[zaloguj się]
[pdf]

1. ODZIEWAĆ (15) vb impf

odziewać (15), [odziwać].

o oraz a jasne; -e- Mącz (3), -é- (2) OpecŻyw, KochPs.

Fleksja
inf odziewać
indicativus
praes
sg pl
1 odziéwåm
3 odziéwå odziéwają
praet
sg pl
2 m -ś odziéwåł m pers -ście odziéwali
3 m odziéwåł m pers
imperativus
sg
2 odziéwåj
conditionalis
sg
2 m byś odziéwåł

inf odziewać (1). ◊ praes 1 sg odziéwåm (4). ◊ 3 sg odziéwå (2). ◊ 3 pl odziéwają (1). ◊ praet 2 sg m -ś odziéwåł (2). ◊ 3 sg m odziéwåł (2). ◊ 2 pl m pers -ście odziéwali (1). ◊ imp 2 sg odziéwåj (1). ◊ con 2 sg m byś odziéwåł (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przyładów) ‒ XVII(XVIII) w.

1. Wkładać ubranie na siebie lub kogoś, ubierać (się); circumvestire, investire, vestire Mącz, Cn; amicire Calep, Cn; circumamicire, circumornare, induere vestes, ornare, super in tegere, supervestire, tunicare Cn (13): Vestio, Odziewam/ odzieniem opatrzuyę. Mącz 490c, 490d [2 r.].
Zwrot: »[czym] grzbiet odziewać« (1): Stroyże ſię ty żałobnie/ á czarnymi płáty Sćiánę/ woz/ tákże y grzbiet odźieway gárbáty. ZbylPrzyg B2v.
Przen [kogo, co czym] (3): gdy wiátr [...] Chmurą niebo odźiewa GrabowSet Fv; W prześćierádłoś obwinion/ ábyś nas odźiewał/ Láſką y pobożnośćią GrabowSet P4v.

W porównaniu (1): Który śniegiem/ by wełną/ polá odźiéwá KochPs 213.

a. Zaopatrywać kogoś w coś do ubrania; vestem praebere a. praehibere Cn [kogo] (6):

W połączeniach szeregowych (3): CzechEp 59; drudzy vbogich ná obiády/ ná wiecżerze bierzą/ odźiewáią/ ochędażáią/ y potym vdárowawſzy ná ich mieyſce ie záś odwożą. ReszList 176; Dźiękuię tobie/ żeś mię od pocżątku żyćia mego záwżdy karmił/ odźiewał/ chował/ dodáiąc potrzebnych rzecży tęmu ćiáłu memu nikcżemnemu. LatHar 566.

W przeciwstawieniu: »odziewać ... obnażać« (1): ſkoro vbogiego náydował/ onego odziewał/ á ſam ſiebie obnażał SkarŻyw 496.

Przen (2):

W połączeniach szeregowych (2): Bośćie mię w moich vbogich karmili/ odźiewáli/ opátrowáli. SkarKaz 552a, 279a.

2. Okrywać z wierzchu, przykrywać; zawieszać, obijać; advelare, circumtegere, convestire, cooperire, obtegere, operire, praetegere, subtegere, tegere, velare Cn [kogo, co] (1):

[odziewać czym cf 1. »grzbiet odziewać«.]

Zwrot: »odziewać ododziane« (1): Piotr ſwięty powiedziáł/ ijż gdy na ktorym mieſtzu ſ nim ſpali/ tedy Iezus mily wſtáwſſy w nocy/ z láſki odziéwál ie ododziáné OpecŻyw 40.
*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Amicio – Okriwam, odziewąm. Calep 60b; [Amicio Odżiwam/ obwiiam UrsinGramm 271].

Synonimy: 1. oblekać; 2. ogarniać, okrywać, pokrywać.

Formacje współrdzenne cf DZIAĆ.

Cf ODZIEWAN

MM