[zaloguj się]
[pdf]

PRZEWODNY (29) ai

e oraz o jasne.

Fleksja
sg
mN fNprzewodnå nNprzewodn(e)
Gprzewodn(e)go Gprzewodn(e)j G
Aprzewodny Aprzewodną A
I Iprzewodną I
L Lprzewodnéj, przewodny L

sg m [G przewodn(e)go.] ◊ A przewodny (3). ◊ f N przewodnå (1), skrót (1). ◊ G przewodn(e)j (2). ◊ A przewodną (8) [w tym zapis: [-a]]. ◊ [I przewodną.] ◊ L przewodnéj (13), przewodny (1) ZapKościer; -éj (9), -(e)j (4). ◊ [n N przewodn(e).]

Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII – XVIII w.

1. Pierwszy po Wielkiejnocy (29):
Zestawienia: »przewodna niedziela« = conductus Paschae JanStat; Dominica dies prima a Paschate; Nova Dominica Paschae opposita; octava dies Sacri Paschatis vel solennitatis Paschalis Cn [szyk 20:5] (25): Napyerwey yego krolyewska myloſcz raczil polozycz popis wſzythkim sluzebnym yeſznym y pyeſzym wſzythkych szyem okrom Lubelſkyey [...] Welwowye naſzwyąthy Woyczyech tho yeſth na nyedzyelya przewodną MetrKor 38/285, 59/77v; Dzialo ssią wdorznye [!] wponyedzialek po Niedzieli Przewodney roku bozego Tyssyacznego piaczssethnego pyaczdziessyathnego ossmego ZapWar 1558 nr 2686; Drugi [sąd bywa] w Piąthek po Przewodney Niedźieli. GroicPorz k2, l; Goski A8; támże [pod Legnicą] ná dobrym polu podkánie ſnimi vcżynili w poniedziáłek przewodney niedziele. BielKron 360v; Iako dnya prawnego wponyedzalek po przewodny nyedzeli lata wyſzi opiſzanyego Wyotl swadecztwo slachetny swyetoſz wyczeſzichowſki wprawo naſze ZapKościer 1584/44v, 1584/51 [2 r.]; LatHar ++7; Ewángelia w Niedzielę Przewodną. WujNT 384 marg, przedm 40 marg, s. 826 marg, 827; Poſtánawiamy/ żeby Roki piérwſzé Ziemſkié Wiſkié záwſze były w piérwſzy Wtorek po Przewodnéy Niedźieli SarnStat 736, 370, 725, 733, 737, 741 (9); SkarKaz 203; [ZapWpolKob 1548 1/30v; ListyPol II 1550/488; ZapWpolJutr 1550 4/19v; StryjKron 192 (Linde); TE Niedzielę dziſieyſzą zowiemy Przewodną/ dla thego/ iż w pirwſzym Krześćiáńſtwie Kátechiſthowie przywodzili á oddawáli Páſterzom ludzi ty/ ktore s Pogańſtwá álbo z Zydoſthwá odwiodſzy/ náucżyli wiáry Krześćiáńſkiey GilPos 83v (Linde)].

»przewodny poniedziałek« (3): ZapKościer 1587/73; Sądy Biéckié y Czchowſkié/ któré przypadáią ná Wielkąnoc/ té przekłádamy ná Przewodny poniedźiáłek. SarnStat 722, 741.

»sobota przewodna« (1): y ták zárázem Duchá wypuśćił [św. Piotr]/ wielki y ſławny Chryſtuſow męcżeńnik/ roku P. tyśiącnego/ dwuſetnego/ pięćdzieśiątego wtorego/ w ſobotę przewodną. SkarŻyw 373.

[»wtorek przewodny«: Targi też bywają wielkie na bydło, na konie i na insze wszytkie rzeczy przedajne, począwszy od wstępnego wtorku aż do wtorku Przewodnego. LustrPłoc 24; BielKron 1597 734.]

2. [W funkcji rzeczownika: »przewodne« powinność dostarczenia panującemu i jego urzędnikom środków transportu oraz przewożenia produktów i towarów dworskich: contribucionibus ... iuris polonicalis videlicet sep, obrzas, narzas ... przewodne, pozewne, nÿestane, podimowe, stroza, szronowe, pobor, Bodne, psarskye, Bobrowe, sokolne GlosyKórn II 244.]

Synonimy: 2. odwoz, podroż, podwoda, powod, powoz, przewoz, zaciąg.

AKł(MPi)