwo Boże/ y będzie dane narodowi ktoryby podał owoc iego. BibRadz Matth 21/43; który [Kościół Chrystusow] począwſzy ſię widomie od Ieruzálem/ odięt był od Zydow/ y przenieśion do Pogánow WujNT 393, Matth 21/43, s. 392.

W charakterystycznych połączeniach: biskupstwo (jest) odjęte(-y, -o), ewanjelija, kościoł, kres, krolestwo (boże) (4), moc (3), panowanie, rożnica, słowo boże, władza, włodarstwo, zwierzchność.

Frazy: »odjęt jest grzech, odjęta jest złość« (1:1): Leop Is 27/9; Otom dotknął tym warg twoich/ áby odiętá byłá złość twoiá [et recedet iniquitas]/ y áby oczyſćion był grzech twoy. BibRadz Is 6/7.

»odjęta jest przyczyna« = zapobieżono [szyk zmienny] (2): miedzy dwunaśćią Apoſtołow iednego Pan obrał/ áby poſtánowiwſzy Głowę/ byłá odięta przyczyná odſzczepieńſtwá. WujNT 390; SarnStat 55.

»odjęt jest żywot [czyj] z ziemie« = ktoś przestanie żyć na ziemi (1): wiek iego y kthoż wypowie? abowiem odięt ieſt żywot iego z ziemie [tollitur a terra vita eius]. BibRadz Act 8/33.

Przen (3):

odjęt komu (2): Odiętá tedy śćiáná tá/ nie pogánom tylko/ żeby ſie ku żydom przyłącżyć mogli. CzechRozm 78v, 78v.

Wyrażenie: »odjęt z pośrzodku« (1): Ktory do Efeſkich piſząc/ to twierdzi [...]/ że iuż tá śćiáná/ ktorą byli miedzy ſobą żydowie z pogány przegrodzeni/ odiętá ieſt z pośrzodku przez Chriſtuſá CzechRozm 78v.
a. O dobrach materialnych i niematerialnych, terytoriach, prawach, stanowiskach: odebrany; przywłaszczony, zagrabiony; zdobyty (51): Leop Is 17/11; Clarigatio, Vpominánie o rzeczy odyęte. Mącz 55d; Moſkwá poráżoná y Dziáłá odięte. StryjKron 782 marg, 687; nákázuiąc reſtituciią dóbr Duchownych vigore ſądu Kápturowégo odiętych. SarnStat 876, 108.

odięty od kogo, od czego (12): Leop Luc 19/26; BibRadz Luc 8/18; RejAp 40v, 69v; RejPos 82v; portow y Wyſpow przezeń wiele ieſt odiętych od Koro. MycPrz II Cv, II C2; CzechRozm 166v [2 r], **2v; WujNT Luc 8/18; SarnStat 12.

odjęt z kogo (1): Nie będzye odięte doſtoieńſtwo/ to ieſt/ Sceptrum krolewſkie z Iudy BielKron 18v.

odjęty komu, czemu (18): MiechGlab **7v; LubPs R4v; Leop Matth 13/12; Iozeſowi dáne ieſt práwo pierworodźieńſtwá/ á odięte Rubenowi. BibRadz 1.Par 5 arg; Mącz 102c, 358d; RejPos 185v; CzechRozm 217v; ModrzBaz 100; SkarJedn 396; CzechEpPOrz **v; PudłFr 63; Dearmatus – Ten ktoremu bron odietą. Calep 288b; káżdy któryby praetenderet żeby mu bona nullo iure były odięté/ ma ná piérwſzé á nadáléy wtóré Roki źiemſkié [...] dáć ſie wpiſáć w Reyeſtr. SarnStat 140; Iż też Poſłowie ſkárżą ſie/ że przez Zydy wſzyſtki hándle y żywnośći Mieſczánóm á poddánym náſzym ſą odięté SarnStat 266, 94, 214. Cf odjęty komu ku czemu.

odjęty komu ku czemu [= aby ktoś czegoś nie robił] (1): Ieſli ieſt wywołány/ [...] ieſli márnotrawcá/ ktoremu dla łotroſtwá odięte ſą dobrá ku ſzáffowániu GroicPorz t.

W przeciwstawieniach: »odjęt(y) ... dan(y) (5), przydan, wrocony« (7): iż káżdemu ktory ma będzie dano/ y będzie obfitował: á od tego ktory niema/ y to co ma odiętho będzie od niego. Leop Luc 19/26, Matth 13/12; BibRadz 1.Par 5 arg, Luc 8/18; RejAp 40v; WujNT Luc 8/18; Cło przez Miſtrzá odięté ma być wróconé. SarnStat 1073 marg.

W charakterystycznych połączeniach: broń (jest, są) odjęta(-o, -e), cło, dobra (bona) (4), działa, księstwo, łodzie, miasta, porty, poświątne, prawo, rzeczy (2), strzelba, wyspy, zamki, żwwo, żywności.

Frazy: »dusza jest odjęta« = ktoś zostanie zabity (5): Gdyż on [Bóg] gdy chce nayhárdſzemu duſzá będzye odyętá. LubPs R4v; mowiſz duſzy ſwoiey/ vżyway teraz w roſkoſzach ſwoich/ á niewieſz ieſli nie teyże nocy będzye odięta od ciebie. RejPos 82v, 185v.

»wolność jest odjęta« (2): áby wolność ſtárodawna Polſka/ wierzenia y chwalenia Bogá/ [...] byłá záhámowána: y przez gwałthowne iákieś/ do wiáry Rzymſkiey wſzytkich przyćiſkánie/ odięta. CzechEpPOrz *4v, **v.

»żywot ma być odjęty« (1): oni obwinieni zá ſpráwiedliwe bywáią pocżytáni/ y żywotá doſtępuią/ ktory im przez potwarz miał być odięty. CzechRozm 217v.

Wyrażenia: »gwałtem odjęty« (1): ieſli który z duchownych [...] to Poświątné otrzyma: a byłoby temu kośćiołowi álbo tey oſobie duchownéy/ która w poſseſsiiéy ieſt/ nieporządnie albo gwałtem odięté [vi vel violentia esset depulsa JanStat 236] SarnStat 214.

»przez moc odjęty« (1): Iflandſkiey źiemie miáſtá niktore/ iáko ná imię Rigá/ [...] łácnoby od nas odſtąpiło/ ábo prżes moc było odięte/ gdyby nieprzyiaćiel baczył náſze zátárgnienie w walkách MycPrz II C2.

»prawem odjęt« (2): gdy to co práwem nam służy/ práwem niemoże być odięto [iure repeti non possunt] ModrzBaz 63v, 100.

Szeregi: »oddalon i odjęt« (1): á to cobykolwiek nieſłuſznie od téy korony oddalono y odięto było [alienatum vel ademptum esset JanPrzyw 53]/ wedle możnoſći náſzéy zdobić [lege: zdobyć]/ y do iednośći korony przyłączyć SarnStat 12.

»odjęty i wydarty« (2): Omnia ista nobis adempta atque erepta sunt, Vſzyſtki ty rzeczy nam ſą odyęte y wydárte. Mącz 102c; rzecż to nie podobna/ ábyś tę dawną wolność wſzytkim ſłużącą/ chćiał w cżęśći niektorym wydzieráć: [...] ábo ná to rádzić/ żeby im byłá odięta y wydárta. CzechEpPOrz **v.

W przen (7): BielKron 18v; zepchniona też będzie pychá Aſzurowá/ á laſká Micraimſka odięta będzie. BudBib Zach 10/11; CzechRozm 166v [2 r.], **2v; Złość ludzka/ nigdyć tego błogoſłáwieńſtwá Chryſtuſowego wydrzeć tobie [stolico rzymska] nie mogłá: áby ten poſag twoy odięty tobie był SkarJedn 396; Biédny kąſek/ co był ſpadł z páná mégo ſtołu: Y ten mi odięt PudłFr 63.
α. Odebrany od tego, kto sobie uprzednio przywłaszczył lub komu dano (7): Swyętokradſtwo yeſt gdźye yuż nye tylko czyſtoſć bywa pokalaná/ ále też to co yeſt Bogu ofyárowáne/ bywa odyęto KromRozm I Iv; GroicPorz kk3; BudBib Is 49/25; Infląty mogą być gruntownie incorporowáne ku Koro. zá/niego/ á Zamki y miáſtá przywrocone ktore odięte ſą MycPrz Dv, I [C]2v.

odjęty komu (2): O rzeczách odiętych Złodźieiowi przy poimániu. GroicPorz kk2v, oo4v.

β. Zabroniony (o posiadaniu, korzystaniu) (4):

odjęt komu (3): To widźiſz/ iż kiedyby im kordy ábo pomſtá z obroną pozwoloná byłá od Páná/ nigdy ſie z vbićia nie weſelili. ále rádſzey o pomście/ odpowiedzi/ ábo ácż nic o obronie myſlili: Ale iż im iuż to przez duchá świętego odięto było: przeto ſie miáſto pomſty y obrony weſelili. CzechRozm 236; Cżemu z waśni chceſz áby to drugiemu było odięto/ co ty ſobie ku pocżćiwośći być rozumieſz [tj. noszenie kosztownych strojów]? ModrzBaz 50v. Cf »prawem odjęt«.

Wyrażenia: »odjęt gwałtem« (1): ia żonę poiąwſzy/ nicem nieuczynił przećiw Koſćiołowi Bożemu/ y przećiw zwyczáiowi iego. A iż to było odięto gwałtem w Láćinie/ iam ſye tego ważył/ ábych to wznowił OrzList e.

»prawem odjęt [komu]« (1): zábieży ſię łácno tákowym wykłádom/ ieſliże práwem odiętá im będźie [lege ... eis erit adempta] moc ſkupowánia ſzołtyſá ſwego ModrzBaz 100.

b. O łaskach bożych: nie udzielonych lub których Bóg przestał udzielać (7):

odjęty od kogo (5): obfituiące ſą wſſey łáſki vſtá twoie/ bo oſobliwemiś ieſt boſkiemi dáry obdárzon ktore nigdy od ćiebie niemogą być odięte. RejPs 67v; MurzHist 04v; Leop Iob 38/15; RejPos 49v; CzechRozm 216v.

odjęty komu (2): dobrodźieyſtwá Boże będą odięte themu ktory ich nieobrácał ku pożytkom bliznych ſwoich. BibRadz II 17a marg; WujJudConf 210.

W przen (1): Odiętá będzie od niepobożnych ſwiáthłość iego Leop Iob 38/15.
c. O ludziach zabranych przez Boga z jakiejś społeczności (10): ponieważ iuż odięty ieſt ten/ kthory zátrzymawał: tedy iuż też ieſt Antichriſt. CzechEp 373.

odjęty od czego (1): Nie będźię [!] odięty od Iudźinego domu ten ktoryby na ſobie miał zwierzchność CzechRozm 167.

odjęt z czego (1): iákom vczynił przymierze z Dawidem oycem twem mowiąc/ Nie będźie z ciebie odięt mąż pánuiący nád Izráelem. BibRadz 2.Par 7/18.

Wyrażenie: »odjęt z pośrzodku« [szyk 4:3] (7): CzechEp 353, 354, 355 [2 r.], 373; NiemObr 158; tylko áby ten ktory trzyma teraz/ niech trzyma/ áż odięt będźie z pośrzodku [donec de medio fiat]. WujNT 2. Thess 2/7. [Zawsze przekład tego samego tekstu.]
d. O władzach psychicznych [komu czym] (1):
Wyrażenie: »pamięć odjęta« (1): Venenis erepta memoria, Czáry komu pámięć odyęta. Mącz 479c.
e. O czynach, stanach, uczuciach: którego ktoś nie robi, nie czuje, nie przeżywa (31): áby wſzelkié podeźrzánié y nieprzyiaćielſki ſpoſób/ y z tąd y z owąd między námi y z ſtrony Miſtrzá y Zakonu iego we wſzyſtkim był odięt SarnStat 1069.

odjęty od kogo (10): A żeby śię był kiedy mógł Iudáſz práwdźiwie vpamiętać/ temuć iá iście niewierzę/ Bo od niego ta moc odięta była/ iako i iá czuię że i odemnie ieſt odięta. MurzHist K2v; Wſzeláka przykrość/ y popędłiwość/ y gniew/ y wołánie/ y złorzecżenie/ niech będźie odięte od was/ z wſzelaką złością. BibRadz Eph 4/31, Am 6/7; tho ieſt ſtrách nád ſtráchy kto iuż ma ná on cżás przydź ná wiecżny vpadek ſwoy/ á iż iuż nigdy odięth nie będzye mogł być od niego. RejAp 160v; RejPos 127, 128, 128v; BudBib 4Esdr 8/52[53]; WujNT Eph 4/31.

odjęty komu (6): wſzyſtka moc wiary ieſt mi odięta MurzHist I3v, L2; BibRadz II 141a marg; StryjKron 105; GórnTroas 21; WujNT 133.

W charakterystycznych połączeniach: bluźnienie jest odjęte(-y, -a), gniew, moc (4), nieprzyjacielski sposob, pociecha, podeźrzanie, pokof popędłiwość, przykrość, rozkoszy, ufanie, wesele, wołanie, złorzeczenie.

Fraza: »odjęta jest nadzieja« = ablata est spes Vulg (2): gdy iuż áni ſlońcá áni gwiazd było widáć przez wiele dni/ á burza nie máła nádchodziłá/ iuż odięthá byłá nádzieiá wſzyſtká zdrowia náſſego. Leop Act 27/20; WujNT Act 27/20.
Wyrażenie: »dobra myśl odjęta« (1): Przywróć mi dobrą myśl/ prze móy grzech odiętą KochPs 77.
Szereg: »odjęty być i ustać« (1): Odięte ſą im y vſtáły ich roſzkoſzy/ gdy ſię słowo Boże ziáwiło. BibRadz II 141a marg.
W przen (2): Korzeń złośći ſktorym wy nic cżynić nie maćie/ á niemoc y mol odięt ieſt od was BudBib 4.Esdr 8/52[53]; iż ći mili nowi Kátholikowie máiąc iuż w tey mierze odięty ſmák duſzny/ [...] nie mogą inácżey mowić y cżynić CzechEp 109.
α. Uniemożliwiony (7): przez nie [szkody] chwałá Boża bywa vmnieyſzona: obroná Kośćielnéy wolnośći bywa odięta SarnStat 922, 178; Iákie dla odiętey iurysdicyey ſzkody od heretyków kośćioł podiął. SkarKazSej 700b marg.

odjęty komu (4): Powiedźiałem ći pierwey/ iż po wielkiey częśći/ prżelożonem w Polſcze odięta ieſt władza/ á ieſcze ták rżekę/ że y Krolowi ſámemu. GórnRozm D2; SarnStat 178, 922. Cf odjęty komu od czego. [Cf też a. odjęty komu SarnStat 266.]

odjęty komu od czego [= aby ktoś tam czegoś nie robił] (1): iezioro niktore bárdzo ſzerokie/ przenágábánim Diabelſkim od vżywánia y łowienia ryb ludziom było odięte StryjKron 350.

β. Zabroniony (o możliwości udziału) (2): Stądći poſzły Wigiliae/ to ieſt/ czuynośći y nocowánia ná modlitwách/ ktore były w pierwſzym kośćiele zwyczáyne wſzytkim Chrześćijánom/ ná káżde vroczyſte ſwięto. [...] Ale po tym dla ſłuſznych przyczyn odięte/ doſtáły ſię ſámym Zakonnikom. WujNT 116.

odjęt czemu (1): zazdrośćiwy Cżárth y tego nie zámieſzkał/ áby był y tego nie odiął w Koſciele Páńſkim/ iż właſna náuká ięzykowi każdemu wſzędy byłá odiętá. RejPos A6v.

f. O sytuacjach i oddziaływaniu zewnętrznym: któremu ktoś nie podlega, którego nie otrzymał (6): A gdy ſie było podnioſlo ſerce iego/[...] ſlożon ieſt z ſtolcá kroleſthwá ſwego y ſlawá iego odiętá ieſt Leop Dan 5/20.

odjęty od kogo (2): RejAp 40 [2 r.] cf Wprzen.

odjęty komu (2): BielKron 200v; Posłuſzeńſtwo tefz beſtyi napoły odięte cżłeku ieſt SkarŻyw 262.

W przeciwstawieniu: »odjęt... zgotowany« (1): BibRadz I 143c marg cf W przen.

W przen (3): známionuie nam/ iż ſrogość y gorzkość Grzechu Smierći y Piekła iuż ieſt odięthá/ á słodkość łáſki y miłolierdźia/ nam ieſt zgotowána BibRadz I 143c marg; koroná zapłáthy twoiey nigdy tobie zginąć áni od ciebie odięta być nie może. RejAp 40, 40.
g. O cechach, które przestały być czyjąś właściwością (7):

odjęty komu, czemu (4): Niemoże cie zákon obwiniać/ Bo przekłęſtwu iego moc odięta MurzHist Fv; BibRadz Iob 6/13; RejAp 165v; ieſli któré rzeczy w przerzeczonych przywileiách były trudné/ tedy będą obiáſnioné: á ktorá były wątpliwé/ wątpliwość im będźie odięta [ambigua omni dubietate carebunt JanPrzyw 13] SarnStat 890.

odjęty czym (2): Magnes gdi będzie obmazan ſokiem cżoſnkowym, albo zczebule/ nie pociągnie żelaza. A gdyby mu chciał zaſię mocz iego przywrocić odiętą tym cżoſnkiem/ tedy gi namocż w kozłowey krwi FalZioł IV 55d; Záſię tych każe obieráć/ ktorzyby ſie Páná Bogá bali/ przetho iż boiáznią Bożą wſzytki pożądliwośći odięte bywáią Phil L2.

Fraza: »siły [czyje] odjęte są« = ktoś utracił siły na skutek starości (1): Azaż nie ieſt thák iż ſobie pomoc nie mogę/ á śiły moie odięte mi ſą [subsistentia expulsa est]. BibRadz Iob 6/13.
Przen (1):
Szereg: »rozburzony i odjęty« (1): Zápalona ieſt tá Winnicá y wycięta/ rozburzoná wſzytká iey pierwſza kraſá, y odięta ArtKanc 117.
4. Uratowany (2): A ták mię Dionizya kazáłá zábić/ álem przez zboyce odiętá HistRzym 25v.

odięt komu (1): OpecŻyw 84 cf W przen.

W przen (1):
Wyrażenie: »odjęt z [czyich] ręku« (1): odtychmiáſt Iudáſs ſſukál podobnégo cżaſu ij mieſtza/ iakoby mogł wydatz Iezuſſa kromiá tluſſcżé aby ijm nie odięt z ijch ręku. OpecŻyw 84.
5. Unieważniony (5): Przyrodzenie cżłowiecże/ vſtáwá małżeństwa/ y blogoſláwieńſtwo boże nie ſą przez grzech odięte BibRadz I 3a marg; WujJud 149v; iż grube ony á ćieleſne ofiary/ ktorymi Zydzi chwalili Bogá/ [...] miáły być odięte WujNT 318; W Ziemi Chełmſkiéy Roki Ziemſkié ſześćkroć do Roku bywáią ſądzoné czáſow trudnych y niepogodnych. Przeto vſtáwiamy/ áby dwoie Roki były odięté SarnStat 730.
Szereg: »odjęty i skażony« (1): ACZ dla odkupienia vbogich ludźi vtrapienia Czeſné/ álbo pamiętne/ któré zwykło bydź Sędziému gdy którą rzecz ſkázował dawáné/ było odięté y práwie ſkáżoné [fuerit sublata et extincta JanStat 502] SarnStat 817.
** Bez wystarczającego kontekstu (4): Exemptus alias, Wyyęty/ Odyęty. Mącz l02d; Calep 9b, 304a.
Wyrażenie: »precz odjęty« (1): Demptus, Precz odyęty. Mącz 103a.
II. W funkcji przymiotnika; z przeczeniem: Którego nie można kogoś pozbawić [czym] (1): ſroga rzecz gniew niewieſći [...] Bo to iuż gniew ni rożumem/ áni ſłowy odięty RejJóz C4v.

Synonimy: I.1. oddzielony, oderwany, odłączony, 3.a. wydarty; 5. skażony.

Cf NIEODJĘTY, ODJĄĆ

MM