[zaloguj się]
[pdf]

PŁAWIĆ (10) vb impf

a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
inf pławić
indicativus
praes
sg pl
3 pławi pławią
praet
sg pl
3 m pławił m pers pławili
conditionalis
sg
3 m by pławił
impersonalis
pławi(o)no

inf pławić (1). ◊ praes 3 sg pławi (1). ◊ 3 pl pławią (3). ◊ praet [3 sg m pławił.] ◊ 3 pl m pers pławili (3). ◊ con 3 sg m by pławił (1). ◊ impers pławi(o)no (1).

Sł stp notuje, Cn w innym znaczeniu, Linde XVII – XVIII w.

1. Przewozić, transportować wodą [co (5), kogo (1)] (6): Calag 593a; [Veniſſe eas ſaluas audiui ex nauta q illas uexerat Słyſſałem ich przyiecháć zdrowe od żeglarza ktory ich płáwił. TerentMatKęt N6v].

pławić czym (2): BielKron 430; Puść ſię do Swiećia áż pod ſámą bronę: Támże też rzecżká co nią płáwią láſy KlonFlis G3.

pławić po czym (2): A w ten cżás ow przekop pámięći godny robiono około Káźimierzá Krákowfkiego/ w ktory poł Wiſły wpuſzcżono/ á po nim płáwiono ſol y drwá ná doł. BielKron 375, 311v.

pławić dokąd (2): gdy náſzy płáwili do Gdańſká: Wáńcżos/ ſmołę/ zboże/ [...] Pruſowie pobráli to do miaſtecżká Nowego BielKron 392, 430.

2. Zanurzać w wodzie, oczyszczać [co] (1):
Szereg: »pławić a płokać« (1): Słyſzałeś iáko rybitwi płáwili á płokáli [descenderant et lavabant Vulg Luc 5/2] ſiatki ſwoie RejPos 174.
3. Topić kruszce w celu oczyszczenia [co] (3):

W porównaniach (2): RejPos 187v; Włóż w ogiéń ſerce moie [ure renes meos et cor meum Vulg Ps 25/2]: iáko kruſzec złoty Pławią/ ták y ty ſprobuy mey cnoty. KochPs 36.

Przen (1):

W porównaniu (1): Gdyż tho ieſt wola á przeźrzenie iego ſwięte/ áby záwżdy miał iáko ná probie Koſcioł ſwoy á wierne ſwoie: á iżby ie ſobie pławił iáko złotnik płáwi á przecżyſcia złoto ſwoie RejPos 187v.

Synonim: 3. topić.

Formacje współrdzenne: pławić się, dopławić się, odpławić się, przepławić, przepławić się, przypławić, przypławić się, rozpławić, spławić, wypławić, wypławić się; przepławiać, przepławiać się, wypławiać.

Cf PŁAWIENIE, PŁAWION

JR