[zaloguj się]

POCZYTAĆ (279) vb impf i pf

impf (174), pf (37), impf a. pf (68); impf [w tym: praes (109), praet (29), part praes act (21), inf (8), imp (4), fut złożone (3)] ZapWar, FalZioł, RejPs 213, LibMal, SeklKat K3, M4, Nv, Q4v, R, Y4v, MurzHist L2, Rv, MurzNT 3v, KromRozm III, LubPs Ev marg, H3v, GroicPorz g3, hv, m3v, x4, KrowObr 84v, 156v, RejWiz 30v, Leop Iob 18/3, 30/1, 7, Ps 87/5, RejZwierz, BibRadz *7, I 113d marg, Iob 13/5, 24, 2.Mach 8/35, Rom 14/5, OrzRozm, BielKron, KwiatKsiąż N3v, Mącz 111a, 284a, 309d, 333b [2 r.], [407]d, 428c, 466a, 486a [2 r.], 500a, RejAp 83v, GórnDworz K8v, V3, GrzepGeom, RejPos 1, KwiatOpis, RejZwierc 115, 147v, 158v, 169, WujJud 28, 53, 95v, 195, WujJudConf 95, 102, 212, 215, BudBib Ps 87/4[5], Prov 6/30v, Is 2/22, Mal 3/15, Strum, BiałKaz M, BudNT przedm dv, Iac 1/2, 2.Petr 3/15, Kk3 [2 r.], CzechRozm 67v, 95v, 100v, 112v, 116, 208v, 210v, 226, 235v, ModrzBaz 3v, 15v, 56, 56v, 62v, 71, 86v, 139v, SkarJedn 350 [2 r.], 357, KochOdpr, SkarŻyw 92, 139, 142, 268, [282] [2 r.], 297, 356, 362, 392, 459, StryjKron 220, 482, CzechEp *4, 43, NiemObr 32, 84, 88, 145, 154, KochFr, ReszPrz, ReszList, WerGośc, KochPieś, KochTarn, ArtKanc 29v, KochWr, ZawJeft, KochPij, GrabowSet, LatHar 394, WujNT przedm 27, s. 481 marg, Rom 4/6, s. 534 marg, 537 marg, 2.Cor 2/3, Philipp 3/8 [2 r.], 2.Thess 3/15, s. 731 marg, 1.Tim 7/5, Hebr 11/26, Yyyyy4, SarnStat 439, 817, 886, PowodPr, SkarKaz 85b, CiekPotr 19, SzarzRyt; pf [w tym: praet i con (27), fut (6), inf (2), imp (1), part praet act (1)] RejPs 48, MurzHist G4, KrowObr 156v, Leop Gen 15/6, 31/15, Philipp 3/7, 8, BibRadz Ps 105/31, KwiatKstąż I2v, L, Mącz 323b, 473d, RejZwierc 162, WujJudConf 97, BudBib 1.Reg 13/34, Iob 6/26, Ps 105/31, Os 8/12, BudNT 1.Tim 1/12, Iac 2/23, CzechRozm 163, 211v, ModrzBaz 2v, SkarŻyw 47, 76, 414, KochMuza, WisznTr, LatHar 251, WujNT Rom 4/8, 22, Gal 3/6, Philipp 2/6, s. 687, Philipp 3/7, 1.Tim 1/12, SkarKazSej.

o oraz a jasne.

Fleksja
inf poczytać
praet
sg pl
1 m poczytåłem, -m, -em poczytåł m pers
n subst -chmy poczytały
3 m poczytåł m pers poczytali
f poczytała m an
fut
sg
1 m poczytać będę
2 m będziesz poczytåł
3 m będzie poczytåł
imperativus
sg pl
2 poczytåj poczytåjcie
conditionalis
sg pl
1 m poczytåłbym, bych poczytåł m pers byśmy poczytali
2 m by poczytåł m pers
3 m by poczytåł m pers by poczytali
f by poczytała m an
impersonalis
praet poczytåno
con by poczytåno
participia
part praes act poczytając
part praet act poczytawszy
inne formy
praes i fut sg 1 - poczytåm; praes i fut sg 2 - poczytåsz; praes i fut sg 3 - poczytå; praes i fut pl 1 - poczytåmy; praes i fut pl 2 - poczytåcie; praes i fut pl 3 - poczytają

inf poczytać (48).praes i fut 1 sg poczytåm (12).2 sg poczytåsz (3).3 sg poczytå (43).1 pl poczytåmy (10).2 pl poczytåcie (5).3 pl poczytają (45).praet 1 sg m poczytåłem, -m, -em poczytåł (9).3 sg m poczytåł (23). f poczytała (2).1 pl subst -chmy poczytały (1).3 pl m pers poczytali (13).fut 1 sg m poczytać będę (1).2 sg m będziesz poczytåł (1).3 sg m będzie poczytåł (1).imp 2 sg poczytåj (5).2 pl poczytåjcie (5).con 1 sg m poczytåłbym WisznTr (1), bych poczytåł RejPos (1).2 sg m by poczytåł (1).3 sg m by poczytåł (4). f by poczytała (1).1 pl m pers byśmy poczytali (2).3 pl m pers by poczytali (1).impers praet poczytåno (16).con by poczytåno (3).part praes act poczytając (21).part praet act poczytawszy (1).

stp, Cn notuje, Linde XVIXVII (z Cn) – XVIII w.

I. impf i (a.) pf (276):
1. Uważać, uzna(wa)ć, (po)traktować, oceni(a)ć; zaliczać (zaliczyć); existimare Vulg, Mącz, PolAnt, Cn; ponere Vulg, Mącz, Modrz, Cn; arbitrari Vulg, Mącz, PolAnt; reputare Vulg, PolAnt, Modrz; statuere Vulg, Modrz; computare Vulg, JanStat; ducere, iudicare PolAnt, Cn; obicere Mącz, Modrz; a(d)scribere, deputare, numerare, reponere, vertere Mącz, Cn; aestimare Vulg; cogitare PolAnt; dare Mącz; adlegare, annumerare, apponere, conicere, ferre, mittere, referre, transcribere Cn [w tym dopełnienie bliższe: kogo, co (196)] (231): Bo Greckie ſłowo Ago/ ktore tu Páweł położył nie iedno Láćinikom Arbitror/ á nam domnimam álbo pocżytam znácży BudNT Kk3, Kk3.

poczytać komu ku czemu (7): Vwierzył Abram Bogu/ á pocżytano mu tho ku práwości. Leop Gen 15/6; BibRadz Ps 105/[31]; WujJudConf 97; BudNT Iac 2/23; CzechRozm 211v; WujNT Rom 4/22, Gal 3/6.

poczytać miedzy kogo, miedzy co (10): GroicPorz m3v, x4; In suos aliquem reponere, Miedzi ſwe łaskawce poczitáć. Mącz 311d, 428c; WujJud 195; á iego do cżáſu miedzy beſtyie pocżytał/ żeby ſię wieprzem być vcżuł SkarJedn 303; SkarŻyw 63, 76, 135. Cf cum A cum inf.

poczytać w co (4): isz panie Miarnikv ia tego mieiscza nie poczytam w Siedlisko na ktorim ten Chlop siedzi iedno w Rolią ZapWar 1553 nr 2685. Cf »w liczbę poczytać«.

poczytać za kogo, za co, za jakie(go), za czyje(go) (172): BielŻyw 128; SeklKat M4, Nv, R; MurzHist Rv; MurzNT 58v; KromRozm III A2v; Diar 89; Leop Iob 18/3; RejZwierz 134v; á przecz mię poczytaſz zá nieprzyiaćielá ſwego BibRadz Iob 13/24; BielKron 10v, 268v, 294, 461v; A ieſliżeby kto niepotrzebne milcżenie iako potrzebne niemowięnie za wyſtęp a nieprzyſtoyność pocżytáł/ tedy wzdam daleko prziſtoinieyſza rzęcż yeſt/ milcżeć niżeli mowić. KwiatKsiąż C2v; A pożytecżna to ieſt rzecż/ iżebyſmy każdego namnieyſzego cżaſu zámieſzkanie za wielką ſzkodę poczytali KwiatKsiąż L4; A ieſliżęmci nieiakie chwały przycżytał/ tedy ie tak odemnie wyrożumieway/ yżeby ie wieczey za oſtrogi ku dobrym ſprawom/ niż za twoich dobrych ſpraw zapłatę poczytał. KwiatKsiąż Q2; Numerare in bonis, Zá dobrego pocżitáć. Mącz 253c, 111a, 284a, 309d, [407]d, 466a, 473d, 486a; RejAp 117v; GórnDworz K8v, O; KwiatOpis bv; RejZwierc 115; Czemuſz ſie wy im tedy popiſuiećie/ gdy on was ſam potępia/ y zá Heretyki pocżyta? WujJud 53; WujJudConf 102, 215; A tak zá błogie pocżytamy zuchwáłe [Et nunc nos beatificamus superbos] BudBib Mal 3/15, Ios 13/3, Iob 6/26, Is 2/22; A páná náſzego długie cżekánie/ zá zbáwienie pocżytayćie. BudNT 2.Petr 3/15, przedm bv, cv, 1.Tim 1/12, Iac 1/2, Kk3; CzechRozm 67v, 95v, 100v, 163, 198 (8); Gdyż błąd/ by niewiem iáko záſtárzáły/ iáko y złość choćby ią zá dobroć pocżytano/ záwżdy plugáſtwo wſobie záwárte ma ModrzBaz 2, 2v, 3v, 15v, 56, 56v (9); ModrzBazBud π5v; SkarJedn 350 [2 r.], 357; SkarŻyw 28, 47, 76; StryjKron 220, 482; CzechEp 30; NiemObr 84, 88, 145, 154; KochFr 59; ReszPrz 65, 69, 89, 97; WerGośc 203; ZawJeft 13; GrabowSet A2v; LatHar 122, 394; vfáiąc o was wſzytkich/ że weſele moie wſzyścy zá ſwe poczytaćie [confidens in omnibus vobis, quia meum gaudium omnium vestrum est]. WujNT 2.Cor 2/3; przewrotne wykręty ludźi vmyſłu ſkáżonego/ y ktorzy vtráćili prawdę/ ktorzy pobożność zyſkiem poczytáią (marg) ábo, poczytáią zysk zá pobożność. (–). WujNT 1.Tim 6/5, przedm 27, s. 481 marg, Philipp 2/6, s. 687, 2.Thess 3/15, 1.Tim 1/12, Hebr 11/26; SarnStat 87, 89, 439, 845, 886; PowodPr 42; SkarKaz 85b; CiekPotr 19. Cf poczytać komu za kogo, za co; cum A cum inf; »za nic poczytać«, »za złe poczytać«, »za zysk poczytać«.

poczytać komu za kogo, za co, za jaki(ego) (63): Wſſytki kąty ich ſą rozlicznego bogáctwá nápełniony [...] ták iż za wielkie błogoſláwieńſtwo to iem ludzie poczytáią RejPs 213; SeklKat Z3v; Wylicżánie przycżyn przecż tu Pan grzeſznemu wſzythko zá ſpráwiedliwość pocżyta. LubPs Ev marg; Wiem dobrze/ iż Dawid iáko tzłowiek grzeſzył/ á wſzákoſz był przed ſie błogoſláwiony przed Pánem Bogiem/ ábowiem mu Pan grzechu niepotzytał zá grzech KrowObr 156v; Leop Act 7/59; Obyſćie byli lepiey milczeli/ bo by wam wżdy to możono poczytháć zá mądroſć. BibRadz Iob 13/5; BielKron 246; Mącz 323b; KuczbKat 40; BudBib 1.Reg 13/34, Ps 105/31; ieſliby to kto ſmiał błędem zwáć/ y mnie to zá obłądzenie pocżytáć/ wolę przedſię w tey mierze z piſmem ś. błędźić CzechRozm 161v; ModrzBaz 71; MWilkHist B; LatHar 251. Cf cum A cum inf; »sobie poczytać«, »za złe poczytać«.

poczytać jako co (3): BibRadz I 24c marg, 113d marg; Nápiſałem był zacne rzecży zakonu mego (lecż ie) pocżytáli iáko (co) cudzego. BudBib Os 8/12.

poczytać jako za kogo komu (1): wſſak iáko zá obce nas pocżytał ſobie [ojciec] Leop Gen 31/15.

poczytać kim, czym (8): Leop Philipp 3/7; KAmieniem/ nie cżłowiekiem/ pocżytałbym tego/ Ktoby ſie nie vżalił vtrapienia mego. WisznTr 7. Cf cum A cum inf, »zyskiem poczytać«.

poczytać jakim (2): Tę [szczukę] lepſzą nad inſze riby pocżytaią. FalZioł IV 37a; WujJud 95v.

poczytać między kim, miedzy czym (4): Ponere celebri vel primo loco Między zacnieyſzemi poczitać. Mącz 309d, 311d; WujJud 28; Miedzy poważnemi y wiełkiemi ſpráwámi poczytáć mamy obieránie vrzędnikow kośćielnych y świeckich. SkarKaz 610a.

poczytać z kim [= jako kogo] (2): Pocżytano mię z tymi co z ſtępuią do ieźiorá [Aestimatus sum cum descendentibus in lacum] Leop Ps 87/5; BudBib Ps 87/4[5].

poczytać co [= za co] w czym [= co] (2): Niemieſzkáiąc Abráhám/ dom ſwoy y role/ y ſtátek/ ábo przedáł iáko mogł naprętcey/ ábo zoſtáwił ábo dárował/ nic o to co widział niedbáiąc: á w ſamey obietnicy Boſkiey bogáctwo ſwe pocżytáiąc SkarŻyw [282], 484.

poczytać jak (9): LubPs O3v marg; á ieſliże [szkody] iákie/ w Ruſkich pogránicżnych wśiách/ álbo miáſtecżkách byłi/ [...] do ſtárych ſkod porownáne/ możeſz ie ták pocżytáć/ iákoby żadne niebyły. BiałKaz H4; ModrzBaz 86v; nád wſzytki ſkárby nadrożey ſobie cżłonki/ w ktorych Duch S. przemięſzkiwał y pałac Boſkiego przebywánia pocżytáiąc: zebrał wielką kupę ſrebrá SkarŻyw 356. Cf »lekce poczytać«, »zarowno poczytać«.

cum A dupl (1): naprzednieyſzy ſobie grzech á omierzienie Pan pocżyta tych ktorzy ſie vnoſzą zá inſzymi modłámi álbo chwałámi báłwánow RejAp 83v.

cum A cum infbyć” [w tym: kim, czym (4), jakiego (2), za co (1), za co komu (1), czyj (1), miedzy co (1)] (10): FalZioł IV 36b; LibMal 1546/112; A Theraz poſmiewáią ſie zemnie młodſſy niżli ia/ ktorych ia oycow/ niepocżytałem być godne by mieli ſiedzieć ze pſy trzody moiey. Leop Iob 30/1, Philipp 3/8; OrzRozm H, K4; tedy ony dzyeći [...] pocżytano ie być zmárłego pirwſzego mężá oney niewiáſty. BielKron 118; RejZwierc 147v; BiałKaz M; Ale co mi było zyſkiem/ tom poczytał dla Chriſtuſá być ſzkodą. WujNT Philipp 3/7.

Ze zdaniem dopełnieniowym w funkcji dopełnienia bliższego [w tym z zapowiednikiem: to (10); gdy, kiedy (6), , że (6), jeśli, gdyby (4), zaimek względny (3), aby, żeby (2)] (21): SeklKat R; Miedzy złoczyńſtwo theż poczytáią kiedy kto rzecz krádźioną ma wſwoim ſchowániu GroicPorz m3v, hv, cc4; TO też zá krotofilę/ zacni pocżytáią/ Gdy rowni w obycżáioch/ poſpołu bywáią. RejZwierz 134v; BielKron 246; KwiatKsiąż N3; GórnDworz K8v; RejZwierc 115; á wſzák powiedaćie/ że tá wniem chęć byłá/ iż zá krzywdę Bożą niepocżytał żeby był iemu rowny? BudNT Kk3, Iac 1/2; CzechRozm 95v; ModrzBaz 71; zá vtrátę ſobie pocżytáłá/ ieſli nędzny á potrzebny od kogo inſzego okrom niey pomoc miał. SkarŻyw 139, 92, 362; MWilkHist B; KochMuza 25; ReszList 171; LatHar 251; WujNT Philipp 2/6.

W połączeniach szeregowych (2): Nemo tibi vicio vertit, Nikt ći nie ma/ niepoczyta/ nieprzypiſuye zá złe. Mącz 486a, 333b.

W charakterystycznych połączeniach: poczytać ku sprawiedliwości (6); poczytać jako psy; miedzy bestyje poczytać, miedzy heretyki; za baśni poczytać, za bestyje, za błazeństwo (2), za błąd (obłądzenie) (3), za bydlęta, za cześć (czci wyrządzanie) (6), za dobrego (lepszą) (2), za dobro(ć) (3), za dobrodziejstwo (3), za drapiestwo (2), za głupstwo, za grzech(y) (9), za grzesznego, za heretyki (3), za krotofilę, za krzywdę (2), za lekkość, za proch, za (nie)przyjaciela (6), za rozkosz (4), zu [jaką] rzecz (9), za skarb (2), za (nie)wiernego (3), za własne (3), za występ(ek) (2), za zelżywość (2), za żart; miedzy bajkami poczytać.

Zwroty: »lekce poczytać« (1): [Nikanor] Od tych ktore ſobie lekce pocżytał [qui apud se reputati fuerant infimi esse]/ ſtrapion ieſth BibRadz 2.Mach 8/35.

»w liczbę [kogo, czego], w liczbie poczytać« = ascribere ad numerum Mącz [szyk zmienny] (3:1): Iáwny Liſt ieſt/ kthory ręką iáwnego Piſárzá bywa nápiſány álbo podpiſány/ álbo pieczęćią Vrzędową zapieczętowány. [...] W tey liczbie poczytáią Kſyęgi z Mieyſkiey Cancelláryey vkazáne GroicPorz y3; Mącz 374c; WujJudConf 212; Nie dawné czáſy/ gdy mię poczytano W liczbę fortunnych KochPieś 16.

»sobie, u siebie poczytać« [w tym: komu za kogo, za co, za jakie(go) (42)] [szyk zmienny] (52:6): RejPs 48; LibMal 1546/112; SeklKat K3; Iáko złoſniki v ſiebye pocżytáć mamy. LubPs O3v marg; Wſzákże ſtroná [...] ma być obſyłaná ku doſyć vczynieniu/ [...] áby ſobie zá iákie vbliżenie á zá ćięſzkoſć nie poczytáłá/ gdyby ſye czym przećiw onemu ſkazániu záłożyć á ſzczyćić mogła. GroicPorz cc4, hv; RejWiz 30v; Ale ktore rzecży mi były zyſkiem/ tem pocżytał ſobie dla Chryſtuſá ſſkodą. Leop Philipp 3/7, Gen 31/15, Iob 30/7; BibRadz 2.Mach 8/35, II 24c marg, Rom 14/5; OrzRozm K4; KwiatKsiąż N3; Mącz 333b, 336b; RejAp 83v; to ieſt/ áby było iednemu káżdemu wolno/ ſpor thrzymáć/ y przećiwko mnie mowić [...]: bo to ia ſobie/ zá iednę pomoc pocżytáć będę/ nierzkąc áby mię to obráżáć miáło. GórnDworz V3, K8v; RejPos 1; RejZwierc 158v, 169, 172v; CzechRozm 137v, 198, 208v [2 r.], 235v; ModrzBaz 86v; Anim ia tego ſobie zá niewcżás pocżytał/ W budzie leśney ſię przeſpáć KochOdpr B3v; SkarŻyw A2, 92, 139, 142, 268 (13); CzechEp *4, 43; KochMuza 25; ReszList 171; WerGośc 210, 214; KochTarn 74; KochWr 21; KochPij C; (marg) Cżemv P. Bog poćiechy cżáſem odeymuie. (–) dla tego ábyſmy płácżliwego pádołu świátá tego/ zá niebieſki ray ſobie niepocżytáli LatHar 240; ninacz niedbam, áni duſze ſwey v śiebie zá drogą poczytam. WujNT 481 marg, Philipp 3/8 [2 r.]; Mychmy to zá lekárſtwo ſobie poczytáły. GosłCast 41.

»na [którą] stronę poczytać« (1): Są niektorzy ktorychem doświadczył przyiáźni, Są teſz drudzy o ktorych tylko mniemáć muſzę: Ktorych ſerc y vmyſłow nie mogę ia poznáć, Ná tęli ná owęli ſtronę ie poczytać. CiekPotr 7.

»za nic poczytać« (1): Przełożyłem ią [mądrość] nád máieſtat y kroleſtwá/ y bogáctwá z nią zrownáne zá nicem poczytał. SkarKazSej 658a.

»(za)rowno (a. rownie) poczytać« (4): Drugi záſię więcey ſobie waży ieden dźień niż drugi/ á drugi rowno ſobie każdy dźień pocżyta [hic autem iudicat omnem diem] BibRadz Rom 14/5, I 113d marg; Na Chriſtiáninie [słowie] ſie mylą/ gdy wſzytki/ iż ſie to ták názywáią zárowno pocżytáią: iákoby to názwiſko/ dobrym y świętym kogo vcżynić miáło? CzechRozm 112v; NiemObr 32.

»za złe, za złą rzecz poczytać« [w tym: komu (5)] = vitio vertere a. dare Mącz [szyk zmienny] (6:1): Pánie moy niepocżytay mi zá złe [Ne reputes mihi]/ áni pámiętay ná przewinienie ſlugi twego Leop 2.Reg 19/19; iż przodkowie náſzy byli ták okrutni ludźie/ że oni [...] za złą rzecz pokoy być ſobie poczytáli OrzRozm K4; Mącz 486a [2 r.], 500a [2 r.]; By nie wiedzieli nie tákbych im tego zá złe pocżytał/ álem poſyłał do nich poſły/ poſyłałem Proroki/ á oni miáſto vznánia ſwoiego [...] pobili y pomordowáli ie. RejPos 321.

»za zysk, zyskiem, w zysku poczytać« = deputare esse lucro, in lucro deputare a. ponere, quaestui habere Mącz [szyk zmienny] (3:2:1): In lucro deputare, Zá zysk poczitáć. Mącz 198b; Quaestui habere małe loqui melioribus, w zisku ſobie poczitáć lepſzym ludzióm niżli ſam złorzeczić Mącz 336b, 309d, 333b; przewrotne wykręty ludźi vmyſłu ſkáżonego/ y ktorzy vtráćili prawdę/ ktorzy pobożność zyſkiem poczytáią [existimantium quaestum esse pietatem] WujNT 1.Tim 6/5; SzarzRyt ktv.

Szeregi: »mieć i (a, albo) poczytać« = facere et arbitrari Vulg [szyk 4:1] (5): SeklKat R; Obiecit ut probrum quod in provinciam Poetas duxisset, Miał mu to zá lekkość/ álbo poczitał mu to zá zelżiwość. Mącz 323b; ReszPrz 89; WujNT Philipp 3/8; CiekPotr 19. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

»poczytać i przysądzać« (1): á ſpráwiedliwość doſkonáłą Kryſtuſowę przez wiárę weń pocżyta y przyſądza zá náſzę właſną WujJudConf 102.

2. Przypis(yw), sądzić, że coś jest czyimś dziełem, że ktoś jest jakiś [co komu] (3): poniewaſz [...] odpuſztzenie wſzyſthkich grzechow im [olejom świętym] potzytáćie. KrowObr 84v; Widźićie że co Dawid Bogu ſtworzyćielowi pocżytał á ſłuśnie. To Páweł ſinowi Bożemu. BiałKaz E3v.
Zwrot: »poczytać sobie« (1): Nie pocżytay ſobie mądrośći wielkiey/ byś z rozumu nie wypadł. BielKron 81.
3. Brać (wziąć) pod uwagę; uwzględni(a)ć; acceptare, imputare Vulg [w tym: co (23); komu (22)] (24): Szcżęſliwy cżłek ktoremu Pan nie pocżytá niezbożnośći CzechRozm 116; NiemObr 99; WujNT Rom 4/6.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Nie pocżytáią złodzieiowi gdy vkrádnie áby nápełnił duſzę ſwoię/ bo łáknął. BudBib Prov 6/30.

Zwroty: »grzech(y) poczytać« = imputare peccatum Vulg [szyk zmienny] (18): SeklKat Q4v; MurzHist G4, L, L2; Drugá ſprawiedliwość ieſt/ ſpráwiedliwość wiary/ gdy nám pán Bóg niepoczytá grzéchów naſzych MurzNT 3v; Szcżęſliwy to cżłek co mu Pan grzechu nie pocżyta LubPs H3v; KrowObr 156v; BibRadz *7; WujJudConf 95; SkarŻyw 135; CzechEp 10, 18; ArtKanc L9, L9v; WujNT Rom 4/8, s. 534 marg, 537 marg, Yyyyy4.

»poczytać na liczbie« [szyk zmienny] (2): A przedſię to ná licżbye pocżyta káżdemu/ Ieſli sſzedł z wiernym ſercem dufáiąc tu iemu. RejWiz 95v, 132.

Szereg: »przysądzać albo poczytać« (1): Przetoż Pan Bog [...] ieſt miłośćiwym Sędźiem grzechow náſzych/ áni ich nam przyſądza álbo pocżyta WujJudConf 95.
4. Liczyć (policzyć); określać (określić) ilość, wielkość, kolejność; wyznaczać (wyznaczyć) cenę; computare JanStat (18): A było tego Páńſtwá/ á mogę názwáć Kroleſtwá wzdłuż/ dźiewięćdźieśiąd y pięć mil. A wſzerz poczytáiąc z Morzem temu Páńſtwu przysłucháiącym máło có [!] mniey. KwiatOpis Dv.

poczytać ile czego (2): Czemużes iedno o trzech ſwiątoſciach powiedział á wſzak ich naſzi ſtarſzi ſiedm pocżitaly? SeklKat Y4v; SarnStat 817.

poczytać co komu (2): Téż Sol/ która bywa daná ſzláchćie álbo Zakonnikóm przez Królá Iego M. beczkámi/ Zupnik [...] nie ma tego Królowi Iego M. poczytáć ná liczbie SarnStat 373, 376.

poczytać co po ile (2): iż kożdy Zupnik [...] nie ma báłwáná ſoli Królowi poczytáć/ iedno po piąći groſzy w Wieliczce SarnStat 376, 373; [duabus basibus per unam tabulam supputatis/ po yedney deſzce dva podſtawky poczitayvcz przikladayvc TomZbrudzBrul Ex 26/25].

cum infbyć” (4): od thego cżáſu pocżytáią być piąty wiek ſwiátá. BielKron 110v; pocżytáią być tych Thátárow pięćdzyeſiąt tyſiąc. BielKron 419, 110v; pocżytáią iey [Żuławie] być śiedḿ mil wzdłuſz/ á ſześć wſzerz. KwiatOpis B.

Zwrot: »poczytać na liczbie« = computare ad rationem a. in ratione JanStat (2): tedy Zupnik/ który dźierży Zupy do wiernych rąk/ nie ma ináczéy miáry ſoli poczytáć ná liczbie/ iedno po cztérzy groſze. SarnStat 373, 373.
a. Uważać za wielkość równoważną [co] (5):

poczytać za co (2): á położyſz złośći domu Izráelſkiego ná nim przez dni 390. dzyeń zá rok pocżytáiąc. BielKron 96, 96; GrzepGeom I4.

poczytać w co (2): A ták według dálekośći thych ſłopniow ſnádnie być może źiemiá rozmierzoná ná mile/ ná ſtáiánie/ y ná ſążenie álbo ſłopnie/ w iednę milę pocżytáiąc dwie godzinie wolnego chodu. BielKron 263; Szychta ieſt Morawſkim łokćiem wymierzóná/ á wnię poczytáią łokći Iedennaśćie. Strum F4.

b. Wliczać, zaliczać, rachować razem z czymś [co] (3): bo tu było w Polſzcże ná ten cżás cżterzy á dwá dzieśćiá kſiążąth/ pocżytáiąc Sląſko/ kthore záwżdy było ku Polſzcże BielKron 364; A ma to Páńſtwo w ſobie poczytáiąc głowne Zamki z niżſzymi poſpołu/ podług mey wiádomośći ſto y dźiewięć Zamków KwiatOpis D2.

poczytać komu (1): bo ſwięte piſmo nie pocżyta Sálomonowi tych lat ná kroleſtwie/ w ktorych ſie od Páná Bogá Izráelſkiego odwroćił BielKron 78v.

II. pf Spędzić pewien czas na czytaniu (3):

poczytać co (2): Abowiem gdy wiele s każdey nauki doſtąpić chcą/ tedy [...] ras około iednego ze wſzyſtkiey ſię chući ſprzotku obieraią: á mało poczytawſzy ie odrzuczaią y to y owo záś pochopiaią. KwiatKsiąż L, I2v.

Zwrot: »sobie poczytać« (1): RejZwierc 162 cf Szereg.
Szereg: »poczytać albo posłuchać« (1): A chceſzli wiedzieć y zrozumieć iákoć ma być áni ſtárość áni ſmierć nie ſtráſzna/ tu máło niżey ſobie álbo pocżytay álbo poſłuchay. RejZwierc 162.

Synonimy: I.1. brać, mieć, uznać, uznawać, wziąć; 2. policzyć, przypisać; 3. przysądzać; 4. liczyć, obliczyć, policzyć, rachować, zsumować, zrachować.

Formacje współrdzenne cf CZYŚĆ.

Cf POCZYTANIE, POCZYTANY

AW, MM