[zaloguj się]
[pdf]

ROZRZUCONY (12) part praet pass pf

rozrzucony (12), [rozrucony].

Oba o jasne.

Fleksja
sg
mNrozrzucony fNrozrucon(a) nNrozrzuconé
pl
N subst rozrzucon(e)
G rozrzuconych

sg m N rozrzucony (5). ◊ [f N rozrucon(a).] ◊ n N rozrzuconé (2); -é (1), -(e) (1). ◊ pl N subst rozrzucon(e) (4). ◊ G rozrzuconych (1).

Składnia dopełnienia sprawcy: rozrzucony od czego (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. błędnie zam. rozrzucany; poza tym XVII w. s.v. rozrzucić.

1. Rzucony, rozniesiony w różne strony; disiectus Mącz, Calep; dissipatus, disturbatus Mącz; dispersus, sparsus Calep (8): Iezuſ ze ſromem zbiérál ſwé odzienie tzo bylo rozrzutzoné OpecŻyw [127]v; Mącz 469c; Calep 330b, 995a.
Wyrażenie: »i tam i sam rozrzucony« (2): Res sparsae et vagae disiectae, Rzeczi roſproſzone y tám y ſám rozrzucone. Mącz 162b.
Przen (1): Przyſſedł koniec ná lud moy Iſráelſki: [...] Wiele ich pomrze: ná wſſelkim mieyſcu będzie rozrzuc[o]ne milcżen[ie] [proicietur silentium]. Leop Am 8/3.
a. O rozbitych okrętach (2): Dissipata classis, Ná morski [lege: Namorski] obós rozrzucony. Mącz 396a; bo Gálery y Okręty [...] práwie też w ty czáſy ná Morzu Czarnym potonęły/ y od wiátrow rozrzucone. StryjKron 657.
2. Zniszczony, zburzony, rozwalony; destructus PolAnt; deiectus Vulg; disiectus JanStat (4): Niech wylewáią ocży náſſe łzy/ [...] iżeſmy opuśćili źiemię/ yſz rozrzucone ſą przybytki náſſe. Leop Ier 9/19; BibRadz Ier 50/15; Gdźie mogę tu iey [winnicy] záſzkodzę: A będźie rozrzucony/ iey płot z káżdey ſtrony. ArtKanc K5v.

[rozrucony czym: którym [ustawicznym strzelaniem] więtsza część muru rozrucona była StryjPocząt 317.]

Wyrażenie: »kopce rozrzucone« (1): á od inych kopców rozrzuconych [ab aliis vero scopulis disiectis JanStat 422] y znáków którychkolwiek gránicznych ſkáżonych y popſowánych/ po dwánaśćie groſzy ma zápłáćić. SarnStat 471.

Synonimy: 1. rozmiotany, rozproszony; 2. popsowany, skażony.

Cf ROZRZUCIĆ

ZCh