[zaloguj się]
[pdf]

POWODOWY (117) ai

Wszystkie o jasne.

Fleksja
sg
mN fNpowodowå, powodowa, powodow(a) nNpowodowé
Gpowodowégo Gpowodowéj Gpowodowégo
D Dpowodowéj D
A Apowodową, powodowę Apowodowé
I Ipowodową Ipowodowym
L Lpowodowéj L
pl
N subst powodowé
G powodowych

sg m G powodowégo (2); -égo (1), -(e)go (1). ◊ f N (attrib) powodowå (62), powodowa (1), powodow(a) (2); -å : -a ModrzBaz (3:1). ◊ G powodowéj (13); -éj (12), -(e)j (1). ◊ D powodowéj (16); -éj (14), -(e)j (2). ◊ A powodową (4), powodowę (2); -ą : -ę ModrzBaz (2:1), SarnStat (2:1). ◊ I powodową (2). ◊ L powodowéj (5); -éj (4), -(e)j (1). ◊ n N powodowé (2). ◊ G powodowégo (1). ◊ A powodowé (1). ◊ I powodowym (1). ◊ pl N subst powodowé (2). ◊ G powodowych (1).

Sł stp: powodów, Cn, Linde brak.

Przymiotnik od „powod” ‘ten, kto pozywa kogoś do sądu’ (117):
Zestawienie: »powodowa strona, osoba« = ten, kto pozywa kogoś przed sąd, oskarżyciel; accusans, accusator, pars accusatoris, petitor Modrz; actor, pars actorea a. actoris JanStat [szyk 89:15] (103:1): yako ya dobrze viem ysz brath nasz sthanyslaw ktorego na przyposvie hvmarlem strona povodova [zowie] yesth zyw ZapWar 1529 nr 2476; ComCrac 16v; Niech będźie vſtáwione karánie ná powodową ſtronę/ ktora nieſpráwiedliwie á nie práwie wſtydliwie poſtępuie/ ieſliże w rzecży ſwey vpádnie ModrzBaz 87v; Ieſli pánom dawamy moc ſędzić ie [kmieciów] o rzecż ſwą/ niſzcżymy wſzytek ſpoſob ſpráwiedliwego ſądu: ktory iż trzech oſob potrzebuie/ niebędzie ſpráwiedliwy/ gdźie tenże będźie ſędzią ktory powodową ſtroną. ModrzBaz 89, 86v, 87v, 95; Powodowa ſtroná w ſwym práwie odpowiádáć ma, będąc pozwáną od tego którégo pozwáłá. SarnStat 565; A ieſli powodowa ſtroná ná piérwſzym Roku áni przez ſię/ áni przez poſłá ſwégo nie ſtánie/ niech tráći ſwą rzecz z winą śiedm grzywien. SarnStat 575, 45, 62, 143, 144 [2 r.], 159 (76).

~ W połączeniu szeregowym (1): Bo ná káżdem ſądźie trzy oſoby máią być/ powodowa ſtroná/ obżáłowány/ á ſędźia. ModrzBaz 88v.

W przeciwstawieniu: »powodowa strona... pozwany (4), obwiniony (2), pozwana strona (2), obżałowany« (9): Ná powodową ſtronę należy/ ſpráwę/ ktorą przećiwko pozwánemu idźie/ iáśnie miánowáć/ á ná pozwáną należy/ obronę ſwą iáśnie oznaymić. ModrzBaz 94v, 86, 94; tákowy [zabójca] ieſli będźie pozwan do ſądu zamkowégo/ nieináczéy ma bydź pokonan/ iedno miánowániém ośmnaśćie świátków [...]: á tám powodowa ſtroná vczyniwſzy z nimi przyśięgę/ otrzyma oné rzeczy/ á obwiniony iáko gwałtownik przeſpieczeńſtwá domowégo/ ná gárdle ma bydź karan. SarnStat 506 [idem 932]; TEŻ częſtokroć zwykło ſie przydawáć: iż pozwány o głowę álbo o rány/ chcąc vyśdź karánia ſłuſznégo [...]/ záſię powodowę ſtronę wielą pozwów zwykli pozywáć. SarnStat 616, 145, 719, 823, 932.

Szeregi: »aktor albo powodowa strona« (1): Ale y tu wnetże iest wątpienié, ieſli Aktorowi álbo powodowéy ſtronie, bądź dowód, bądź odwód przykázowáć SarnStat 792.

»(tak) powodowa strona i (jako (i), abo) pozwana (a. obwiniona, a. obżałowana (strona)« = accusator et defensor, petitor et reus Modrz; actor aut (et, vel) reus JanStat [szyk 8:2] (10): A naprzednieyſza ſędźiego powinność [!] ieſt/ ſpráwę oboiey ſtrony powodowey y obżáłowáney/ doſtátecżnie wyrozumieć. ModrzBaz 87v, 94 [2 r.]; O niepoſłuſzeńſtwie y nieſtaniu ná Roku powodowéy y pozwánéy ſtrony. SarnStat 719; Téż obiecuiemy nie dáwáć liftów [...] przez któréby mógł bydź zátrudnion/ álbo zwłóczon ſąd ku krzywdźie któréykolwiek ſtrony/ ták powodowéy/ iáko obwinionéy. SarnStat 910, 473, 700, 784, 1177, 1284. ~

a. W funkcji dzierżawczej; actoris JanStat (13): W tymże pozwie niech będźie wyráżoné imię powodowé/ y onéy rzeczy/ o którą będźie kto pozwan SarnStat 823, 823.
Wyrażenie przyimkowe: »w osobie powodowej« = powoda (2): WOźny dla śmierći ſwéy [tj. aby uchronić się przed napaścią, która mogłaby spowodować śmierć] z iednym ſzláchćicem/ w oſobie powodowéy [in persona actoris JanStat 524] poſłánym/ má kłáśdź pozew indifferenter álbo v ſzláchćicá/ który pozwan bydź ma we dworze iego/ álbo v Włódárzá/ álbo v kmiećiá/ álbo zagrodniká SarnStat 825 [idem] 755.
α. Przez powoda uczyniony, okazany, przedstawiony (8): A gdźieby thego [świadectwa person] obwiniony nie okazał/ tedy wedle dowodu Powodowego w ſwey rzeczy vpada. GroicPorz x4v; Któré gránice przerzeczonym ſpoſobem vczynioné/ y przyśięgą powodową popráwioné/ Podkomorzy álbo iego vrząd ſkaże ná wieki trwáć SarnStat 467, 603, 832, 1244, 1254, 1258.

W przeciwstawieniu: »powodowy ... pozwanego« (1): á gdy pozwány ná Roku ſtánie/ á powodowa ſtroná ile nie vkaże/ ſkázuiemy dla niepoſłuſzeńſtwá powodowégo/ któré ieſt więtſzé niż pozwánego: iż pozwány rzecz otrzymał [tj. wygrał sprawę]. SarnStat 719.

β. Którego powód jest podmiotem (1): pozew niech będźie położon przy bytnośći powodowéy SarnStat 575.

Synonimy: oskarżający, pozywający; zest.: aktor, delator, iściec, prokurator, żałobnik.

Cf POWODNY

MFr