« Poprzednie hasło: OSES | Następne hasło: [OSESKOW] » |
OSESEK (6) sb m
osesek (5), osęsek (1); osesek Mącz (3), SienLek, Calep; osęsek CzechEp.
oſ- (5), oſs- (1).
Pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w o-; w Mącz pisane dużą literą); pierwsze e jasne; drugie e prawdopodobnie jasne (tak w -ek).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | osesek | oseski |
G | oseska | osesk(o)w |
A | oseska |
sg N osesek (4). ◊ [G oseska.] ◊ A oseska (1). ◊ pl N oseski (1). ◊ [G osesk(o)w.]
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.; poza tym XVII – XVIII w: osysek.
Znaczenia
1. Dziecko lub młode zwierzę ssące jeszcze matkę; lacteus homo a. porcus Mącz, Cn; nefrens Mącz (5): Lacteus porcus, Oſeſek/ proſiątko które yeſzcze ſie. Mącz 181b, 136b, 329b; Ale gdy kto we wnątrzu ná trzewách wrzod czuie: ma wźiąć młode ſzczenie/ ma ie ná żywot położyć [...]: twierdzą to niektorzy/ iż on wrzod onym potem wſzczęnię wnidźie/ gdy ieſt tłuſty oſeſek SienLek 100v; Sacres porci – Oſsesek. Calep 936a; [Weźmi Dryakwie/ aqua viti mocżu chłopięcego/ oſeſká/ káżdego zárowno. SienHerb 541a; Oſek/ Haedus, agnus, porcellus nondum ablactatus. oſeſek/ dim: Volck Ppp3].
[Szereg: »od dzieci aż do oseskow«: y popálili miáſtá ich/ á Damáſzczány mieczem wyſiekli od mężá áſz do niewiáſty/ od dźieći áſz do oſeſkow FlawHist Gv.]
2. Małe, najmłodsze dziecko (1): Iáko tedy ná on cżås ſtárſzy brát Izmáel/ [...] prześládował Izááká/ máłego ieſzcże oſęſká CzechEp 41.
Synonimy: 1. niemowiątko, niemowlę; 2. dziecię, dziecina, dziecko.
MŚ