[zaloguj się]
[pdf]

POLECENIE (25) sb n

o oraz pierwsze i drugie e jasne; końcowe e z tekstów nie oznaczających é lub -é.

Fleksja
sg
N poleceni(e)
G polecenia
A poleceni(e)
I poleceni(e)m
L poleceniu

sg N poleceni(e) (14). ◊ G polecenia (2). ◊ A poleceni(e) (7). ◊ I poleceni(e)m (1). ◊ L poleceniu (1).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde bez cytatu s.v. polecić.

I. Rzeczownik od „polecić” (16):
1. Powierzenie, oddanie w opiekę (5): Delegatio, Polecenie/ Dánie mocy ku czemu. Mącz 187a.
Wyrażenie: »polecenie [czyje] ku Bogu« [przy konaniu] (1): Polecenie iego [Sokratesa] oſtatecżne ku Bogu takie było ſtworzycielu wſzech duſz y mądroſci tobie duſzę ſwą poleczam. BielŻyw 55.
a. O rzeczach i obiektach materialnych: oddanie w depozyt, dzierżawę [czego] (3): Pan Iezus Ierycho przechodząc/ [...] poleceniem dzieſiąći grzywien ſrogość Sądu vkázuie. Leop Luc 19 arg.
Zwrot: »[od kogo] mieć polecenie« (2): yako andrzy [!] squarskj (s)zyacz andrzeyow był wpozyvanyv polowycze szyedliska andrzeyovego y wpolowyczy wszythkiego ymyenya vedluk zapyszv szwego oth kthorego ya mam poleczenye Thy tho polowycze. ZapWar 1525 nr 2301, 1525 nr 2302.
b. [Powierzenie funkcji:
Zwrot: »[co od kogo] w poleceniu mieć«: Naprzod ſie mu bronić muśiał Krol Arábſki/ ktory ná ten cżás od Zołdaná Ieruzálem y wſzyſtkę okolicżność w poleceniu miał HistOtton 101v.]
2. Zlecenie, rozkaz; commissio Mymer1, BartBydg, Mącz; impositus, mandatum, praescriptio Mącz (11): Commissio. Befelung. Polecenie. Mymer1 12; Commissio, polyeczenye BartBydg 32; Praescriptio item, Polecenie/ roskazánie/ zákazánie/ poſtánowienie vſtáwá/ ſtátut. Mącz 375c, 206c, 225d, 311a.

polecenie czyje [w tym: pron poss (2), G sb (1)] (3): MetrKor 59/75v; Mandata alicuius exponere, Poliecenie cziye oznaymić. Mącz 310d, 116b.

W połączeniu szeregowym (1): thedi ta ieſt wolya roskazanye y poleczenye pana Bothurzniskiego MetrKor 59/75v.

Zwroty: »[od kogo] polecenie, [co] w poleceniu mieć« [szyk zmienny] (1:1): SeklWyzn a4v; Confeci negotium. Spráwiłem to com miał w polecniu [!]. Mącz 114d.

»polecenie spełnić« (1): Mandatis alicuius satisfacere, Polecenie cziye ſpełnić. Mącz 116b.

Szereg: »polecenie i roskazanie« (1): Alem ieſzcze nataki ſąd niebył gotow/ a dlategom ich nieſądził/ ieſzcżem [!] teſz od pana boga poleczenia y roſkazania niemam. SeklWyzn a4v.
II. Obowiązek do spełnienia, piastowanie powierzonego urzędu; curatio, mandatum, munus onus, pensum, provincia Mącz (9): Curatio, Polecenie. Mącz 73c, 264a.

polecenie czyje (1): Curatio est mea, Móy to vrząd/ álbo polecenie. Mącz 73c.

W połączeniu szeregowym (1): Provincia, Kráyiná/ Ziemiá/ Stároſtwo/ Powiat. [...] Et provincia Metap. Wſzeláki vrząd/ Poliecenie/ ſpráwá. Mącz 328a.

Zwroty: »mieć polecenie« (1): Fungi munere, Być w vrzędzie/ mieć yákie polecenie. Mącz 237c.

»polecenie wypełnić« (2): Accurare pensum, Polecenie álbo obrok dźienny wypełnić. Mącz 288b, 73c.

Wyrażenie: »polecenie poselskie« = mandat poselski (1): Legaticum mandatum, Poliecenie poſelskie. Mącz 186d.
Szeregi: »polecenie a powinna ustawa« (1): Pensum accurare, Polecenie á powinną vſtáwę wypełnić. Mącz 73c.

»polecenie albo (a) urząde« [szyk 1:1] (2): Collego non legitur, sed collega, Towárziſz w vrzędzie álbo w kommiſiey vczeſnik polecenia á vrzędu tego który ná mię włozón yeft. Mącz 187a, 73c.

Synonimy: 1.1. oddanie, poruczenie, poruczeństwo; 2. rozkaz, rozkazanie.

Cf POLECIĆ

KO