![[zaloguj się]](/static/img/icons/lock.55d5b47a78d5.png "Zaloguj się"){kind=icon}
![[Słownik Polszczyzny XVI wieku]](/static/img/spxvi-logo.9e6c364a84ff.png){kind=logo}
![[Szukaj]](/static/img/icons/magnifier-left.03d386f15d93.png){kind=icon}
| « Poprzednie hasło: PRZESZYWACZ | Następne hasło: PRZESZYWANIE » |
![[pdf]](/static/img/icons/document-pdf-text.783deef3e87f.png "Pobierz artykuł hasłowy w formacie PDF"){kind=icon}
PRZESZYWAĆ (5) vb impf
e oraz a jasne.
Fleksja
| inf | przeszywać | ||
|---|---|---|---|
| indicativus | |||
| praes | |||
| sg | pl | ||
| 1 | przeszywåm | ||
| 3 | przeszywają | ||
| praet | ||
|---|---|---|
| pl | ||
| 3 | m pers | przeszywali |
[inf przeszywać.] ◊ praes 1 sg przeszywåm (4). ◊ 3 pl przeszywają (1). ◊ [praet 3 pl m pers przeszywali.]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
- 1. Przebijać ostrym narzędziem raniąc lub zabijając (1)
- 2. Łączyć szwem (4)
- 3. [Nadziewać, nawlekać]
1. Przebijać ostrym narzędziem raniąc lub zabijając; configere, figere, transfigere, vulnerare Calep; perfigere, traicere, transuere Cn (1): Configo – Przebiiąm, przeſziwąm. Calep 238b.
[Zwrot: »z łukow przeszywać [kogo]«: Tatarowie ich [Niemców] z Litwą z łuków przeszywali, Polacy zaś wręcz drugich siekąc pokładali. StryjPocząt 507 [idem] StryjKron 640.]
2. Łączyć szwem; praesuere Mącz; transuere Calep (4): Pożytki iego [karpia]. A Z grżbietha pacierze/ á z łuſki przełbicze: z klijem na bywełnę [!] ſadzą y przeſzywaią/ á tako rzecż ieſt thrwała y moczna FalZioł IV 41a; Praesuo, Naprzód sſziwam/ przeſzywam. Mącz 433c, 433c; Transuo – Przeſziwam. Calep 1081b.
3. [Nadziewać, nawlekać [na co]: párá gorąca idąc wzgórę z octu záduśi chrobaki [czerwcowe] y iad od nich odéymie/ á potym zbiéráć y ná nitkę przeſzywáć/ á chowáć. UrzędowHerb 434a.]
Synonimy: 1. przebadać, przebijać, przerażać.
Formacje współrdzenne cf SZYĆ.
Cf PRZESZYWANIE, PRZESZYWANY, PRZESZYWNY
MN